Ceny transferowe: zmienione wytyczne OECD

Przeczytaj także: Podmioty powiązane: dokumentacja cen transferowych

Nie są co prawda częścią polskiego systemu prawnego, jednakże nasze przepisy odwołują się do Wytycznych i zaleceń, jakie z nich wynikają, np. art. 11 ust 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi wprost delegacje dla Ministra Finansów, aby określił, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb określania dochodów w drodze oszacowania oraz sposób i tryb eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych, uwzględniając w szczególności wytyczne Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.

Wytyczne pełnią zatem podobną rolę, jak komentarz do umowy modelowej o unikaniu podwójnego opodatkowania. Stanowią powszechne i integralne źródło interpretacji i wykładni przepisów z zakresu cen transferowych. Są (a właściwie powinny być) punktem odniesienia dla organów podatkowych kształtującym ich podejście do transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. W praktyce polskie sądy administracyjne odwołują się do zaleceń wynikających z Wytycznych i wspierają się argumentacją prezentowana przez OECD w trakcie rozstrzygania sporów w zakresie cen transferowych.

W lipcu 2010 r. wprowadzono szereg zmian do Wytycznych. Są to bodaj największe zmiany w tym dokumencie od 1995 r. Biorąc pod uwagę wpływ Wytycznych na praktykę a nawet orzecznictwo w Polsce, nowe zalecenia jakie pojawiły się w lipcu 2010 r mają zatem ogromne znaczenie również dla polskich podatników. Wśród istotnych nowości należy wspomnieć nowa redakcję rozdziałów I-III. Rozdział I poświęcony jest dyskusji na temat zasady rynkowości, Rozdział II opisuje szczegółowo metody ustalania cen transferowych, natomiast nowy Rozdział III przynosi rozważania na temat analiz porównawczych.

Jedną z kluczowych zmian, jakie się pojawiły jest zamiana tradycyjnej hierarchii metod ustalania cen transferowych wymogiem wybrania najbardziej adekwatnej metody do danych okoliczności sprawy. Według Wytycznych w wersji z 1995 r. metody zysku transakcyjnego były uważane za metody, którymi można posiłkować się jedynie, gdy analiza z pomocą trzech metod tradycyjnych (metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej, ceny odprzedaży i koszt plus) nie była możliwa. Zmienione Wytyczne wskazują, że podatnicy i władze podatkowe powinny używać metody najbardziej odpowiedniej w oparciu o dostępne fakty i okoliczności i że metody zysku transakcyjnego mogą być w wielu przypadkach nie tylko bardziej praktyczne, ale i mogą przynieść bardziej wiarygodne wyniki analiz.

W nowych Wytycznych znajduje się bardziej zaawansowana dyskusja w odniesieniu do podziału ryzyka pomiędzy stronami transakcji. Generalnie Wytyczne wskazują, że władze podatkowe powinny respektować podział ryzyk, który został ustalony pomiędzy podmiotami powiązanymi, jednak przy założeniu, że jest on uzasadniony warunkami ekonomicznymi danej transakcji, strony w transakcji faktycznie zachowują się zgodnie z ustaleniami wynikającymi z warunków umownych oraz że podział ryzyka jest zgodny za zasadą rynkowości.

Nowy Rozdział III Wytycznych wprowadza zalecenia odnośnie przygotowywania analiz porównawczych. Między innymi sugeruje typowy proces przygotowania takich analiz opisany w 9 etapach oraz różne inne aspekty związane wyborem i jakością danych porównawczych, użyciem baz danych itp. Jest to istotne novum, bowiem tak szczegółowe zalecenia w odniesieniu do procedury przygotowywania analiz porównawczych zostały po raz pierwszy opisane w Wytycznych OECD.