Małżonek w zakładzie karnym a wspólne zeznanie podatkowe

Przeczytaj także: Niepodpisane wspólne zeznanie podatkowe

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu. Niemniej w niektórych przypadkach, na ich wniosek możliwe jest rozliczenie wspólne, co może mieć wymierne korzyści w postaci niższego zobowiązania podatkowego.

Aby jednak wspólnego PIT-a małżonkowie mogli złożyć, muszą spełnić odpowiednie warunki, które znalazły się (w większości) w art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Pierwszy z nich odnosi się do stanu małżeńskiego. Otóż ten musi trwać przez cały rok podatkowy, za który małżonkowie chcą się razem rozliczyć (wyjątek od tej reguły obejmuje jedynie podatnika, którego małżonek w trakcie roku zmarł – za rok śmieci w dalszym ciągu możliwe jest złożenie wspólnego zeznania). Co do zasady małżonkowie muszą być także polskimi rezydentami podatkowymi.
Drugi warunek traktuje o wspólności majątkowej. Ta również musi trwać przez cały rok podatkowy, za który wspólne zeznanie ma być złożone.

Kolejne warunki odnoszą się do czynności formalnych. Wspólne opodatkowanie następuje bowiem tylko na wspólny wniosek małżonków, a nie z urzędu. Wniosek ten należy wyrazić w zeznaniu rocznym poprzez zaznaczenie odpowiedniego pola określającego sposób rozliczenia. Oczywiście w takim przypadku zeznanie winno również zawierać dane obojga małżonków, jak też uwzględniać przewidziany dla nich sposób ustalenia zobowiązania podatkowego.

Zeznanie takie następnie musi być podpisane oraz złożone w terminie (do końca kwietnia) w urzędzie skarbowym. Niedochowanie terminu złożenia PIT-a wykluczy automatycznie wspólne rozliczenie. Warto jednak pamiętać, iż obecnie zeznania nie muszą podpisywać oboje małżonkowie – wystarczy aby tej czynności dopełnił tylko jeden z nich. W takim bowiem przypadku wyrażenie wniosku przez jednego z małżonków o wspólne opodatkowanie traktuje się na równi ze złożeniem przez niego oświadczenia o upoważnieniu go przez jego współmałżonka do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie ich dochodów. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Także w przypadku składania zeznania drogą elektroniczną, jego podpisanie nastąpi za pomocą odpowiednich danych tylko jednego z małżonków (tego, który w zeznaniu zostanie określony jako podatnik, a więc zostanie wymieniony pierwszy).

Ustawodawca zastrzega jednak, że sposób opodatkowania, o którym mowa wyżej, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków mają zastosowanie przepisy art. 30c (podatek liniowy), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (za wyjątkiem przychodów z tzw. prywatnego najmu, których opodatkowanie ryczałtem nie wyklucza prawa do wspólnego rozliczenia rocznego) lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym – tzw. przesłanki negatywne, których spełnienie powoduje zakaz prawa do wspólnego rozliczenia.

Jak nietrudno zauważyć, ustawodawca nie zabrania wspólnego rozliczenia w przypadku, gdy jeden z małżonków został osadzony w zakładzie karnym. Przy spełnieniu wymienionych wyżej warunków zatem złożenie wspólnego PIT-a będzie tu możliwe.