Sprzedaż środka trwałego przed rokiem bez korekt w księgach

Przeczytaj także: Sprzedaż środka trwałego przed upływem roku od jego zakupu

Załóżmy dla przykładu że Pan Piotr kupił maszynę, która miała służyć do produkcji jego wyrobów. W założeniach czas jej wykorzystywania miał wynosić kilka a nawet kilkanaście lat. Dlatego też została ona zaliczona do środków trwałych firmy, ustalono jej wartość początkową, wpisano do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych a także rozpoczęto amortyzowację. Po kilku miesiącach okazało się jednak, że maszyna ta nie spełnia zakładanych oczekiwań i Pan Piotr powziął decyzję o jej sprzedaży. Czy w związku z tym, że służyła ona firmie krócej niż 12 miesięcy, konieczne jest skorygowanie wcześniejszych rozliczeń związanych z tym składnikiem majątku?

Przepisy ustaw o podatku dochodowym wskazują, że co do zasady amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu, zwane środkami trwałymi.


Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się tutaj co do zasady począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały wprowadzono do ewidencji (co powinno nastąpić nie później niż w miesiącu przekazania go do używania) do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z jego wartością początkową lub w którym środek trwały zbyto, postawiono w stan likwidacji lub stwierdzono jego niedobór.

Jedną z przesłanek wymaganych do spełnienia, aby składnik majątku został uznany za środek trwały, jest okres jego wykorzystywania w firmie. Ma on wynosić co najmniej rok czasu. Należy w tym miejscu jednak wspomnieć, że jest to przewidywany okres, a nie rzeczywisty. Mówiąc innymi słowy na moment przyjęcia do używania i wprowadzenia takiego składnika majątku do środków trwałych przedsiębiorca zakłada, że będzie on służył firmie przez co najmniej 12 miesięcy.

Wcale jednak tak być nie musi. Przed upływem takiego okresu bowiem środek trwały może zostać zlikwidowany, skradziony, czy sprzedany a nawet wyłączony z firmy.

Żadne z przepisów ustaw o podatku dochodowym nie zawierają przy tym odrębnych postanowień w zakresie obowiązku zmiany kwalifikacji takiego składnika majątku ze środków trwałych, jak też korekty dokonanych odpisów amortyzacyjnych, jeżeli przed upływem 12 miesięcy od ich oddania do używania zostaną one chociażby zbyte.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 17.08.2016 r. nr IBPB-1-2/4510-733/16-1/MW potwierdził stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym zbycie danych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, przed upływem roku od ich nabycia, nie powoduje wstecznego przekwalifikowania tych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych. Zaliczenie danych składników do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych w sytuacji, gdy planowane było ich używanie przez okres dłuższy niż rok jest w pełni prawidłowe. Odpisy amortyzacyjne dokonywane od takich środków trwałych są prawidłowo dokonywanymi odpisami i nie występuje obowiązek ich korygowania.

W związku z tym przychodem ze zbycia takiego składnika będzie cena sprzedaży (w wartości netto, gdy podatnik rozlicza VAT), zaś kosztami uzyskania przychodu - jego wartość początkowa pomniejszona o dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne - zarówno stanowiące jak i niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.