Pożyczka pieniędzy za granicę a podatek PCC

Przeczytaj także: Pożyczka pieniężna od wspólnika a podatek PCC

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu podatniczka wyjaśniła, że zawarła umowę pożyczki z osobą niespokrewnioną w Berlinie, tj. w miejscu zamieszkania pożyczkodawcy. Pożyczkobiorcą jest natomiast osoba mieszkająca w Polsce, która posiada obywatelstwo polsko-niemieckie oraz drugie miejsce zamieszkania w Berlinie. Kwota udzielonej pożyczki została przelana z konta bankowego pożyczkodawcy z polski na konto w Niemczech. W związku z powyższym zadano pytanie, czy podatniczka od udzielonej jej pożyczki jest zobowiązana zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…)Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2007r. nr 68 poz. 450) podatkowi temu podlegają m.in. umowy pożyczki.
Uregulowania art. 1 ust. 4 ww. ustawy wskazują, że czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym, istotne jest ustalenie czy w omawianej sprawie przedmiot stanowi rzecz czy prawo majątkowe.
Istota umowy pożyczki zawarta jest w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Umowa ta polega na zobowiązaniu się dającego pożyczkę do przeniesienia na własność biorącego pożyczkę określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorącego do zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Dlatego też na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych pieniądz gotówkowy jak i bezgotówkowy traktowany jest jak rzecz ruchoma.

Pieniądze są szczególnym rodzajem rzeczy (sui generis), bowiem ich wartość nie jest wynikiem naturalnych właściwości fizycznych, lecz wynikiem przyznanej przez państwo mocy umarzania zobowiązań pieniężnych i są przede wszystkim prawnym środkiem płatniczym. W obrocie pełnią więc głównie funkcje przedmiotu świadczeń w stosunkach obligacyjnych. Można więc uznać je za szczególny rodzaj rzeczy, podobnych rzeczom oznaczonym co do gatunku.

Dla powstania zatem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych ważne jest to, aby w momencie zawarcia umowy pieniądze znajdowały się na terenie kraju, a w przypadku gdy pieniądze znajdują się za granicą, aby nabywca (pożyczkobiorca) miał miejsce zamieszkania na terytorium Polski i jednocześnie czynność dokonana została na terytorium Polski.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż przedmiotem umowy są rzeczy znajdujące się w Polsce. Nie ma więc zastosowania pkt 2, a co się z tym wiąże nie ma znaczenia, że czynność cywilnoprawna została dokonana za granicą.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, iż przedmiotowa umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2%, gdyż w chwili zawierania umowy środki finansowe znajdowały się na terenie Polski. Jednocześnie, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych Wnioskodawczyni powinna złożyć deklarację PCC-3. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów