Budowa budynku: kiedy środek trwały?

Przeczytaj także: Sądy bronią amortyzacji w spółkach nieruchomościowych

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka w 2008 r. rozpoczęła budowę budynku warsztatowego obejmującego produkcję i naprawę wałów napędowych z częścią socjalno-biurową. Decyzją z 22.11.2010 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego udzielił pozwolenia na użytkowanie tejże nieruchomości, obejmujące jednakże tylko parter budynku. P.I.N.B. uznał, że użytkowanie piętra możliwe będzie po zakończeniu robót wykończeniowo-budowlanych na piętrze budynku. Ustalenie ograniczeń w użytkowaniu piętra wynika z braku prac wykończeniowych na piętrze budynku o niewielkiej powierzchni (mniej niż 15% ogółu powierzchni użytkowej budynku). We wniosku podkreślono, że wszystkie elewacje budynku, instalacje i obiekty towarzyszące (parkingi, wjazdy, ogrodzenie) są gotowe. Zakres pozostawionych prac ma charakter ściśle wykończeniowy i nie wpływa na kompletność i zdatność do użytku całego obiektu. Budynek wraz z infrastrukturą w sensie konstrukcyjnym i technicznym został w całości wybudowany i odebrany, zawiera wszystkie elementy konstrukcyjne potrzebne do prawidłowego funkcjonowania zgodnie z ich przeznaczeniem, bez narażenia zdrowia i życia osób z nich korzystających. W części (przeznaczonej docelowo pod wynajem, przy czym obecnie nie ma chętnego najemcy) budynku brakuje jedynie podwieszanych sufitów, wykładzin, malowania ścian i zamontowania sanitariów. W związku z powyższym zadano pytanie, czy powyższy budynek można uznać za środek trwały i amortyzować? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) W myśl art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy).

Jak stanowi art. 22 ust. 8 wyżej powołanej ustawy, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. skampixel - Fotolia.com

Budowa budynku: kiedy środek trwały?

Budynek, którego część została oddana do użytkowania na podstawie uzyskanego od Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego pozwolenia na użytkowanie a użytkowanie piętra zostało uzależnione od wykonania robót wykończeniowo-budowlanych nie stanowi środka trwałego, gdyż budynek nie spełnia warunku kompletności.

Definicja środków trwałych – dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych określona została w art. 22a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez wskazanie składników majątku, które przy spełnieniu określonych w tym przepisie warunków uznać można za środki trwałe, które podlegają amortyzacji oraz w art. 22c ww. ustawy, w którym wymieniono również składniki majątku uznawane m.in. za środki trwałe, niepodlegające amortyzacji. Definicja środków trwałych została więc dla celów podatkowych ściśle powiązana z pojęciem amortyzacji

Z treści przepisu art. 22a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W myśl art. 22d ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, składniki majątku, o których mowa w art. 22a-22c, z wyłączeniem składników wymienionych w ust. 1, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 4.

Zauważyć należy, iż podatnik może dokonywać odpisów amortyzacyjnych gdy nabyty lub wytworzony składnik majątku, którego przewidywany okres użytkowania jest dłuższy niż rok. jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do uzywania, a więc spełnia definicję środka trwałego. Jednakże, co do zasady aby można było skorzystać możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych kompletny i zdatny do użytku składnik majątku należy wprowadzić do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz ustalić wartości początkową.

Oznacza to, że w przypadku wytworzenia środka trwałego podatnik musi określić jego wartość początkową na podstawie art. 22g ust. 4 powoływanej ustawy, zgodnie z którym za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonki i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji gospodarczych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.

W świetle powyższego, dopiero w momencie, gdy dany składnik majątku, zostanie przekazany do użytkowania jako kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania, może zostać uznany za środek trwały, który wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i ustala wartość początkową tego środka trwałego z tym, że zapis w ewidencji winien być dokonany najpóźniej w miesiącu przekazania środka trwałego do używania.