eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.pl › Podatki › Interpretacje i wyjaśnienia › Rozdzielność majątkowa i sprzedaż nieruchomości a podatek PIT

Rozdzielność majątkowa i sprzedaż nieruchomości a podatek PIT

2015-02-02 12:57

Przeczytaj także: Sprzedaż mieszkania: spłata kredytu a podatek dochodowy


Jeżeli natomiast podział odbył się w naturze, lecz w sposób, który był nieekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty lub dopłaty lub gdy wartość otrzymanych przez małżonka nieruchomości lub praw przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości lub w prawie, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego, nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat). Bowiem wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (prawem) jak też stan jej majątku osobistego. W tej części bowiem, w której przyznana na wyłączną własność nieruchomość lub prawo przekracza wartość udziału w majątku wspólnym, podatnik niewątpliwie nabywa prawo własności w rozumieniu analizowanego przepisu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Zatem nie ma wątpliwości, że nabycie własności nieruchomości lub praw w drodze podziału majątku wspólnego, w przypadku gdy wartość otrzymanego majątku jest nieekwiwalentna lub przekracza udział, jaki przysługiwał małżonkowi w majątku wspólnym, zawiera się w pojęciu „nabycie”, jakim posługuje się przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że podział majątku dorobkowego małżonków dokonany 11 lutego 2011 r. nie był ekwiwalentny w naturze dla obojga małżonków. O ekwiwalentnym podziale w naturze mówić bowiem można jedynie wówczas, gdy w wyniku podziału majątku dorobkowego każdy z małżonków otrzymuje na wyłączną własność majątek o tej samej wartości. Tymczasem na mocy umowy z 2011 r. Wnioskodawca stał się wyłącznym właścicielem nieruchomości oraz lokalu mieszkalnego bez spłat i dopłat a z wniosku wynika, że podział majątku nie obejmował innych rzeczy czy praw. Powyższa okoliczność jednoznacznie przesądza o braku ekwiwalentnego podziału majątku dorobkowego małżonków.

Sposób podziału wskazuje również, że Wnioskodawca otrzymał majątek, który przekracza jego udział w majątku wspólnym, gdyż wartość otrzymanych przez niego składników majątku jest większa niż udział jaki Wnioskodawca posiadał w majątku dorobkowym tj. #189; . Wnioskodawca z chwilą ustania wspólności ustawowej był właścicielem udziału #189; zarówno w nieruchomości jak i w lokalu mieszkalnym. Taki sam udział w tych rzeczach należał do małżonka Wnioskodawcy. Wynika to wprost z art. 50[¹] Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Otrzymując zatem na wyłączną własność nieruchomość oraz lokal mieszkalny Wnioskodawca otrzymał więcej niż przysługiwało mu z tytułu udziału w majątku wspólnym, gdyż w majątku wspólnym miał jedynie udział #189; w nieruchomości jak i lokalu mieszkalnym.

W świetle powyższych okoliczności stwierdzić należy, że Wnioskodawca nabył lokal mieszkalny w różnym czasie i w różny sposób:
• udział #189; nabył w 2009 r. w trakcie związku małżeńskiego (do majątku wspólnego),
• udział przekraczający jego udział w majątku wspólnym (#189;) nabył w wyniku podziału majątku dorobkowego w 2011 r. – podział ten był bowiem w sposób oczywisty nieekwiwalentny i przekraczał udział w majątku dorobkowym małżeńskim do jakiego prawo miał Wnioskodawca.

Z uwagi na to, że nabycie opisanego lokalu mieszkalnego nastąpiło w 2009 r. oraz w 2011 r., pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 należy oddzielnie liczyć w stosunku do każdego udziału jaki Wnioskodawca nabył.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie zarówno przychód z tytułu odpłatnego zbycia przypadający na udział w nieruchomości nabyty w 2009 r. w trakcie trwania związku małżeńskiego do majątku wspólnego (#189;), jak i udział nabyty w 2011 r. w wyniku podziału majątku dorobkowego (#189;), ponieważ zbycie nastąpiło w 2014 r. a więc dokonane zostało przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nabyto oba udziały.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 209, poz. 1316 ze zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania – zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej – mają zastosowanie do dochodów (poniesionej straty) od 1 stycznia 2009 r., a więc będą miały zastosowanie w rozpatrywanej sprawie.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. – od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, wynagrodzenie dla biura pośrednictwa obrotu nieruchomościami, koszty ogłoszeń w prasie itp., o ile były ponoszone przez zbywcę. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

W tym miejscu należy jednak zaznaczyć, że jeśli Wnioskodawca poniósł tego rodzaju koszty, to koszty te dotyczyły całego lokalu mieszkalnego, który w udziale #189; nabył w 2009 r. oraz w udziale #189; w 2011 r. Jak już wyżej wyjaśniono, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega zarówno zbycie udziału nabytego w 2009 r. jak i 2011 r. W związku z tym całość przychodu podlegająca opodatkowaniu będzie mogła zostać obniżona o całość poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów odpłatnego zbycia. Połowa kosztów odpłatnego zbycia przypada bowiem na udział #189; nabyty w 2009 r. a druga połowa na udział #189; nabyty w 2011 r.

