Odliczenia od dochodu 2012: darowizna na kościół

Przeczytaj także: Zeznania roczne 2012: ulgi i odliczenia w pigułce

Nadto przytoczony już wcześniej art. 55 ust. 7 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej wymaga, aby obdarowana kościelna osoba prawna przedstawiła darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz – w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny – sprawozdanie o przeznaczeniu jej na wskazaną wyżej działalność charytatywno-opiekuńczą.

Niestety to, co w takim sprawozdaniu winno się znaleźć, nie zostało prawnie uregulowane. Pewnych wskazówek można jednak dopatrywać się w orzecznictwie sądowym, dotyczącym właśnie omawianego odliczenia. I tak NSA w wyroku z dnia 29 października 2003 r. (sygn. akt SA/Bd 2181/03) wskazał, że jedynie ogólne wskazanie celu, na jaki przeznaczono darowiznę, poprzez podatnie – cele charytatywno-opiekuńcze – nie spełnia wymogów ustawy, gdyż nie stanowi sprawozdania. To bowiem winno mieć formę dokumentu, który powinien zawierać oprócz daty i podpisu osoby go sporządzającej także opis zdarzeń z taką dokładnością, aby organ podatkowy mógł dokonać kontroli opisanych w nim faktów. Ogólne wskazanie celu, na jaki przeznaczono darowiznę, przez podanie - "na cele charytatywno-opiekuńcze" nie spełnia wymogów ustawy, gdyż nie stanowi sprawozdania, jeśli w oświadczeniach brak jest jakichkolwiek danych na temat takiej działalności. Trzeba przy tym pamiętać, że im sprawozdanie bardziej dokładne i weryfikowalne, tym lepiej.

Warto przy tym pamiętać, że sprawozdania tego podatnik nie musi posiadać w dacie złożenia zeznania rocznego, w którym wykazuje odliczenie, jako że kościelna osoba prawna ma 2 lata na jego sporządzenie. Po tym terminie warto jednak zadbać o to, aby w dokumentacji podatnika się ono znalazło. Jego brak będzie skutkował bowiem koniecznością skorygowania zeznania o dokonane odliczenie, z czym wiąże się powstanie zaległości podatkowej i obowiązek jej zapłaty wraz z odsetkami za zwłokę. Na powyższe uwagę zwrócił m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w przytoczonym wcześniej wyroku z dnia 29.10.2003 r. sygn. akt SA/Bd 2181/03 podkreślając, że skoro skarżący zamierzali odliczyć od dochodu darowizny na tę działalność, to na nich spoczywał ciężar przedstawienia sprawozdania o przeznaczeniu darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą.

Podsumowując, podatnik zamierzający skorzystać z omawianego odliczenia musi legitymować się prawidłowym dowodem potwierdzającym poniesienie darowizny (w przypadku przekazania środków pieniężnych musi to być wpłata na konto bankowe stosownej instytucji) na etapie korzystania z niego, zaś sprawozdaniem o jej wykorzystaniu w terminie 2 lat od daty przekazania darowizny.

Niemniej zarówno dowodów potwierdzających przekazanie darowizny, jak też stosownego sprawozdania o jego wykorzystaniu, nie składa się w urzędzie skarbowym wraz z zeznaniem rocznym. Trzeba je jednak okazać podczas ewentualnej kontroli podatkowej czy czynności sprawdzających.

Dla kogo odliczenie

Odliczenie darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą co do zasady powinno mieć zastosowanie do wszystkich podatników rozliczających podatek dochodowy od uzyskanych dochodów/przychodów (na co wskazuje chociażby przytoczony wyżej art. 55 ust. 7 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej). Jednakże zdaniem resortu finansów odliczenia tego nie można wykazać w formularzach PIT-36L i PIT-38. Nie zostały w nich przy tym wyodrębnione pola, w których odliczenie takie mogłoby się znaleźć. Wartość odliczenia, wraz z danymi obdarowanego, wykazywana jest w załączniku PIT/O. Ten natomiast można dołączać jedynie do formularzy PIT-28, PIT-36 i PIT-37.

Odliczeniu podlegają darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze wykonane także na rzecz innych kościołów, nie tylko katolickiego (ten bowiem posłużył w niniejszym artykule jedynie jako przykład do omówienia odliczenia). Wymienić tutaj można m.in. Autokefaliczny Kościół Prawosławny, Kościół Chrześcijan Baptystów, Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, Kościół Polskokatolicki czy Kościół Ewangelicko-Augsburski.