W 2017 r. usługi zagraniczne zawsze z podatkiem u źródła

Przeczytaj także: Brak podatku u źródła przy zagranicznych pośrednikach handlowych

Stan obecny

Ustawy o podatkach dochodowych wskazują, że nierezydenci w Polsce podatek płacą jedynie od dochodów tutaj uzyskanych. Zawierają też katalog czynności (usług), w stosunku do których wynagrodzenie jest obarczone tzw. podatkiem źródła. Stosowne ich wyliczenie (oraz stawki podatku) znajduje się w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i odpowiednio art. 29 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

I tak polska firma musi liczyć się z poborem podatku u źródła od wynagrodzenia zagranicznego kontrahenta m.in. z tytułu świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego, w tym także środka transportu, oraz za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how).

W zakresie określenia usług, które są objęte podatkiem u źródła w przyszłym roku nic się nie zmienia.

Gdzie tkwi problem?

Jak zwykle w interpretacji przepisów. Otóż organy podatkowe uznają, że jeżeli tylko wypłacającym wynagrodzenie, za określone usługi, na rzecz zagranicznego kontrahenta jest polska firma, powinna ona pobierać podatek u źródła.

Fiskus zatem łączy obowiązek poboru podatku u źródła jedynie z miejscem siedziby czy też adresu zamieszkania wypłacającego wynagrodzenie.

Warunek ten jednak wydaje się być niewystarczający przy ustalaniu, czym są przychody uzyskiwane na terytorium Polski, co pokazują wyroki niektórych sądów administracyjnych.

W taki sposób wypowiedział się m.in. WSA w Poznaniu (wyrok z dnia 25.10.2012 r., sygn. akt I SA/Po 696/12) a następnie NSA (wyrok z dnia 04.03.2015 r. sygn. akt II FSK 333/13). Niemniej inne składy orzekające łącznik terytorialny tutaj pomijają uznając, że sama wypłata wynagrodzenia z Polski wystarcza do tego, aby obciążyć je podatkiem u źródła.

Dla przykładu w katalogu należności objętych podatkiem u źródła znalazły się m.in. należności za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu.

W związku z tym o podatku takim należy pamiętać gdy samochód osobowy zostanie wypożyczony z zagranicznej firmy. Jeżeli przyjąć za prawidłowe podejście fiskusa podatek ten wystąpi od każdego wynagrodzenia wypłaconego z tego tytułu (pomijamy tutaj zapisy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania).

Jeżeli natomiast zastosujemy pogląd wyrażany przez niektóre sądy administracyjne (czyli z uwzględnieniem łącznika terytorialnego), podatek u źródła wystąpi jedynie wówczas, gdy przedmiotowy samochód będzie wykorzystywany na terytorium Polski. Jeżeli natomiast będzie jeździł za granicą, wynagrodzenie nie będzie zaliczane do uzyskiwanego na terytorium Polski, w związku z czym podatek u źródła nie wystąpi.

Co się zmieni?

Wskazane rozbieżności interpretacyjne ustawodawca postanowił ukrócić, poprzez zawarcie odpowiednich regulacji w ustawach o podatkach dochodowych. Niestety jak nietrudno się domyślić, regulacje te uwzględniają interes fiskalny państwa.

Otóż ustawodawca znowelizował przepisy wskazując, że za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez nierezydentów uważa się w szczególności dochody (przychody) z tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia.

Tym samym niezależnie od tego, czy dana umowa zostanie zawarta jak też wykonana za granicą czy też nie, zagraniczny kontrahent będzie musiał zapłacić daninę w Polsce. Nie będzie tego oczywiście dokonywał osobiście - to polski podatnik, występujący tutaj w roli płatnika, pobierze podatek u źródła.

Oczywiście pierwszeństwo przed przepisami krajowymi mają tutaj postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, które mogą zmniejszyć ciężar tej daniny bądź w ogóle ją zlikwidować. Aby jednak postanowienia takiej umowy zastosować, polski podatnik musi dysponować ważnym certyfikatem rezydencji podatkowej swojego kontrahenta, któremu wypłaca wynagrodzenie.

Niestety istnieje też bardzo realna obawa, że ciężar tego podatku będzie musiała ponieść polska firma a nie jej kontrahent, któremu wynagrodzenie jest wypłacane. Ten bowiem raczej nie zgodzi się na to, aby wypłacona mu kwota była o ok. 20 proc niższa od widniejącej z umowy czy faktury z uwagi na to, że reszta trafia do polskiej skarbówki. W wielu przypadkach zapewne skończy się tutaj na ubruttowieniu należności.

Omawiana nowelizacja przepisów obecnie została przyjęta przez Sejm.

Krzysztof Skrzypek, doradca podatkowy nr wpisu 12444