Opodatkowanie dywidendy podatkiem dochodowym

Przeczytaj także: Dywidenda rzeczowa w podatku dochodowym i VAT

Warto zauważyć, że od niedawna, bo od początku 2011 r., jednoznacznie wskazano, że prawo do zwolnienia przysługuje, pod warunkiem posiadania udziałów (akcji) na własność. Nie uprawnia do tego natomiast posiadanie go na podstawie innych tytułów; Jeżeli jednak właściciel takich udziałów (akcji) przeniesie ich posiadanie (na podstawie innego tytułu niż własność) na inny podmiot, to uzyskane przez ten inny podmiot dochody z tytułu dywidendy przypadającej na te udziały (akcje) też korzystać będą ze zwolnienia, jeżeli dochody te bez takiego przeniesienia posiadania tych udziałów (akcji) u właściciela korzystałyby ze zwolnienia]; Od 1 stycznia 2011 r. spółka uzyskująca dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, z należności licencyjnych czy odsetek może korzystać ze zwolnień przewidzianych w ww. przepisach, pod warunkiem że nie jest zwolniona w swoim państwie członkowskim UE z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania. Od początku 2011 roku nałożono też na spółkę polską dokonującą na rzecz spółki zagranicznej wypłaty dywidendy oraz innego przychodu z tytułu udziału w zyskach spółki polskiej nowy obowiązek. Dla skorzystania przez tę spółkę z uprawnienia do niepobierania podatku w związku ze zwolnieniem określonym w art. 22 ust. 4 ustawy musi ona uzyskać od spółki zagranicznej – poza certyfikatem rezydencji podatkowej tej spółki (art. 26 ust. 1c pkt 1 ustawy) – także pisemne oświadczenie, że spółka ta we własnym kraju nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym.

Również w drugą stronę obowiązują szczególne zasady opodatkowania dywidend między podmiotami z różnych państw UE. Do polskiego prawa zostały bowiem zaimplementowane odpowiednie przepisy wspólnotowych dyrektyw w tym zakresie.

Generalnie w przypadku polskich rezydentów uzyskujących omawiane dochody z zagranicy ma zastosowanie, jako metoda unikania podwójnego opodatkowania, metoda zaliczenia pośredniego. Metoda zaliczenia (tax credit method) polega na tym, że państwo, którego rezydentem jest podatnik, zalicza na rzecz podatku należnego w tym państwie podatek zapłacony w drugim państwie, w którym znajduje się źródło dochodów. Stosując tę metodę, państwo rezydencji podatnika łączy dochody podatnika uzyskane w obu państwach, a następnie od podatku naliczonego od sumy dochodów odejmuje podatek zapłacony w drugim państwie.

Metoda zaliczenia pośredniego (credit for underlying tax) jest odmianą metody zaliczenia i ma zastosowanie np. do opodatkowania dywidend – w przypadku, gdy właściciel dywidendy ma miejsce zamieszkania w jednym państwie, a spółka wypłacająca dywidendy ma siedzibę w drugim państwie. Wówczas pierwsze państwo zalicza na poczet własnego podatku pobieranego od dywidendy wypłacanej przez spółkę z siedzibą w drugim państwie dwie kwoty podatku, a mianowicie:

• podatek od dywidendy pobrany w państwie siedziby spółki,
• a także podatek zapłacony od zysku spółki, z którego dywidenda została wypłacona.

Cechą wyróżniającą zaliczenie pośrednie jest więc zaliczenie podatku zapłaconego za granicą od zysku spółki, z którego dywidenda została wypłacona.

Zgodnie z art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT, jeżeli polscy podatnicy osiągają dochody (przychody) poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i dochody te podlegają w obcym państwie opodatkowaniu, a nie zachodzą okoliczności wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 3 (czyli nie podlegają zwolnieniu na mocy umowy międzynarodowej), w rozliczeniu za rok podatkowy dochody (przychody) te łączy się z dochodami (przychodami) osiąganymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym wypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi zapłaconemu w obcym państwie. Kwota odliczenia nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie (również podatnicy PIT mieszkający w Polsce uzyskujący poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej omawiane przychody (dochody), od zryczałtowanego podatku od tych przychodów/dochodów, odliczają kwotę równą podatkowi zapłaconemu za granicą, jednakże odliczenie to nie może przekroczyć kwoty podatku obliczonego od tych przychodów/dochodów przy zastosowaniu stawki 19%, na podstawie art. 30a ust. 9 ustawy o PIT). To samo dotyczy też podmiotów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzących działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład, o ile umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawarta między Rzecząpospolitą Polską a państwem siedziby tego podmiotu przewiduje przypisanie dochodów uzyskiwanych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do jego zagranicznego zakładu. Kwota odliczenia nie może przekroczyć tej części podatku zapłaconego w obcym państwie, jaka proporcjonalnie przypada na dochód z tego źródła przypisany do zagranicznego zakładu.

W przypadku gdy:

• spółka posiadająca osobowość prawną mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uzyskuje dochody (przychody) z tytułu dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osoby prawnej, oraz
• dochody (przychody) te uzyskiwane są z tytułu udziału w zyskach spółki podlegającej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, na terytorium państwa, z którym Rzeczpospolita Polska posiada obowiązującą umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwem należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacją Szwajcarską, oraz
• ww. spółka polska posiada w kapitale spółki, o której mowa w pkt 2, bezpośrednio nie mniej niż 75% udziałów (akcji) nieprzerwanie przez okres 2 lat

- odliczeniu podlega również kwota podatku od dochodów, z których zysk został wypłacony, zapłaconego przez spółkę, o której mowa w pkt 2, w państwie jej siedziby, w części odpowiadającej udziałowi spółki polskiej w wypłaconym zysku spółki, o której mowa w pkt 2. Te zasady odliczeń stosuje się odpowiednio do spółek podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzących działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład, przy czym kwota odliczenia nie może przekroczyć tej części podatku zapłaconego w obcym państwie, jaka proporcjonalnie przypada na dochód z tego źródła przypisany do zagranicznego zakładu.