Utrata prawa do ryczałtu ewidencjonowanego

Przeczytaj także: Ryczałt ewidencjonowany i podatek liniowy?

Art. 6 ust. 4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne mówi, że podatnicy mogą opłacać w danym roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z działalności gospodarczej, jeżeli

1. w roku poprzedzającym rok podatkowy:
   a) uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 150.000 euro, lub
   b) uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 150.000 euro,
2. rozpoczną wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej - bez względu na wysokość przychodów.

Wskazany wyżej limit 150 000 euro na rok 2012 wynosi 661 680 zł.

Analizując powyższy przepis dochodzi się do wniosku, że ustawodawca mówi w nim jedynie o przychodzie z roku poprzedzającego dany rok podatkowy. Co za tym idzie w trakcie roku podanym limitem podatnik w zasadzie nie musi się przejmować. Nawet jeżeli jego przychód przekroczy graniczną kwotę, prawo do ryczałtu ewidencjonowanego utraci on dopiero od nowego roku podatkowego. Nie nastąpi tutaj natomiast konieczność zmiany formy opodatkowania w trakcie roku.
Oczywiście jeżeli podatnik nie chce utracić prawa do ryczałtu ewidencjonowanego w następnym roku, powinien na bieżąco analizować wysokość tego przychodu i regulować go tak, aby nie przekroczył on wyżej wskazanej wartości. Co ważne, nie ma tutaj znaczenia to, wg jakiej stawki ryczałtu przychód jest opodatkowany. W każdym przypadku graniczny próg przychodu jest taki sam.
Warto przy tym pamiętać, że limit ten odnosi się do przychodów z działalności gospodarczej nie zaś do przychodów z tzw. prywatnego najmu.

Powyższe nie oznacza jednak, że w każdym przypadku z opodatkowaniem ryczałtem podatnik pożegna się dopiero od nowego roku podatkowego. Ustawodawca wskazał bowiem szereg czynności, które powodują utratę prawa do opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym w trakcie roku. Te zostały określone w art. 8 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o podatku zryczałtowanym. Wśród nich można wymienić m.in. prowadzenie aptek, działalności lombardowej czy handlu dewizami jak też wykonywanie wolnych zawodów w zakresie innym, aniżeli wskazany w ustawie. Także handel częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, czy wytwarzanie wyrobów opodatkowanych akcyzą (poza energią elektryczną z odnawialnych źródeł energii) powoduje utratę prawa do ryczałtu. Dodatkowo w załączniku nr 2 do ustawy wymieniony został bardzo szeroki katalog usług, których wykonywanie także rodzi takie konsekwencje.

Prawo do ryczałtu ewidencjonowanego w takich przypadkach podatnik traci z dniem uzyskania wskazanych wyżej przychodów i od tego dnia jest zobowiązany opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

Warto przy tym pamiętać, że prawo do ryczałtu w trakcie roku podatnik traci także wówczas, gdy dokonuje sprzedaży na rzecz byłego (lub obecnego) pracodawcy, jeżeli przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy podatnik wykonywał te same czynności w ramach m.in. stosunku pracy.