Podatek od oszczędności (Belki) to nawet 37%?

Przeczytaj także: Kwota wolna od podatku Belki. Dlaczego nowy rząd powinien wdrożyć ją jak najszybciej?

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy od uzyskiwanych zysków kapitałowych płacą zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 19%. Do tych zysków zalicza się m.in. odsetki lub inne przychody od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów (czyli opodatkowane są np. odsetki od oszczędności zgromadzonych na koncie bankowym). Podatek jest tutaj pobierany każdorazowo w momencie wypłaty lub postawienia do dyspozycji podatnika środków finansowych. Podmiotem zobowiązanym do potrącenia podatku (czyli płatnikiem) jest tutaj z reguły bank, w którym podatnik posiada konto.

Stawka podatku w rzeczywistości jednak znacznie odbiega od tej, która została zapisana w ustawie. A wszystko to za sprawą zaokrągleń.

Zgodnie bowiem z przepisami Ordynacji podatkowej, zarówno podstawę opodatkowania jak i sam podatek należy zaokrąglić do pełnych złotych (najpierw zaokrąglamy podstawę opodatkowania, następnie obliczamy podatek, po czym on także podlega zaokrągleniu). Zaokrągleń dokonuje się w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.

Powyższe zasady stosuje się także przy ustalaniu wysokości podatku od zysków kapitałowych m.in. z odsetek na lokatach bankowych. Zanim zatem zostanie obliczone należne zobowiązanie podatkowe, występuje podwójne zaokrąglenie kwot, najpierw podstawy opodatkowania, a następnie samego podatku.

W sytuacji, gdy odsetki nie stanowią zbyt dużych kwot, powyższe zasady powodują znaczne różnice pomiędzy rzeczywistą a zapisaną w ustawie stawką podatku, które mogą sięgać kilku a nawet kilkunastu procent.

Przykładowo, gdy odsetki od lokaty wynoszą 7,59 zł, to podstawa opodatkowania wynosi 8 zł. Obliczony podatek od tej kwoty, wg stawki 19%, to 1,52 zł, a po zaokrągleniu 2 zł. Łatwo zatem wyliczyć, że efektywna stawka podatku wynosi nie 19% a 26,35%, czyli o ponad 7% więcej.

Mechanizm ten działa oczywiście w dwie strony. Jeżeli zatem odsetki wynosiłyby 7,49 zł, to podstawa opodatkowania spadnie do 7 zł. Obliczony podatek wyniesie natomiast 1,33 zł, co po zaokrągleniu daje nam 1 zł. Tutaj zatem efektywna stawka podatku wynosi 13,35%.

W skrajnych przypadkach podatek ten może wahać się w granicach od 0% do aż 37%.