Okres rozliczeniowy - rozpoznawanie przychodów

Przeczytaj także: Jak ustalić datę powstania przychodu w spółce z tytułu sprzedaży lokali?

Art. 12 ust. 3c updop - „Jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku”.

Zgodnie z tym przepisem, aby „odsunąć” w czasie moment opodatkowania przychodu musi zostać spełnionych kilka przesłanek. Przede wszystkim, strony powinny ustalić, że usługa będzie rozliczana w okresach rozliczeniowych (np. miesięcznie, kwartalnie etc.). Ustalenie to powinno być dokonane co do zasady w umowie. Przepis stanowi co prawda, że dniem powstania przychodu jest ostatni dzień okresu rozliczeniowego określony w umowie lub na wystawionej fakturze, to jednak wydaje się, iż jest to odniesienie jedynie do długości okresu rozliczeniowego, a nie samego faktu rozliczania usługi w takich okresach. Ponadto należy pamiętać, że wystawienie faktury jest czynnością jednostronną, a przepis wskazuje jednoznacznie, że to strony (wszystkie) ustalą, iż usługa będzie rozliczana w okresach rozliczeniowych. Natomiast już samą długość okresu rozliczeniowego, strony mogą ustalić zarówno w umowie, jak i na samej fakturze. Organy podatkowe są jednak liberalne w tym zakresie i zdarza się, że akceptują postępowanie, w którym rozliczanie usługi w omawianych okresach jest wskazane tylko na fakturze.

Możliwość zastosowania omawianego przepisu uwarunkowana jest także od właściwej treści umowy w zakresie ilości okresów rozliczeniowych. Przepis wspomina bowiem o okresach rozliczeniowych, a więc posługuje się liczbą mnogą, co oznacza, że strony powinny ustalić co najmniej dwa okresy rozliczeniowe. Należy przy tym pamiętać, że okres rozliczeniowy nie może przekraczać jednego roku. Innymi słowy, przynajmniej raz w roku podatnik musi rozpoznać przychód z tytułu świadczenia takich usług. Organy podatkowe i w tym zakresie są jednak dość liberalne i uznają czasami, że usługa wykonywana na podstawie umowy zawartej na czas oznaczony, gdzie cały okres umowy stanowi jeden okres rozliczeniowy jest usługą rozliczaną w okresach rozliczeniowych.

Na koniec warto również wspomnieć, że w przypadku ustalenia, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, z uwagi na moment rozpoznawania przychodu nie ma znaczenia, czy ustalony okres zawiera się w jednym roku podatkowym, czy dotyczy dwóch lat podatkowych. Omawiany przepis stanowi bowiem, że przychód podatkowy powstaje zawsze na koniec okresu rozliczeniowego ustalonego przez strony, a tym samym podatnik nie ma obowiązku, ani prawa rozpoznawać przychodu na koniec roku podatkowego, chyba że w tym dniu upływa właśnie okres rozliczeniowy.