Ugoda sądowa i nie tylko a koszty podatkowe firmy

Przeczytaj także: Czy koszty związane z rozwiązaniem umowy za porozumieniem stron można zaliczyć do KUP w podatku CIT?

Odszkodowanie, którego podstawą wypłacenia było bezprawne działanie jednej ze stron zawierających ugodę

O interpretację przepisów prawa wnioskowała firma farmaceutyczna. Jej pytanie dotyczyło możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wypłaconej na podstawie ugody z NFZ. Kwota ustalona w drodze ugody dotyczyła zrzeczenia się przez NFZ całości roszczeń i cofnięcia pozwów wniesionych z powodu szkody, jaką poniosły Kasy Chorych (obecnie NFZ) z powodu bezprawnego zawyżania wartości celnej leków, co prowadziło do konieczności wypłaty wyższej kwoty refundacji za te leki ze środków publicznych. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 28 stycznia 2011 r., nr IPPB3/423-736/10-2/GJ stwierdził, że zapłaty przedmiotowego odszkodowania w celu uniknięcia konieczności poniesienia większych wydatków przy uwzględnieniu faktu, że podstawą żądania tego odszkodowania były okoliczności wynikające z bezprawnego działania, nie można uznać za "działanie w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów" w rozumieniu art. 15 ust. 1 updop. Zauważył, że czym innym jest działanie podatnika ukierunkowane na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów nawet w sytuacji wystąpienia szkody u kontrahenta, gdy szkoda jest wynikiem okoliczności niezależnych od woli podatnika, a czym innym, działanie w postaci bezprawnego zawyżania wartości celnej, co doprowadziło do powstania szkody i obowiązku wypłaty odszkodowania.

Zwróć uwagę!
Odszkodowanie wypłacone kontrahentowi w kwocie wynikającej z ugody z tytułu szkody, którą on poniósł na skutek niezgodnego z prawem działania, nie stanowi kosztu uzyskania przychodów.

Gdy ugodę zawarto w sprawie sądowej o niewłaściwe wykonanie usługi budowlanej
Zapłacona kwota z tytułu zawartej przed sądem ugody, nie straciła charakteru odszkodowania za niewłaściwe wykonanie usługi budowlanej. Taki wydatek, na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 19 updof, nie stanowi kosztu uzyskania przychodów. Tak stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 5 października 2010 r., nr ITPB1/415-693/10/WM.

Z wnioskiem o interpretację wystąpił przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych. Wskazał, że jego kontrahent (zleceniodawca) wniósł przeciwko niemu pozew do sądu o zapłatę pewnej kwoty, ponieważ czuł się poszkodowany w związku z wadliwie wykonaną usługą budowlaną. Proces o zapłatę tej kwoty zakończył się zawarciem ugody, na mocy której przedsiębiorca zobowiązany został do zapłaty na rzecz powoda części tej kwoty.

Uwzględniając okoliczności, które doprowadziły do zawarcia ugody, organ podatkowy stwierdził, że zapłata kwoty wynikającej z zawartej przed sądem ugody jest konsekwencją niewłaściwego wykonania usługi na rzecz kontrahenta (zlecającego usługę). Wobec tego wydatek ten, jako wydatek wskazany w art. 23 ust. 1 pkt 19 updof, nie stanowi kosztu uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej.

Zwróć uwagę!
Kwota zapłacona w wyniku zawartej ugody sądowej w procesie o odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności za wadliwie wykonaną usługę nie traci charakteru odszkodowania za niewłaściwe wykonanie usługi budowlanej. Takie odszkodowanie jest wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 19 updof i art. 16 ust. 1 pkt 22 updop.

Odszkodowanie wypłacone pracownikowi za niezgodne z przepisami rozwiązanie umowy o pracę
Odszkodowanie wypłacone byłemu pracownikowi z tytułu zawartej ugody sądowej za niezgodne z przepisami rozwiązanie z nim umowy o pracę nie stanowi kosztu uzyskania przychodów. Tak uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 25 stycznia 2011 r., nr IBPBI/2/423-1508/10/BG.

Organ podatkowy ocenił, że celem poniesionego przez spółkę wydatku na wypłatę odszkodowania z tytułu zawartej ugody sądowej za niezgodne z przepisami rozwiązanie umowy z pracownikiem - nie jest uzyskanie przychodu ani zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, gdyż istotą sporu jest zasadność odszkodowania przyznanego pracownikowi za niezgodne z przepisami rozwiązanie z nim umowy o pracę. Zdaniem organu podatkowego, kwota odszkodowania, choć wynika z wcześniej łączącego strony stosunku pracy, nie jest jednak wypłaconym zaległym wynagrodzeniem pracownika, ale swoistą dolegliwością (sankcją) za niezgodne z prawem działanie pracodawcy. Wydatek ten zatem, na podstawie art. 15 ust. 1 updop, nie stanowi kosztów uzyskania przychodów.

Odszkodowanie, którego przyczyną była wina pracownika
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 14 grudnia 2010 r., nr IPPB3/423-640/10-3/GJ zanegował możliwość obciążenia kosztów podatkowych wydatkami, które podatnik poniósł z winy pracownika. Analizując przedstawiony przez podatnika stan faktyczny, organ podatkowy nie dał wiary, że zarząd spółki podjął wszelkie działania, by nie dopuścić do nieuprawnionych działań pracowników.