Ugoda sądowa: zaległa premia a przychód pracownika

Przeczytaj także: Odszkodowanie za niewypłacone wynagrodzenie a PIT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu wnioskodawca wskazał, iż wskutek zawartej ugody sądowej pomiędzy nim a byłym pracownikiem, został on zobowiązany do wypłaty temu pracownikowi 70 000 zł tytułem zaspokojenia roszczeń pracowniczych (zaległa premia motywacyjna i część odprawy emerytalnej). Płatność miała nastąpić w dwóch ratach po 35 000 zł w listopadzie i grudniu 2008 r. Z treści ugody nie wynika, czy jest to kwota netto czy brutto. Wnioskodawca wypłacił zasądzoną kwotę pomniejszając ją o zaliczkę na podatek dochodowy, która została odprowadzona do urzędu skarbowego. Kwota ta została wykazana również jako przychód w zeznaniu za rok 2008. Były pracownik natomiast domaga się wypłacenia mu kwoty netto 70 000 zł. Powstała wątpliwość, czy wnioskodawca postąpił prawidłowo potrącając z tej kwoty zaliczkę na podatek dochodowy? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14 poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Zasadą jest, że wszystkie te przychody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem wszelkie wypłaty świadczeń, które są powiązane z treścią stosunku pracy, podlegają opodatkowaniu.

Odstępstwa od tej reguły zawarte są w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, który stanowi, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
b. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników,
c. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
d. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
e. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
g. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu, tj. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów innych niż ugody sądowe.

Należy jednak zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 objęte są tylko odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa.