Opłata środowiskowa i podatek akcyzowy w księgach rachunkowych

Przeczytaj także: Wydatki na rozpoczęcie inwestycji a koszty firmy

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca prowadzi księgi rachunkowa. Posiada skład opału oraz świadczy usługi transportowe. W związku z tym obowiązany jest do rozliczania podatku akcyzowego od sprzedanego węgla jak też ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska z tytułu posiadanej floty samochodów ciężarowych wykorzystywanych do świadczenia usług transportowych.

Akcyza za węgiel należna za dany miesiąc płatna jest prawie dwa miesiące później. I tak termin płatności akcyzy za grudzień 2014 r. przypadał na luty 2015 r. i wtedy też została ona zapłacona. Opłata za korzystanie ze środowiska dotycząca 2014 r. płatna jest natomiast do 31 marca następnego roku i w tym też terminie została zapłacona. Wskazany termin obejmuje również złożenie sprawozdania w sprawie opłaty za korzystanie ze środowiska.

Wnioskodawca zadał pytanie, koszty uzyskania przychodu którego roku podatkowego stanowią powyższe wydatki? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy i odstąpił od jego uzasadnienia prawnego. Stanowisko to było następujące:

„(...) Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. W myśl art. 22 ust. 4 ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. apops - Fotolia.com

Księgowość

Podatek akcyzowy jest kosztem bezpośrednim. Dlatego należy odnieść go do kosztów roku, w którym to powstał odpowiadający mu przychód. Opłata za korzystanie ze środowiska jest natomiast kosztem pośrednim i podlega zaliczeniu do kosztów w dacie jej poniesienia.

U podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b (art. 22 ust. 5 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 22 ust. 5a ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:
1. sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
2. złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania – sprawozdania finansowego – są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 5a pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane jest zeznanie (art. 22 ust. 5b ww. ustawy).

Natomiast koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą (art. 22 ust. 5c ww. ustawy). Przy czym, w myśl art. 22 ust. 5d ww. ustawy, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Z powyższego wynika, że w przypadku podatników ewidencjonujących zdarzenia gospodarcze związane z prowadzoną działalnością w księgach rachunkowych, ustawodawca, co do zasady, podzielił koszty uzyskania przychodu na koszty bezpośrednio oraz pośrednio związane z uzyskaniem przychodu. Za koszty bezpośrednio związane z uzyskaniem przychodu należy uznać te koszty, których poniesienie można wprost powiązać z konkretnym przychodem uzyskanym przez podatnika (np. zakup towarów handlowych).

Natomiast koszty pośrednie to takie koszty, których nie można powiązać bezpośrednio z uzyskaniem konkretnego przychodu, lecz ich poniesienie służy całokształtowi prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej (np. koszty administracyjne). Koszty bezpośrednie potrącalne są co do zasady, w momencie uzyskania przychodu, z którym ich poniesienie było związane, tzn. pomniejszają one podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym dopiero w momencie, w którym zostanie uzyskany przychód, w celu uzyskania którego zostały poniesione, chyba że zostaną one poniesione po dniu, w którym mija termin złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy, w którym osiągnięto ww. przychód. W takim przypadku, zgodnie z literalnym brzmieniem cyt. art. 22 ust. 5b ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowią koszty uzyskania przychodu w roku następnym. Natomiast koszty pośrednie pomniejszają przychód w dacie ich poniesienia, chyba że dotyczą więcej niż jednego roku podatkowego. W takim przypadku pomniejszają przychód proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Stwierdzić należy, że: – akcyza jest kosztem uzyskania przychodu bezpośrednim gdyż wiąże się z konkretnymi sprzedażami towarów objętych tym podatkiem, – zaś opłata za korzystanie ze środowiska (niemająca charakteru sankcyjnego) jest kosztem związanym z całokształtem prowadzonej działalności (z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa). Opłaty tej nie można bowiem odnieść do konkretnego przychodu, stąd też należy je zakwalifikować, do kosztów pośrednich.

Reasumując: akcyza za grudzień 2014 r. zapłacona w lutym 2015 r. – jako koszt bezpośredni poniesiony przed dniem, w którym mija termin złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy, w którym osiągnięto ww. przychód winna obciążać koszty uzyskania przychodu 2014 r. zaś opłata za korzystanie ze środowiska – jako koszt pośredni winna stanowić koszt uzyskania przychodów w okresie w którym została poniesiona czyli w 2015 r.(...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów