Niskocenne wyposażenie jako środki trwałe?

Przeczytaj także: Metody amortyzacji samochodu wykupionego z leasingu

Amortyzacji podlegają m.in. stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania maszyny i urządzenia o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, zwane środkami trwałymi (art. 22a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej: updof).

Art. 22d ust. 1 updof mówi natomiast, iż podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku wymienionych wyżej, których wartość początkowa nie przekracza kwoty 3 500 zł. Wydatki poniesione na ich nabycie stanowią w takiej sytuacji koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.

Dodatkowo w art. 22f ust. 3 zdanie 2 updof ustawodawca wskazał, iż w przypadku gdy wartość początkowa środka trwałego jest równa lub niższa niż 3 500 zł, podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z zasadami amortyzacji albo jednorazowo – w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego.

Nasz przedsiębiorca ma zatem do wyboru jeden z trzech sposobów ujęcia wydatków na nabycie danego niskocennego składnika majątku w kosztach swojej firmy:

• nie uznać go za środek trwały i wydatek na jego nabycie zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów (przy czym tutaj należy pamiętać, iż w sytuacji gdy wartość takiego składnika majątku przekracza kwotę 1 500 zł, należy ująć go w ewidencji wyposażenia), albo
• zaliczyć do środków trwałych i dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu oddania do używania, albo
• amortyzować zgodnie z zasadami amortyzacji określonymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z różnych względów postanowił on nie zaliczyć wydatków związanych z nabyciem tych składników majątku bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu, a rozłożyć to w czasie. Wskazane zatem wydaje się być tutaj zastosowanie trzeciego z wyżej podanych rozwiązań, czyli zaliczyć je do środków trwałych i amortyzować.

Taki krok pociąga jednak za sobą konieczność stosowania zasad amortyzacji wynikających z ustawy, w tym m.in. określających wysokość odpisów amortyzacyjnych. Wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych, które należy (z pewnymi wyjątkami) stosować przy ustalaniu wysokości odpisów amortyzacyjnych, stanowi załącznik nr 1 do ustawy. Aby dany środek trwały zamortyzować w okresie 2 lat, roczna stawka amortyzacyjna powinna wynosić 50%. Tymczasem wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych w żadnej pozycji takiej stawki nie zawiera. Przykładowo, wykaz ten dla maszyn do robót budowlanych (KŚT 581) oraz maszyn do robót ziemnych i fundamentowych (KŚT 580) określa roczną stawkę amortyzacji na poziomie 20%, a co za tym idzie, w przypadku metody liniowej, urządzenia te amortyzuje się przez okres 5 lat. Co do zasady w takim okresie czasu nasz przedsiębiorca musiałby odnosić w koszty wydatki poniesione na nabycie omawianych składników majątku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala jednak w pewnej sytuacji amortyzować powyższe w ciągu dwóch lat. Otóż zgodnie z art. 22j ust. 1 pkt 1 lit. a) updof, podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji dla tych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 klasyfikacji nie może być krótszy niż 24 miesiące - gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25 000 z.

Jak jednak wynika z powyższego, przepis ten dotyczy jedynie tych środków trwałych, które są używane (tj. gdy przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy) bądź ulepszone (tj. gdy przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej).

Nasz przedsiębiorca zakupił natomiast nowe urządzenia, a co za tym idzie, z przywileju określonego w art. 22j updof nie może skorzystać. Mógłby on natomiast w odniesieniu do tych składników skorzystać z degresywnej metody amortyzacji, która skróciłaby okres amortyzacji w stosunku do liczenia jej metodą liniową. Jednakże i w takiej sytuacji okres amortyzacji (przy założeniu, iż stawka amortyzacji z wykazu wynosi 20%) wyniósłby (z pewnym wyjątkiem) co najmniej 46 miesięcy (współczynnik podwyższający 2,0).