Spóźniony PIT-39 a ulga podatkowa

Przeczytaj także: Podatek od sprzedaży nieruchomości w PIT-39?

Przypomnijmy, sprzedaż nieruchomości, prawa do lokalu mieszkalnego czy prawa wieczystego użytkowania gruntów poza działalnością gospodarczą, stanowi źródła przychodu, jeżeli ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie (art. 10 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dalej updof).

Z kolei zasady opodatkowania określone we wstępie mają zastosowanie przy sprzedaży nieruchomości i praw nabytych po 31 grudnia 2008 r. i na takowych skupimy się w niniejszym artykule (dodajmy w tym miejscu, obecnie inne zasady stosuje się w przypadku sprzedaży nieruchomości nabytych w latach 2007-2008, a jeszcze inne do nabytych do końca roku 2006).

Sposób opodatkowania tak uzyskanego dochodu ustawodawca wskazał w art. 30e updof: podatek dochodowy od uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw dochodu wynosi 19% podstawy jego obliczenia. Podstawą obliczenia podatku jest z kolei dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości określony zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Jak już podkreśliliśmy we wstępie, konieczne jest tutaj także złożenie zeznania podatkowego oznaczonego symbolem PIT-39 po zakończeniu roku, w którym miała miejsce sprzedaż, w terminie do 30 kwietnia roku następnego. W zeznaniu tym wykazuje się:
1) podlegające opodatkowaniu dochody uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c oraz należny podatek dochodowy
2) dochody zwolnione z podatku, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Termin płatności podatku to także 30 kwietnia następnego roku.

W art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawodawca przewidział zwolnienie w dla powyższego dochodu. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe.

Cele mieszkaniowe, na które może zostać wydatkowana kwota uzyskana ze sprzedaży, aby było ona zwolniona z podatku oraz dodatkowe obwarowania korzystania ze zwolnienia, zostały określone w art. 21 ust. 25 – 30 updof.

Żaden z warunków nie uzależnia prawa do skorzystania z ulgi od terminowego złożenia zeznania PIT-39. Oczywiście niezłożenie go w terminie może skutkować nałożeniem przez fiskusa kary z kodeksu karnego skarbowego, jednakże na potrzeby skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 updof powyższe nie ma większego wpływu. Ważne jest, aby uzyskane ze sprzedaży środki pieniężne w odpowiedniej wysokość wydać w określonym terminie na cele wskazane w ustawie oraz posiadać odpowiednie dowody potwierdzające poniesione wydatki. To czy i kiedy podatnik złoży PIT-a jest tutaj sprawą drugorzędną.