Podmioty powiązane: dokumentacja cen transferowych

Przeczytaj także: Ceny transferowe: usługi o niskiej wartości dodanej

Do podmiotów powiązanych odnoszą się przede wszystkim przepisy art. 25 i 25a ustawy o podatku dochodowym odo osób fizycznych (dalej updof), które dotyczą tzw. cen transferowych i obowiązku dokumentowania niektórych transakcji dokonywanych pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Przypomnijmy, że powiązania takie mogą dotyczyć zarówno podmiotów krajowych jak i zagranicznych. Szczegóły w tym zakresie znalazły się w art. 25 upodf. Przepis ten reguluje m.in., kiedy mamy do czynienia z podmiotami powiązanymi oraz jakiego rodzaju powiązania mogą występować. Mówi także, jak należy postępować w przypadku zawierania transakcji przez takie podmioty.

Art. 25a updof reguluje natomiast dodatkowe obowiązki dokumentacyjne nałożone na te podmioty. Otóż podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takich transakcji, która będzie obejmować (art. 25a ust. 1 updof):
1) określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko);
2) określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty;
3) metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji;
4) określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot;
5) wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki;
6) określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.

Obowiązek sporządzenia takiej dokumentacji występuje, jeżeli wartość zawieranych transakcji przekracza określone w art. 25a limity (ust. 2 i 3). Dokumentację tę trzeba przedstawić na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej w terminie 7 dni od dnia doręczenia takiego żądania.

Jak można zauważyć, sporządzenie dokumentacji cen transferowych nie jest łatwym zadaniem. Warto się w nią jednak zaopatrzyć. Dlaczego? – z uwagi na przewidziane w ustawie sankcje za jej brak.

Otóż w art. 30d updof ustawodawca wskazał, że w przypadku zakwestionowania przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wartości transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi poprzez ustalenie (na mocy art. 25) dochodu w wysokości wyższej (tudzież straty w wysokości niższej) aniżeli zadeklarowana przez podatnika, a podatnik nie przedstawi tym organom wymaganej dokumentacji podatkowej – różnica między dochodem zadeklarowanym przez podatnika a określonym przez organy zostanie opodatkowana stawką podatku w wysokości 50% i to zarówno w przypadku podatników opodatkowanych wg skali podatkowej jak i podatkiem liniowym.

Co za tym idzie, samo posiadanie dokumentacji cen transferowych, która będzie zawierała niezbędne elementy wskazane w art. 25a updof, może przynieść wymierne korzyści. Nawet bowiem w przypadku zakwestionowania przez organ podatkowy lub skarbowy zadeklarowanych przez podatnika wartości transakcji z podmiotami powiązanymi, w stosunku do powstałej różnicy pomiędzy wartościami zadeklarowanymi przez podatnika a ustalonymi przez fiskusa, ten ostatni będzie mógł zastosować jedynie stawki podatku zgodnie z wybraną przez podatnika formą opodatkowania. W żadnym wypadku nie będzie natomiast mógł zastosować karnej stawki podatku, która w większości przypadków jest ponad 2 razy większa.