Ustalenie kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia odbywa się natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ww. ustawy w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatne, czy nieodpłatnie. W rozpatrywanym przypadku zastosowanie znajdzie zarówno art. 22 ust. 6c (w odniesieniu do udziału nabytego w 2009 r.) jak i art. 22 ust. 6d (w odniesieniu do udziału nabytego w 2011 r. ponieważ z wniosku wynika, że podział majątku dorobkowego był nieodpłatny).

W myśl art. 22 ust. 6c ww. ustawy – koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

W świetle obowiązujących przepisów nie można zgodzić się ze stwierdzeniem Wnioskodawcy, że kosztem uzyskania przychodu będzie cała kwota zapłacona przez Wnioskodawcę wraz z małżonkiem w 2009 r., czyli jak wskazuje Wnioskodawca 100 000,00 zł. W pierwszej kolejności zauważyć należy, że tego kosztu nie poniósł jedynie Wnioskodawca. Koszt ten poniesiony został również przez małżonka. Tymczasem Wnioskodawca udział od małżonka nabył na wyłączną własność dopiero w 2011 r. I wyłącznie z tym nabyciem powinien łączyć swoje koszty przypadające na udział nabyty od małżonka.

Jak wyjaśniono powyżej koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia (w niniejszej sprawie sprzedaży lokalu mieszkalnego) ustala się zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ww. ustawy w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość (lokal mieszkalny) lub prawo nabyto odpłatne, czy nieodpłatnie. Wnioskodawca – co wynika bezsprzecznie z wniosku – udział #189; nabył nieodpłatnie, albowiem z tytułu podziału majątku dorobkowego nie był zobowiązany do dokonania spłaty, jak również nie był zobowiązany do przeniesienia na drugą stronę umowy (małżonka) jakichkolwiek rzeczy bądź praw. Wnioskodawca nabył w 2011 r. udział #189; w lokalu mieszkalnym bez ponoszenia jakichkolwiek wydatków, w konsekwencji nie może przypisać sobie wydatków poniesionych przez inną osobę (nawet poniesionych w trakcie związku małżeńskiego).

Wnioskodawca w odniesieniu do udziału nabytego w drodze podziału majątku wspólnego może uwzględniać, jako koszt, jedynie wydatki poniesione przez siebie w 2011 r. i to tylko takie, które spełniają przesłanki z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto zauważyć należy, że skoro udział #189; w lokalu mieszkalnym Wnioskodawca nabył w sposób nieodpłatny, to wówczas #8722; w momencie podziału majątku wspólnego #8722; Wnioskodawca odniósł ewidentną korzyść, albowiem majątek wspólny, przynależny obojgu małżonkom, nabył sam bez ponoszenia jakichkolwiek wydatków w postaci spłaty lub dopłaty dla swojego małżonka. Nie ma znaczenia dla ustalenia kosztów nabycia nieruchomości (w tym lokalu mieszkalnego) fakt, że jeden z małżonków odstępuje od dochodzenia przysługujących mu praw do majątku wspólnego. Taka sytuacja nie oznacza jednak, że można niejako „przejąć” koszt poniesiony przez osobę trzecią. W 2009 r. Wnioskodawca nabył zaledwie udział #189; w lokalu mieszkalnym i w tej części może wykazać poniesienie kosztów na nabycie. Pozostały udział nabył małżonek i on także poniósł koszty tego nabycia. Nie ma podstaw aby koszty ponoszone przez małżonka przejmował Wnioskodawca. Wszak Wnioskodawca w żaden sposób nie spłacił małżonka z jego udziału. Małżonek swój udział przekazał Wnioskodawcy nieodpłatnie.
Przeczytaj także: Wspólnota małżeńska: zniesienie współwłasności w podatku PCC Wspólnota małżeńska: zniesienie współwłasności w podatku PCC

poprzednia  

1 2 3

następna

oprac. : Ministerstwo Finansów

Więcej na ten temat: podatek od sprzedaży mieszkań i domów, podatek od sprzedaży mieszkania lub domu, zwolnienia z PIT, sprzedaż mieszkania, podział majątku, rozdzielność majątkowa, wspólność majątkowa, majątek wspólny małżonków

Następny artykuł

Pasierb to najbliższa rodzina w podatku od spadków i darowizn

Pasierb to najbliższa rodzina w podatku od spadków i darowizn

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Najnowsze w dziale Podatki

Polecamy

Artykuły promowane

newsletter rss rss Podatki

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Najpopularniejsze galerie

Najnowsze w serwisie

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: