Transport towarów poza UE a podatek VAT

Przeczytaj także: Transport międzynarodowy poza Polską: stawka VAT

W odpowiedzi na powyższe pytania w pierwszej kolejności należy ustalić miejsce świadczenia (opodatkowania) takiej usługi. W tym zakresie dosyć istotne zmiany weszły w życie z początkiem 2010 r. Obecnie usługi transportowe świadczone na rzecz podatnika należy opodatkować w kraju, w którym usługobiorca posiada siedzibę, stałe miejsce zamieszkania bądź stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, gdy usługa taka jest świadczona dla tego miejsca.

W naszym przypadku usługobiorcą jest polski kontrahent przewoźnika. Co za tym idzie usługę transportu towarów z Polski do Rosji należy opodatkować w Polsce.

Usługi transportowe towarów co do zasady podlegają opodatkowaniu 22% stawką podatku VAT. Pewien wyjątek od tej reguły ustawodawca przewidział jednak dla transportu międzynarodowego, który – zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT opodatkowany jest stawką tego podatku w wysokości 0%. Stawka ta będzie miała zastosowanie na całym odcinku, na którym transport się odbywał.

Przez transport międzynarodowy towarów należy tutaj rozumieć natomiast przewóz lub inny sposób przemieszczenia towarów (art. 83 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT):
a) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Wspólnoty,
b) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium kraju,
c) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Wspólnoty, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt),
d) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Wspólnoty lub z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju.

W naszym przypadku ma zastosowanie pierwszy z wymienionych podpunktów. Miejscem wyjazdu (nadania) jest terytorium Polski (czyli terytorium kraju) zaś miejscem przyjazdu (przeznaczenia) terytorium Rosji (czyli kraju niebędącego państwem członkowskim UE).

Aby jednak zastosować tę preferencyjną stawkę podatku, przewoźnik musi posiadać w swojej dokumentacji dowody potwierdzające wykonanie takiej usługi. Dowodami takimi, w przypadku transportu towarów przez przewoźnika lub spedytora są: list przewozowy lub dokument spedytorski (kolejowy, lotniczy, samochodowy, konosament morski, konosament żeglugi śródlądowej), stosowany wyłącznie w komunikacji międzynarodowej, lub inny dokument, z którego jednoznacznie wynika, że w wyniku przewozu z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia nastąpiło przekroczenie granicy z państwem trzecim, oraz faktura wystawiona przez przewoźnika (spedytora) (art. 83 ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT). W przypadku towarów importowanych oprócz dokumentów, o których mowa wyżej, wymagany jest także dokument potwierdzony przez urząd celny, z którego jednoznacznie wynika fakt wliczenia wartości usługi do podstawy opodatkowania z tytułu importu towarów (art. 83 ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT).

Obowiązek podatkowy od tego typu usług powstaje na takiej samej zasadzie, jak przy „zwykłym” transporcie krajowym. Zastosowanie znajdzie tutaj zatem art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. b) ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku usług transportowych towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania tych usług, przy czym otrzymanie części zapłaty powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części (art. 19 ust. 15 ustawy o VAT).