Dojazd do pracy koleją = mniejszy podatek roczny

Przeczytaj także: Odliczenia od przychodu 2010: koszty podatkowe

Standardowo, zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy o PIT, koszty uzyskania przychodów z tytułu umowy o pracy wynoszą:

• 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1.335 zł, jeśli podatnik pracuje w miejscowości, w której mieszka (jeżeli ma więcej niż jedną umowę o pracę kwota ta nie może przekroczyć 2.002 zł 05 gr rocznie),
• 139 zł 06 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1.668 zł 72 gr, jeśli podatnik pracuje w innej miejscowości niż mieszka (jeżeli ma więcej niż jedną umowę o pracę kwota ta nie może przekroczyć 2.502 zł 56 gr rocznie) .

Jeżeli faktycznie poniesione koszty na dojazd do pracy są wyższe od określonych wyżej, można je odliczyć w całości. Warunkiem jest jednak, żeby podatnik posiadał imienny bilet okresowy i korzystał ze ściśle określonych środków transportu (art. 22 ust 11 ustawy o PIT). Mogą to być wyłącznie:

• Autobus/tramwaj/metro/trolejbus, itp.
• Kolej
• Prom

Ważne jest też, że odliczyć można tylko wydatki na dojazd do zakładu pracy, a nie np. wyjazdy w delegację. Poza tym, koszty dojazdów musi ponieść sam podatnik, a nie pracodawca.

Samolot i samochód wyłączone z ulgi
Katalog środków transportu uprawniających do odliczeń jest zamknięty. Nie można tym samym odliczyć np. dojazdów do pracy własnym samochodem czy taksówką, ani też samolotem. Szczególnie w tym ostatnim przypadku ulga mogłaby znacząco wpłynąć na zmniejszenie podatku. Niestety takie odliczenie jest niemożliwe.
Jak bowiem wskazuje Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji nr ITPB2/415-778/09/ENB z 13 grudnia 2009 r. nie istnieje możliwość, wykazania w rozliczeniu rocznym wydatków w wysokości faktycznie poniesionej na dojazd do zakładu pracy środkami transportu lotniczego, bowiem nie jest to środek transportu wymieniony w przepisie wyraźnie, a ponadto nie da się takiego wydatku udokumentować biletem miesięcznym, a jedynie biletem jednorazowym imiennym.

Tylko imienny bilet okresowy uprawnia do odliczenia
Odliczenia kosztów przejazdu nie można dokonać, jeżeli podatnik posiada wyłącznie fakturę czy rachunek. Dlatego ważne jest, aby przede wszystkim zachować bilety.
Jak bowiem wynika z wydawanych interpretacji w tym zakresie, (interpretacja indywidulana z dnia 04.11.2009 r., sygn. ITPB2/415-684/09/IL ) użyty przez ustawodawcę zwrot „wyłącznie” jest jednoznaczny i zobowiązuje do udokumentowania wydatków faktycznie poniesionych imiennymi biletami okresowymi tj. biletami, które w swej treści określają osobę uprawnioną do korzystania z niego i uprawniają do korzystania z komunikacji przez pewien okres czasu. Gdyby ustawodawca dopuszczał możliwość udokumentowania powyższych wydatków fakturami VAT lub innymi dokumentami, to wynikałoby to wprost z treści wskazanego powyżej przepisu art. 22 ust. 11 ustawy. Zatem brak jest możliwości zastąpienia imiennego biletu okresowego jakimkolwiek innym dokumentem np. fakturą.

Bez znaczenia pozostaje forma techniczna takiego biletu.
W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie wskazał definicji pojęcia „imiennego biletu okresowego”. Kwestia, czy imienny bilet okresowy jest sporządzony w postaci jednego dokumentu, bądź też dokumentu z załącznikiem ma charakter techniczny, a nie normatywny i nie może zatem pozbawić go cech dowodu na okoliczność poniesienia ww. kosztów. Z tego względu należało uznać, że w świetle treści art. 22 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych istotne jest, aby w załączniku do biletu określona została cena biletu, a więc koszt jaki pracownik poniósł na dojazd do zakładu pracy w ciągu roku, tym bardziej, że koszty te rozliczane są w deklaracji rocznej. Ponadto bilet ten w swej treści musi określać osobę uprawnioną do korzystania z niego. Dodatkowo musi to być bilet uprawniający do korzystania z komunikacji przez pewien okres czasu – czytamy w interpretacji indywidulanej z 12 lutego 2010r. (ILPB2/415-1110/09-2/WM).

Biletów autobusowych raczej nie odliczysz
Wpisanie do zeznania rocznego kosztów faktycznie poniesionych przez podatnika na dojazd do pracy jest możliwe tylko wtedy, gdy te wydatki są wyższe w stosunku do kosztów ryczałtowych (np. 1335zł rocznie). Z analizy Tax Care wynika, że korzystając ze środków komunikacji miejskiej, raczej trudno będzie dokonać takiego odliczenia. Bilet miesięczny jest bowiem znacznie tańszy niż koszty zryczałtowane. W czterech analizowanych miastach miesięczny koszt biletu nie przekracza kwoty 111,25zł.

Niewielkie odliczenie na liniach podmiejskich
Jeśli jednak pracownik dojeżdża z terenów podmiejskich ma szanse na odliczenie kosztów wyższych niż 111,25zł. Kupując tego typu bilet np. w Poznaniu i Krakowie podatnik będzie mógł odliczyć koszty przejazdu w rocznym zeznaniu podatkowym, chociaż zmniejszenie podatku będzie znikome. Przykładowo, jeżeli podatnik mieszka pod Krakowem i dojeżdża autobusem do pracy w tym mieście odliczy dodatkowo 9 zł (limit wówczas wynosi 139,06 zł, a koszt biletu to 148 zł).

Dojazd pociągiem najbardziej opłacalny
W najkorzystniejszej sytuacji są osoby dojeżdżające do pracy koleją. Ze względu na wyższe ceny biletów okresowych, kwota odliczenia jest potencjalnie najwyższa. Nawet przy najniższej cenie biletu (do 40 km) miesięczna cena biletu przekracza kwotę ryczałtu (139,06 zł). Przykładowo, osoba dojeżdżająca do pracy koleją 50 km, odliczy dodatkowo prawie 154 zł.

Joanna Szlęzak-Matusewicz, Kierownik Zespołu Analiz Podatkowych Tax Care