eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiAktualności podatkowe › Wysoka i zmienna kwota wolna od podatku skomplikuje rozliczenia

Wysoka i zmienna kwota wolna od podatku skomplikuje rozliczenia

2016-11-28 11:54

Wysoka i zmienna kwota wolna od podatku skomplikuje rozliczenia

Wysoka kwota wolna od podatku już w 2017 r. © shake_pl - Fotolia.com

Wicepremier Morawiecki zapowiada, że już od 2017 r. będzie obowiązywać nowa, wyższa kwota wolna od podatku. Ustawa ma być głosowana jeszcze w tym miesiącu, zaś przez senatorów przyjęta jeszcze dzisiaj, mimo że obecnie nie widzieli oni nawet jej projektu. Zgodnie z zapowiedziami, wyższa kwota wolna będzie dostępna jedynie dla najbiedniejszych, a ci najbogatsi zostaną jej pozbawieni. Nie wystarczy zatem w ustawie zmienić tylko jednego zapisu o jej wartości. To istotnie skomplikuje obecny system podatkowy, który miał być przecież upraszczany.

Przeczytaj także: Kwota wolna od podatku zamrożona do 2018 r.

6,6 tys. zł bez podatku już w 2017 r.


Takie zapowiedzi padły w ubiegłym tygodniu z ust wicepremiera Morawieckiego. Projekt zmian - zgodnie z zapowiedziami, nie tylko ma się pokazać do końca listopada 2016 r., ale też zostać przegłosowany i ogłoszony w Dzienniku Ustaw (dla swojej ważności). Jak podało radiom RMF FM, jeszcze dziś ustawę o zmianie kwoty wolnej od podatku mają przyjąć w trybie pilnym senatorowie - chociaż ustawy na oczy póki co nie widzieli.
Powyższe zapowiedzi oraz ich obecna realizacja, zaskoczyły wszystkich - tym bardziej że na początku listopada partia rządząca przeforsowała zmiany zmierzające do zachowania kwoty wolnej od podatku na dotychczasowym poziomie w roku 2017. W takim tonie też wypowiadała się premier Beata Szydło.

Kwota wolna na poziomie 6,6 tys. zł tylko dla najbiedniejszych


Niestety budżetu państwa nie stać na to, aby tak wysoka kwota wolna od podatku była dostępna dla wszystkich. Dlatego ma ona zostać przyznana tylko tym najbiedniejszym. Mówiąc innymi słowy, będą to osoby, których roczny dochód nie przekracza wskazanego limitu. A co z pozostałymi?
Zgodnie z zapowiedziami, kwota wolna od podatku, przy dochodach powyżej 6,6 tys. zł byłaby zmniejszana do obecnego poziomu 3 091 zł, który to osiągnęłaby przy dochodzie ok. 11 tys. zł. W takiej wysokości przysługiwałaby ona podatnikom zarabiającym pomiędzy 11 tys. zł a 85 tys. zł. Przy zarobkach powyżej tego progu - a do kwoty ok. 127 tys. zł ulegałaby stopniowemu obniżaniu. Roczne zarobki powyżej 127 tys. zł natomiast mają zostać pozbawione kwoty wolnej.

System miał być uproszczony a wyszło jak zwykle


Proste? Raczej nie. Tym bardziej że to tylko ogólne zapowiedzi. Brak tutaj szczegółów co do tego, w jaki sposób malałaby być ustalana wartość przysługującej kwoty wolnej. Ma to być proporcja, czy stały spadek o określoną wartość po przekroczeniu danego pułapu dochodu? Wreszcie jak powinien zachować się płatnik przy liczeniu zaliczki na podatek od konkretnego wynagrodzenia podatnika w ciągu roku? Zapowiedziane przez wicepremiera Morawieckiego progi dochodowe są bowiem roczne a nie miesięczne. Jaką kwotę wolną zatem zastosować, gdy na etapie liczenia zaliczki na podatek trudno powiedzieć, w którym progu dochodowym ostatecznie zmieści się konkretny podatnik?

fot. shake_pl - Fotolia.com

Wysoka kwota wolna od podatku już w 2017 r.

Na koniec listopada rządzący na siłę próbują zmienić kwotę wolną od podatku. Niestety zmiany wprowadzane na szybko mogą przynieść więcej szkody niż pożytku.


