Podatek PIT: majątek spółki osobowej za wystąpienie wspólnika

Przeczytaj także: Wkład pieniężny do spółki jawnej a podatek dochodowy

I tak w przypadku otrzymania niepieniężnych składników majątku, opodatkowanie tej czynności podatkiem dochodowym podlega niejako odroczeniu, a po upływie określonego czasu w ogóle nie występuje. A to dlatego, że podatek wystąpi tutaj jedynie w przypadku ich sprzedaży i to w pewnym terminie. Przychód z takiej sprzedaży jest zaliczany do źródła: pozarolnicza działalność gospodarcza. Powstanie on jednak jedynie wówczas gdy:

• zbycie nastąpi przed upływem sześciu lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wspólnik wystąpił ze spółki osobowej, albo
• zbycie nastąpi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej

Powyższe wynika z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b) i ust. 3 pkt 12 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Pierwsza z przytoczonych regulacji mówi, że przychodem z działalności gospodarczej są przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych m.in. w związku z wystąpieniem wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną. Druga regulacja uzupełnia zaś powyższe, iż do przychodów takich nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z wystąpieniem wspólnika z takiej spółki, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie, likwidacja spółki niebędącej osobą prawną lub nastąpiło wystąpienie wspólnika z takiej spółki, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Co za tym idzie, samo otrzymanie przez wspólnika składników majątku w związku z jego wystąpieniem ze spółki niebędącej osobą prawną, jest neutralne podatkowo. Wszystko się jednak zmienia, gdy w ciągu sześciu lat od takiego wystąpienia podatnik dokona odpłatnego zbycia tychże składników majątku. Wtedy bowiem musi z tego tytułu rozpoznać przychód z działalności gospodarczej. Sprzedaż owych składników majątku w terminie późniejszym natomiast nie będzie objęta podatkiem dochodowym, o ile nie nastąpi ona w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Warto przy tym pamiętać, iż opodatkowaniu nie podlega tutaj przychód, a dochód z takiego odpłatnego zbycia. Przez ten należy rozumieć różnicę między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia danych składników majątku a wydatkami poniesionymi na ich nabycie lub wytworzenie, niezaliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika lub spółkę (o czym z kolei mówi art. 24 ust. 3d przytoczonej ustawy).

Jakie zasady opodatkowania zastosować, gdy taka sprzedaż wygeneruje przychód podlegający opodatkowaniu? Takie same, jakie obowiązywały podatnika w chwili wystąpienia ze spółki. Co niezwykle ważne, powyższe zasady stosuje się także wówczas, gdy występujący ze spółki wspólnik korzystał z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym. Należy bowiem pamiętać, iż tym podatkiem opodatkowane są (art. 6 ust. 1 ustawy o ryczałcie) przychody osób fizycznych z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym (a więc także przychody z odpłatnego zbycia otrzymanych składników majątku z tytułu wystąpienia ze spółki, jeżeli zbycie takie nastąpi w ciągu 6 lat od tego wystąpienia). Oczywiście jak nietrudno się domyślić, w przypadku ryczałtu opodatkowaniu podlega przychód uzyskany z takiej sprzedaży a nie dochód.

Ustawa o ryczałcie ewidencjonowanym nie określa wprost stawki ryczałtu, jaką należy tutaj zastosować. Zdaniem autora jednakże prawidłowym wydaje się być zastosowanie stawki w wysokości 3% lub 10% w zależności od tego, czy transakcja sprzedaży będzie dotyczyć rzeczy ruchomych (określonych w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. f ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym), czy też nieruchomości i praw majątkowych (o których mowa w art. 12 ust. 10 ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym).