eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiInterpretacje i wyjaśnienia › Podatek od spadku: darowizna mieszkania a ulga mieszkaniowa

Podatek od spadku: darowizna mieszkania a ulga mieszkaniowa

2017-02-04 13:48

Podatek od spadku: darowizna mieszkania a ulga mieszkaniowa

Dom © yudokatia - Fotolia.com

Celem ulgi mieszkaniowej w podatku od spadków i darowizn jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkalnej, gdy nie mają oni innego lokum. Prawo do ulgi uzależnia on od zamieszkiwania w takiej nieruchomości przez co najmniej 5 lat. Ustawodawca nie wymaga jednak, aby dana osoba była właścicielem takiej nieruchomości przez wskazany czas. Wystarczy gdy będzie ono miejscem zamieszkani podatnika - uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 27.01.2017 r. nr 2461-IBPB-2-1.4515.494.2016.1.JKu.

Przeczytaj także: Ulga mieszkaniowa w podatku od spadku: notariusz ważniejszy od sądu

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?


Wnioskodawczyni odziedziczyła po swoich rodzicach - zmarłych w latach 80-tych gospodarstwo rolne, w skład którego wchodził m.in. niewielki dom (64 m2) z działką (ok. 900 m2). Sprawa spadkowa odbyła się dopiero w 2013 r. W stosunku do nabytego domu wnioskodawczyni skorzystała z ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn i nie płaciła z tego tytułu podatku od spadku.

Obecnie zainteresowana rozważa przekazanie powyższych nieruchomości swoim dzieciom. Nadal jednak będzie mieszkać w opisanym wyżej budynku mieszkalnym.

Wnioskodawczyni zadała pytanie, czy w takiej sytuacji straci prawo do ulgi mieszkaniowej, określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Na wstępie Organ pragnie zaznaczyć, iż ponieważ opisane we wniosku nabycie tytułem dziedziczenia (spadku), domu wraz z działką nastąpiło w dacie śmierci ojca, tj. w latach osiemdziesiątych, w niniejszej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2006 r., Nr 222, poz. 1629, ze zm.) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym w dacie 31 grudnia 2006 r.

fot. yudokatia - Fotolia.com

Dom

Celem ulgi mieszkaniowej w podatku od spadków i darowizn jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkalnej, gdy nie mają oni innego lokum.


W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2004 r., Nr 142, poz. 1514, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem spadku.

fot. yudokatia - Fotolia.com

Dom

Celem ulgi mieszkaniowej w podatku od spadków i darowizn jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkalnej, gdy nie mają oni innego lokum.


Stosownie do treści art. 5 i art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy, przy nabyciu w drodze dziedziczenia, ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych oraz powstaje z chwilą przyjęcia spadku.

Zgodnie natomiast z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności i prawa użytkowania wieczystego gospodarstwa rolnego lub jego części oraz innych praw do takiego gospodarstwa lub jego części, jak również działki przyzagrodowej, z wyjątkiem m.in. budynków mieszkalnych.

Natomiast według art. 4 ust. 5 ww. ustawy, ilekroć jest w niej mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.

Na tle powyższego należy stwierdzić, że zwolnienie zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., przysługuje w każdym wypadku, gdy przedmiotem spadku jest gospodarstwo rolne lub jego część – w rozumieniu ustawy o podatku rolnym.

Z treści ww. artykułu wynika jednak, że ustawodawca wyłączył zwolnienie od podatku m.in. dla budynków mieszkalnych.

W związku z powyższym w celu zwolnienia się z obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn obejmującego otrzymanie nieruchomości posadowionej na nabytym gospodarstwie rolnym, koniecznym jest zastosowanie zwolnienia zawartego w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeśli istnieją ku temu uwarunkowania.

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Ulga, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:
1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4 (tj. jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej);
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;
3. nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu;
5. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:
a. od dnia złożenia zeznania podatkowego - jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,
b. od dnia zamieszkania w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.(...)

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą zamieszkiwać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat od dnia określonego w cytowany przepisie art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Warunkiem niezbędnym do skorzystania z ulgi przewidzianej w art. 16 ww. ustawy jest łączne spełnienie wszystkich zawartych w tym przepisie warunków.

Ponieważ przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia „miejsce zamieszkania”, dlatego należy posiłkować się definicją miejsca zamieszkania znajdującą się w art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93, ze zm.). Miejscem zamieszkania osoby fizycznej, zgodnie z ww. przepisem jest miejsce, w którym ta osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Do ustalenia zatem miejsca zamieszkania potrzebne są według tego przepisu dwa momenty: moment zewnętrzny, tj. faktyczne przebywanie i wewnętrzny, tj. zamiar stałego pobytu, które muszą występować łącznie.

Powyższe oznacza faktyczne przebywanie w tym lokalu mieszkalnym, który był przedmiotem nabycia w drodze spadku i został objęty ulgą mieszkaniową.

Należy przy tym zauważyć, iż unormowania art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. nie nakładają obowiązku utrzymywania tytułu prawnego do nabytego w drodze spadku lokalu oraz zameldowania na pobyt stały. Przepis ten natomiast nakłada obowiązek zamieszkiwania w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat, liczonych według zasad w tym przepisie wskazanych.

Fakt, iż Wnioskodawczyni zamierza przenieść prawo własności domu wraz działką na swego syna przy jednoczesnym dalszym zamieszkiwaniu w przedmiotowej nieruchomości nie skutkuje utratą ulgi mieszkaniowej, bowiem wszystkie warunki określone w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jakie nałożył ustawodawca na podatnika, będą spełnione łącznie.

Reasumując stwierdzić należy, iż Wnioskodawczyni, która w drodze umowy darowizny przekaże swojemu synowi dom wraz z działką, nie utraci z tego tytułu prawa do ulgi zawartej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli będzie w tym domu zamieszkiwała przez okres 5 lat, począwszy od okresu określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy. (...)”


Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: