Otrzymanie zaliczki a instalacja kasy fiskalnej

Przeczytaj także: Kasa fiskalna: paragon gdy otrzymanie i zwrot zaliczki

§3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących mówi, że zwalnia się z obowiązku ewidencjonowana w danym roku podatkowym podatników, u których kwota obrotu realizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł.

§5 ust. 1 przytoczonego rozporządzenia dodaje tutaj, że powyższe zwolnienie traci moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót realizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w kwocie 20 000 zł.

Warto przy tym pamiętać, że jeżeli podatnik rozpoczął wykonywanie wskazanych wyżej czynności w trakcie roku, limit 20 000 zł określa się proporcjonalnie do okresu prowadzenia sprzedaży (czyli przykładowo podatnikowi rozpoczynającemu działalność gospodarczą w połowie roku przysługuje limit w połowie tej wartości, a więc 10 000 zł).

W przytoczonych wyżej regulacjach ustawodawca posługuje się pojęciem obrotu. Jego wyjaśnienia jednak w rozporządzeniu nie znajdziemy.

Do końca 2013 r. definicja obrotu znajdowała się wart. 29 ustawy o VAT. Przepis ten mówił, że obrotem była kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota ta obejmowała całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Tak ustalony obrót należało zwiększać o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.
Wspomniana regulacja mówiła przy tym, że w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem była również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku.

Co za tym idzie, w starym stanie prawnym nie było wątpliwości. Otrzymana zaliczka od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej winna być uwzględniana przy wyliczaniu wysokości obrotu uprawniającego do skorzystania ze zwolnienia z kasy fiskalnej. Ustawodawca bowiem wprost kwalifikował ją do pojęcia obrotu.

Z dniem 01 stycznia 2014 r. jednakże art. 29 ustawy o VAT został w całości uchylony, zaś jego miejsce zajął art. 29a. Ten jednak nie wyjaśnia pojęcia obrotu – odnosi się on do podstawy opodatkowania.

Obecnie pojęciem obrotu posługuje się art. 111 ustawy o VAT mówiący, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Do obrotu wykazywanego w ewidencji, o której mowa w zdaniu poprzednim, nie wlicza się kwoty podatku należnego.

Pomimo, że z przytoczonych przepisów zniknęło samo pojęcie obrotu wydaje się, że należy je rozumieć na takich samych zasadach jak wcześniej, a więc uwzględniać tutaj także otrzymane zaliczki.
Jak bowiem zauważył Dyrektor Izby Skarbowej w w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 1 lipca 2013 r., nr IPPP2/443-370/13-6/DG: „(…) Kwotę obrotu uprawniającą do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących określa się sumując całą sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych(…)”

Ponadto §3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących mówi, że podatnicy prowadzą ewidencję za pomocą tych urządzeń każdej sprzedaży, w tym sprzedaży zwolnionej. Otrzymanie przed dokonaniem sprzedaży całości lub części należności (zapłaty) podlega ewidencjonowaniu z chwilą jej otrzymania.

Warto przy tym także pamiętać, że zaliczka nie stanowi odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu, lecz jest integralnie związana z dostawą towarów lub świadczeniem usług, na poczet których została uiszczona. Obowiązek podatkowy w przypadku otrzymania zaliczki powstaje zaś w chwili jej otrzymania.

Konkludując, otrzymana od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej zaliczka, winna być uwzględniana przy ustalaniu wysokości obrotu uprawniającego do skorzystania ze zwolnienia z kasy.