Umorzenie długu nie generuje przychodu w PIT po stronie poręczyciela

Przeczytaj także: Przedawniony kredyt z podatkiem dochodowym?

Jak wynika z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako ustawa o PDOF), opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych bądź, od których zaniechano poboru podatku. W świetle art. 11 ust. 1 ustawy o PDOF, przychody podatkowe stanowią, co do zasady, otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Tak sformułowane przepisy pozwalają na stwierdzenie, że przychód powstanie w każdym przypadku, gdy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Należy dodać, że o przychodzie podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych można mówić zawsze, gdy to po stronie podatnika dochodzi do przyrostu majątkowego o charakterze definitywnym, czyli bezzwrotnym. O wystąpieniu korzyści majątkowej można mówić zarówno w sytuacji zwiększenia aktywów, jak i zmniejszenie pasywów. W związku z tym, z reguły umorzenie zobowiązania powoduje po stronie podatnika powstanie przychodu.

Zdarza się, że wskutek pewnych zdarzeń (np. porozumienia z bankiem), poręczyciel zostaje zwolniony ze swojego zobowiązania. Powstaje pytanie, czy takie zwolnienie powoduje po jego stronie powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu. W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie należy odnieść się do istoty umowy poręczenia.

Mając na uwadze charakterystykę umowy poręczenia należy stwierdzić, że wskutek jej zawarcia, po stronie poręczyciela nie następuje jakiekolwiek przysporzenie majątkowe. Nie korzysta on bowiem z udzielonych środków, a jedynie zabezpiecza ich spłatę. Wobec powyższego, umorzenie zobowiązania związanego z poręczeniem nie będzie generowało po jego stronie przychodu. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 9.12.2016 r., (znak: 0461-ITPB2.4511.788.2016.1.ŁS) oraz w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 12.05.2016 r., (znak: IPPB4/4511-331/16-2/MS1).