Wydatki na naukę a koszty podatkowe

Przeczytaj także: Czy okulary korekcyjne można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu?

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za koszty uzyskania przychodów uważa się wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Art. 23 ustawy w swym katalogu nie zawiera natomiast wśród wydatków nieuznawanych za koszty podatkowe opłat za naukę. Tym samym, co do zasady przedsiębiorca może je uznać za koszty uzyskania przychodów. Brak takich wydatków w wyłączeniach z kosztów podatkowych nie oznacza jednak, że nasz przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów wszelkie wydatki ponoszone na dowolnie podjęte przez siebie formy dokształcania. Art. 23 ustawy nie zawiera bowiem zamkniętego katalogu wydatków, których nie uważa się za koszty podatkowe.

Przede wszystkim należy pamiętać, że musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesionym wydatkiem a przychodem z działalności. Wydatek taki nie musi się jednak przenosić bezpośrednio na uzyskanie przychodu. Może on bowiem służyć równie dobrze zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Jak podkreślił NSA w wyroku z 13 maja 1998 r. (sygn. akt SA/Sz 1354/97): koszty poniesione przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodu, a nie niezbędności i rezultatu, jakie przyniosły w postaci konkretnego przychodu.

Tym samym, zanim przedsiębiorca zaliczy wydatek związany np. ze studiami do kosztów uzyskania przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej, musi określić, czy jest on związany ze zdobywaniem wiedzy, umiejętności, które są mu potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej. Warto w tym miejscu wspomnieć, że organy podatkowe w tej kwestii wskazują, że za koszty podatkowe mogą być uznane tylko te wydatki na kształcenie, które pozwalają podatnikowi nabyć umiejętności i wiedzę niezbędną w prowadzeniu jego konkretnej działalności gospodarczej. Nie należy tego utożsamiać z wiedzą, którą można wykorzystywać w wielu dziedzinach (czyli ogólną). Musi ona być bowiem ściśle związana z kierunkiem prowadzonej działalności gospodarczej (np. wiedza specjalistyczna w danej dziedzinie).

Przykładowo jeżeli podatnik prowadzi np. biuro rachunkowe, bez wątpienia za koszt uzyskania przychodów będzie można uznać wydatki za wszelkiego rodzaju kursy z zakresu rachunkowości czy prawa podatkowego. Wątpliwe natomiast będzie zaliczenie do kosztów podatkowych kursu językowego takiego podatnika, gdyż spełnia on bardziej jego potrzeby osobiste niż jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. Nie oznacza to jednak, że kurs ten nigdy nie będzie mógł być zaliczony do kosztów podatkowych. Na przykład współpraca z firmami zagranicznymi w zakresie obsługi w zakresie prawa podatkowego ich polskich placówek jest wystarczającym dowodem na to, że znajomość języka obcego jest podatnikowi niezbędna do prowadzenia działalności gospodarczej. Wszystko uzależnione jest odpowiedniej argumentacji, która udowodni związek danego szkolenia z przychodami przedsiębiorcy.

Nie da się jednoznacznie określić wydatków na które szkolenia, studia itp. podatnik może zawsze zaliczyć do kosztów podatkowych. Każdy przypadek musi być rozpatrywany indywidualnie. Pamiętać jednak należy, że to na podatniku spoczywa obowiązek wykazania związku pomiędzy poniesionym wydatkiem a przychodem z działalności gospodarczej.