Samochód ciężarowy: zmiana na osobowy a odliczenie VAT

Przeczytaj także: Rozliczanie VAT gdy samochód osobowy

Samochody z homologacją nabyte do końca 2010 r.
Nabycie samochodów posiadających homologację samochodów ciężarowych, o dopuszczalnej ładowności przekraczającej 500 kg, lecz dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony do końca 2010 r. uprawniało do pełnego odliczenia VAT.

Obecnie zakup takiego samochodu zasadniczo uprawnia do odliczenia jedynie 60% kwoty podatku naliczonego, nie więcej jednak niż 6.000 zł. Przy czym podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT przy nabyciu paliwa do jego napędu.

Jeden z naszych Czytelników zamierza samochód z tzw. kratką posiadający homologację ciężarową "przerobić" na samochód osobowy. W tym celu chce z niego wymontować kratkę i zamontować dodatkowy rząd siedzeń.

Tak więc powstaje problem, czy przerobienie takiego samochodu, polegające na demontażu kratki i montażu siedzeń, a następnie uzyskanie zaświadczenia, iż jest to samochód osobowy, wpłynie na odliczony VAT.

Podatnik nie ma obowiązku korygować odliczonego uprzednio podatku.

Należy przede wszystkim wskazać, że obowiązujące obecnie przepisy określające zasady odliczania VAT przy nabyciu samochodów na potrzeby działalności, tj. ustawa o zmianie ustawy o VAT oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. z 2010 r. nr 247, poz. 1652 ze zm.), oraz obowiązujący do końca 2010 r. art. 86 ust. 3-7a ustawy o VAT nie przewidziały negatywnych skutków takiej sytuacji. Oznacza to, że "przerobienie" samochodu posiadającego homologację samochodu ciężarowego o dopuszczalnej ładowności przekraczającej 500 kg, lecz dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony (w stosunku do których pełne odliczenie VAT przysługiwało na podstawie orzeczenia ETS, a nie przepisów), nie zobowiązuje podatnika do korekty odliczonego VAT.

Pojazdy z zaświadczeniem nabyte przed 2011 r. ...
Do końca 2010 r. obowiązywały przepisy art. 86 ust. 5b i 5c ustawy o VAT. Jak z nich wynikało, w przypadku gdy w samochodzie, dla którego wydano zaświadczenie o spełnieniu warunków technicznych, zostały wprowadzone zmiany, w wyniku czego pojazd ten nie spełniał określonych przepisami o VAT wymagań, podatnik był zobowiązany do pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o tych okolicznościach, w terminie 7 dni od ich zaistnienia. Ponadto, jeżeli zmiany te zostały dokonane w okresie 12 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym otrzymano fakturę lub dokument celny, powstawał obowiązek skorygowania kwoty podatku naliczonego w całości w rozliczeniu za okres, w którym dokonano tych zmian.

Zatem rodzi się pytanie, czy należy korygować odliczony w całości podatek VAT w sytuacji, gdy samochód, dla którego wydano zaświadczenie o spełnieniu warunków technicznych, zakupiony był pomiędzy 22 sierpnia 2005 r. a 31 grudnia 2010 r., natomiast przerobiony został po 1 stycznia 2011 r. Ustawodawca nie przewidział przepisów przejściowych, które regulowałyby to zagadnienie.

W myśl nieobowiązujących już przepisów art. 86 ust. 5a i 5b ustawy o VAT, przykładowo dla samochodu zakupionego w styczniu 2008 r. okres dwunastu miesięcy upłynął z końcem grudnia 2008 r. Tak więc czy obecna przeróbka tego samochodu spowoduje konieczność korekty? Moim zdaniem - nie. Byłaby ona konieczna tylko w odniesieniu do samochodów nabytych w 2010 r., dla których 12-miesięczny okres minął w 2011 r., i podatnik w tym okresie dokonał ich przerobienia, w wyniku którego utraciły cechy uprawniające do pełnego odliczania VAT.

Przy czym w interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2011 r., nr ILPP2/443-298/11-5/AD, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, uznał, iż przeróbka samochodu zakupionego w 2010 r., dokonana w 2011 r. skutkuje koniecznością korekty odliczonego VAT. Jednak moim zdaniem dokonanie przeróbki samochodu po upływie 12 miesięcy nie wpływa na obowiązek dokonania korekty odliczonego VAT. Podatnik utraci jedynie prawo do odliczenia VAT od nabycia paliwa.

... i nabyte po 1 stycznia 2011 r.
Od początku 2011 r. zasady odliczania VAT przy nabyciu samochodów na potrzeby działalności określają przepisy art. 3-4 ustawy o zmianie ustawy o VAT.

Przy nabyciu samochodu niespełniającego wymogu dopuszczalnej masy całkowitej przekraczającej 3,5 tony podatnik ma prawo do pełnego odliczenia VAT, jeśli samochód ten spełnia warunki określone w art. 3 ust. 2 pkt 1-4 tej ustawy (czyli jest to m.in. pojazd wielozadaniowy czy van lub samochód z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków), i posiada on stosowne zaświadczenie z okręgowej stacji kontroli pojazdów oraz wpis w dowodzie rejestracyjnym. Dotyczy to także odliczenia VAT przy nabyciu paliwa do jego napędu.

Jednak w sytuacji gdy dokonano zmian, w wyniku których pojazd nie spełnia już wymagań określonych przepisem, podatnik jest zobowiązany do korekty podatku naliczonego i to w rozliczeniu za okres, w którym dokonał odliczenia. Określa to art. 3 ust. 4 tej ustawy.

Wskazać należy, iż w przepisie tym brak jest zastrzeżenia wskazującego okres 12 miesięcy w ciągu których dokonanie zmian w pojeździe skutkowało korektą VAT. Tak więc obecnie podatnik jest obowiązany do dokonania stosownych korekt bez względu na okres, jaki upłynął od otrzymania faktury (dokonania odliczenia).

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054)


Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.