PIT: Wynagrodzenie syndyka masy upadłościowej

Przeczytaj także: Zbycie majątku (nieruchomości) po 5 latach z podatkiem dochodowym?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca został wyznaczony przez sąd jako syndyk masy upadłości. Sąd orzeka m.in. o wynagrodzeniu syndyka i zwrocie poniesionych wydatków. W zależności od etapu, na jakim znajduje się postępowanie upadłościowe, wynagrodzenie to jest wypłacane przez sąd lub bezpośrednio ze środków masy upadłościowej. Za wykonane usługi wnioskodawca wystawia faktury VAT. W przypadku wynagrodzenia wypłaconego przez sąd nabywcą, jakiego wnioskodawca wskazuje na wystawionej fakturze jest sąd. W przypadku wynagrodzenia wypłaconego ze środków masy upadłościowej, nabywcą jest podmiot objęty postępowaniom upadłościowym. Powstała wątpliwość, czy uzyskane w ten sposób wynagrodzenie należy zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. anna - Fotolia.com

PIT

Wynagrodzenie przyznane przez sąd za czynności syndyka w postępowaniu upadłościowym, wypłacone przez sąd jak i w sytuacji, gdy zostało wypłacone z masy upadłości, stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście

Stosownie do treści art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej lub samorządowej, sąd lub prokurator na podstawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym lub administracyjnym oraz płatników z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powołanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej w wyjątkiem przychodów o których mowa w pkt 9.

Zauważyć należy, iż według definicji zawartej w Uniwersalnym Słowniku Języka Polskiego pod red. St. Dubisza pojęcie „zlecić – zlecać” oznacza nałożyć (nakładać) na kogoś obowiązek zrobienia czegoś, powierzyć komuś wykonanie jakiejś pracy (Warszawa 2003 r., s. 1009). Zatem, zgodnie z wykładnią literalną, należy uznać, iż powołanie syndyka na mocy orzeczenia sądu ma charakter „zlecenia” w językowym znaczeniu.

W konsekwencji na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody uzyskiwane przez syndyka należy jednoznacznie zakwalifikować jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 i art. 13 pkt 6 tej ustawy. O osobistym charakterze czynności wykonywanych przez syndyka świadczy również okoliczność, iż wykonywanie czynności syndyka jest nieodłącznie związane z jego osobistą odpowiedzialnością - porządkową przed sędzią komisarzem, cywilną (deliktową), stosownie do okoliczności względem masy upadłości, względem upadłego, wierzycieli upadłego lub wierzycieli masy oraz odpowiedzialnością karną i karną skarbową.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca pełni funkcję syndyka masy upadłości. Z tytułu pełnionej funkcji otrzymuje wynagrodzenie, które w zależności od etapu, na jakim znajduje się postępowanie upadłościowe przyznane postanowieniem Sądu, wynagrodzenie jest wypłacane przez sąd lub bezpośrednio ze środków masy upadłości.

Regulacje prawne odnoszące się do zasad oraz sposobu powoływania syndyka masy upadłości zawiera ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (t. j. Dz. U. z 2009 r., Nr 175, poz. 1361). Zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, wyznaczenie syndyka następuje w formie postanowienia sądu o ogłoszeniu upadłości. Stosownym postanowieniem sąd powierza zatem, syndykowi pełnienie określonych funkcji w postępowaniu upadłościowym, których zakres precyzuje ustawa (w tym czynności zarządcze, sprawozdawcze, likwidacja masy upadłości). Również, sąd orzeka o wynagrodzeniu syndyka i zwrocie poniesionych przez niego wydatków (art. 162-167 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze).

Zatem, analiza przytoczonych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, iż kwoty uzyskiwane przez osobę fizyczną, w związku z pełnieniem przez nią obowiązków syndyka na postawie postanowienia sądu o ogłoszeniu upadłości, należy uznawać za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności zlecone przez sąd.

Mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony we wniosku oraz powołane przepisy prawa uznać należy, iż wynagrodzenie przyznane Wnioskodawcy przez sąd za czynności syndyka w postępowaniu upadłościowym, wypłacone przez sąd jak i w sytuacji, gdy zostało wypłacone z masy upadłości, stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów