Czynności sprawdzające - ile może fiskus?

Przeczytaj także: Ulgi podatkowe: oględziny nieruchomości

Podstawowym uprawnieniem (ale i obowiązkiem) organu podatkowego jest wezwanie składającego deklarację do złożenia niezbędnych wyjaśnień wskazujących przyczyny zaistnienia błędu oraz do skorygowania złożonej deklaracji. Z działaniem takim będziemy mieli do czynienia wówczas, gdy w trakcie weryfikowania złożonej deklaracji, organ podatkowy stwierdzi, iż zawiera ona błędy lub oczywiste omyłki, bądź, że wypełniono ją niezgodnie z wymogami. Wzywając składającego deklarację do złożenia wyjaśnień co do przyczyny zaistnienia błędu i ewentualnego skorygowania deklaracji, organ podatkowy jest zobowiązany do wskazania z jakiego powodu uważa, że złożona deklaracja zawiera błędy. Jeżeli w wyniku złożonych wyjaśnień i złożenia korekty nastąpiło usunięcie wątpliwości organu podatkowego, organ ten umieszcza na deklaracji stosowną adnotację. Adnotacja na deklaracji umieszczana jest także wówczas, gdy w wyniku skorygowania deklaracji okazało się, iż zobowiązanie podatkowe wykazane w pierwotnej deklaracji uległo podwyższeniu. Adnotacja ta zawiera informację czy i w jakiej wysokości wpłacono zaległość podatkową.

Organ podatkowy jest ponadto uprawniony do zażądania złożenia wyjaśnień co do przyczyny niezłożenia deklaracji, lub też wezwać do jej złożenia – jeżeli pomimo ciążącego obowiązku podatnik, płatnik lub inkasent nie złoży wymaganej deklaracji.

Podobnie, jeżeli organ podatkowy poweźmie wątpliwości co do poprawności złożonej deklaracji może on wezwać składającego deklarację do udzielenia wyjaśnień lub też uzupełnienia deklaracji. W takim przypadku organ podatkowy zobowiązany jest do wskazania przyczyn, dla których podaje w wątpliwość poprawność danych wykazanych w deklaracji.

Ponadto, organ podatkowy może prowadzić czynności sprawdzające aby zweryfikować zasadność skorzystania przez podatnika z przysługujących mu ulg podatkowych, a więc z każdego rodzaju zwolnienia, odliczenia, obniżki albo zmniejszenia, przewidzianego w przepisach prawa podatkowego, którego zastosowanie powoduje obniżenie podstawy opodatkowania lub wysokości podatku (poza odliczeniem podatku naliczonego). W takim przypadku, naczelnik urzędu skarbowego lub celnego może zwrócić się do podatnika o okazanie dokumentów lub też złożenie fotokopii dokumentów, których posiadania, w określonym czasie, wymagał od podatnika przepis prawa.

Jeżeli ulga dotyczyła poniesienia wydatków na cele mieszkaniowe lub też podatnik korzystał z ulg inwestycyjnych organ podatkowy może - za zgodą podatnika – dokonać oględzin lokalu mieszkalnego lub części tego lokalu. Oględziny takie mogą być dokonane wyłącznie, jeżeli jest to niezbędne do zweryfikowania zgodności stanu faktycznego z danymi wynikającymi ze złożonej przez podatnika deklaracji oraz z innych dokumentów potwierdzających poniesienie tych wydatków. Termin oględzin ustala się z podatnikiem. Ustalenie terminu dokumentuje się w formie adnotacji, którą podpisuje podatnik, i którą zamieszcza się w aktach sprawy.

Po dokonaniu oględzin lokalu mieszkalnego, pracownik urzędu skarbowego przeprowadzający oględziny sporządza protokół, który dołącza do akt sprawy. Protokół ten powinien być podpisany przez wszystkie osoby uczestniczące w oględzinach.