I wreszcie - czy w rocznych PIT-ach, wskutek takiego zamieszania, nie trzeba będzie (i to niekiedy znacznie) dopłacać podatku? Na większość zmian w systemie podatkowym nie niestety ma obecnie czasu, dlatego zapewne skutki nowych zasad ustalania kwoty wolnej od podatku będą widoczne dopiero przy rozliczeniach PIT za 2017 r. Wtedy to ci biedniejsi wykażą nadpłatę podatku, zaś zamożniejsi będą musieli podatek dopłacić (wskutek pozbawienia ich bądź ograniczenia prawa do kwoty wolnej).

Mówiąc innymi słowy, wygląda na to, że na etapie ustalania zaliczek zachowany zostanie dotychczasowy sposób postępowania, dopiero zaś w rocznych PIT-ach podatnicy dokonają stosownych korekt. Dla rządzących powyższe ma jedną, bardzo ważną zaletę - zmniejszenie wpływów budżetowych z tego tytułu zostanie odsunięte w czasie do 2018 r.

Równość w nierównym traktowaniu


„Zmienna” kwota wolna od podatku, uzależniona od wartości uzyskanych dochodów, wprowadzi (a przynajmniej powinna wprowadzić) niemały zamęt już na etapie ustalania zaliczek na podatek. Ale to nie wszystko. Skoro w większej wysokości ma być ona przewidziana jedynie dla osób najbiedniejszych, to czy prawo do niej będą mieć uzyskujący przychody opodatkowane w różny sposób? Wszak dochód opodatkowany skalą podatkową może tutaj nie być zbyt duży, zaś suma wszystkich dochodów podatnika - znaczna.
Wicepremier Morawiecki bardzo duży nacisk kładł na to, aby wyższy limit kwoty wolnej był skierowany jedynie dla tych najbiedniejszych. Stąd powstaje pytanie, czy dla przykładu przedsiębiorca opodatkowany ryczałtem, uzyskujący roczne przychody z tego tytułu na poziomie ok. 400 - 500 tys. zł, będzie miał prawo do wysokiej kwoty wolnej, gdy obok nich wykaże dochody opodatkowane skalą podatkową na poziomie ok. 6 tys. zł? To samo tyczy się kartowiczów (gdzie przychody z reguły nie są znane) a także opodatkowanych liniowo (przypomnijmy, że tę formę opodatkowania wybierają ci przedsiębiorcy, których rocznych dochód przekracza 100 000 zł) czy uzyskujących przychody z tzw. kapitałów pieniężnych.

Wysokość dochodów opodatkowanych skalą podatkową bowiem nie musi świadczyć o poziomie ubóstwa danego podatnika.

Co z ulgami i preferencjami podatkowymi?


To nie koniec problemów, które trzeba rozważyć przy wprowadzeniu zmiennej kwoty wolnej od podatku. Kolejne wątpliwości powstają bowiem przy ulgach podatkowych czy preferencyjnych rozliczeniach.

I tak kwota wolna od podatku rzutuje bardzo mocno na wartość odliczenia z tytułu ulgi prorodzinnej, gdyż decyduje o prawie do tej ulgi w stosunku do pełnoletnich i uczących się dzieci.
Pojęcia kwoty wolnej od podatku nie znajdziemy w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tutaj jest mowa o ilorazie kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej.

Kwota zmniejszająca wynosi obecnie 556,02 zł, zaś stawka podatku, to 18%. Iloraz daje nam zatem kwotę: 556,02 zł/ 18% = 3 089 zł, czyli potocznie mówiąc kwotę wolną od podatku.

Różnica 2 zł
Powyższy wynik ilorazu to 3 089 zł. Skąd zatem wartość 3 091 zł? Wynika ona z zaokrągleń. Dochód do wartości 3 091 zł nie przekroczy bowiem kwoty podatku w wysokości 556 zł po zaokrągleniu do pełnych złotych.

I tak ulga prorodzinna przysługuje m.in. w stosunku do dzieci pełnoletnich - do ukończenia 26 roku życia i uczących się, których roczne (wybrane) dochody nie przekraczają ilorazu kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku - przewidzianych w pierwszym przedziale skali podatkowej.

Skoro powyższe ma być w przyszłym roku zmienne, powstaje pytanie, którą wartość brać pod uwagę przy ustalaniu prawa do ulgi?

Podobne wątpliwości nasuwają się przy ustalaniu prawa do preferencyjnych zasad rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko (gdzie także dochód pociechy jest istotny po osiągnięciu przez nią pełnoletniości).

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: