Faktura kończąca leasing finansowy w księgach

Przeczytaj także: Leasing finansowy samochodu osobowego a CIT

Odpowiedź: Opłata końcowa, o ile nie została ujęta w harmonogramie jako spłata części kapitałowej, nie stanowi elementu wartości początkowej środka trwałego i nie podlega zaliczeniu w koszty w drodze odpisów amortyzacyjnych.

Z pytania można wywnioskować, że opłata za przeniesienie prawa własności nie została ujęta w harmonogramie płatności jako spłata części kapitałowej, a stanowi odrębną płatność.
Warunkiem uznania umowy jako umowy leasingu finansowego jest spełnienie 3 podstawowych warunków, jakie nakłada ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, dalej: updop.

Zgodnie z art. 17f ust. 1 updop wymogi te są następujące:

• umowa została zawarta na czas oznaczony,
• suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych,
• umowa zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy leasingu dokonuje korzystający. (Przez odpisy amortyzacyjne rozumie się odpisy dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16 ustawy o podatku dochodowym).

Zatem w celu przyjęcia właściwej kwoty odpisów amortyzacyjnych konieczne jest ustalenie wartości początkowej środka trwałego. Zgodnie z art. 16g ust. 1 pkt 1 za wartość początkową środków trwałych w przypadku ich odpłatnego nabycia uważa się cenę ich nabycia, która stanowi kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem, naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług.

Wyjątek stanowią przypadki, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

W praktyce wartością początkową leasingowanych środków trwałych jest wartość, jaka wynika z umowy, która to odpowiada części kapitałowej wskazanej na fakturze VAT dokumentującej przedmiotową transakcję. Uwzględniając przepisy prawa podatkowego, w podstawie naliczania odpisów amortyzacyjnych nie powinna być uwzględniania opłata za przeniesienie prawa własności (o ile nie stanowi ona zgodnie z harmonogramem spłaty części kapitałowej).

Jeżeli zatem opłata końcowa nie zostanie uwzględniona w wartości początkowej, to jej rozliczenie będzie miło miejsce po zakończeniu podstawowego okresu umowy. Niestety, ustawodawca nie określa sposobu kwalifikacji wydatku na nabycie prawa własności

W praktyce ukształtowały się stanowiska, zgodnie z którymi na skutek przeniesienia prawa własności powinno dojść do:

• powiększenia wartości początkowej środka trwałego niezależnie od wielkości poniesionego wydatku,
• powiększenia wartości początkowej, gdy wielkość tego wydatku przekracza 3.500 zł.

Jednak opłata ta powinna zostać ujęta w kosztach uzyskania przychodu w momencie jej poniesienia i nie powiększać wartości początkowej środka trwałego.

Jeżeli chodzi natomiast o aspekt bilansowy, to ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości nie reguluje szczegółowo kwestii dotyczących leasingu. Problem dotyczący kwalifikowania tego typu wydatków został wyjaśniony w Krajowym Standardzie Rachunkowości „Leasing, najem i dzierżawa”, zgodnie z którym ewentualna nadwyżka spłat nad kwotą zobowiązania obciąża pozostałe koszty operacyjne.

Podstawa prawna:

• art. 16g ust. 1 pkt 1, art. 17f ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.),
• KSR 5 „Leasing, najem i dzierżawa”.

Jak uniknąć kosztownych błędów związanych z prowadzeniem księgowości? „Wskazówki Księgowe” to biuletyn aktualnych i praktycznych rozwiązań z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń społecznych i prawa pracy.