Przewodnik po stawkach podatku VAT w 2011 r.
2011-08-16 12:52
Zmiany stawek VAT, przy założeniu że relacja państwowego długu publicznego do produktu krajowego bru © fot. mat. prasowe
Przeczytaj także: Jatka stawka VAT na sprzedaż kwiatów?
1. Ogólne zasady określania stawki VAT
Od 1 stycznia 2011 r. obowiązują następujące stawki VAT: 23%, 8%, 5%, 0%. Oprócz tego, dostawa niektórych towarów oraz świadczenie niektórych usług korzysta ze zwolnienia z VAT. W praktyce zwolnienie to traktowane jest na równi z kolejną stawką podatkową.
Stawki 23% i 8% podatku zostały wprowadzone na okres przejściowy, tj. od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r. zastępując obowiązujące poprzednio stawki 22% i 7%.
Omawiając zasady stosowania stawek podatkowych nie sposób pominąć istotnej kwestii, jaką jest możliwość kolejnych zmian w wysokości opodatkowania podatkiem VAT, w sytuacji niekorzystnej relacji państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto w kolejnych latach podatkowych.
Mocą ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 257, poz. 1726) wprowadzono m.in. zmiany do ustawy o VAT. Zmiany te wejdą w życie jedynie przy założeniu, że relacja państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto według stanu na dzień 31 grudnia kolejnych lat (2011, 2012 lub 2013), ogłoszona przez Ministra Finansów, w terminie do dnia 31 maja kolejnego roku, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", przekroczy 55%. W takim przypadku podstawowa stawka VAT może wzrosnąć nawet do 25%.
Potencjalne zmiany stawek VAT wynikają z dodanego art. 146f ustawy o VAT i skonstruowane są dość specyficznie, w związku z czym łatwiej zaprezentować je w formie tabelarycznej.
fot. mat. prasowe
Zmiany stawek VAT, przy założeniu że relacja państwowego długu publicznego do produktu krajowego bru
Warto zauważyć, iż konstrukcja przepisu sprawia, iż w określonej sytuacji, tj. przy niekorzystnej relacji długu publicznego do PKB nie będzie konieczności zmiany ustawy o VAT, bowiem zmiany stawek podatkowych będą następowały automatycznie.
Uwaga!
Określając wysokość stawki VAT podatnik musi przede wszystkim ustalić, czy sprzedawany przez niego towar lub świadczona usługa nie korzystają z obniżonej stawki lub ze zwolnienia z VAT. Zasadą przy tym jest, że w sytuacji gdy ten sam towar (usługa) wymieniana jest w więcej niż jednym przepisie jako uprawniona do korzystania z różnych obniżonych stawek podatkowych - stosuje się najniższą z nich.
Pod załącznikiem nr 10 do ustawy o VAT znajduje się uwaga, w myśl której wykaz nie ma zastosowania do zakresu sprzedaży towarów zwolnionych od podatku lub opodatkowanych stawką 0%.
Aby prawidłowo określić stawkę podatku VAT należy:
- sprawdzić, czy dany towar (usługa) nie korzysta ze zwolnienia z VAT lub ze stawki 0% (np. eksport lub WDT) na podstawie ustawy o VAT bądź rozporządzenia w sprawie VAT. Jeśli tak - to nie obowiązują go inne stawki podatku;
- jeśli towar (usługa) nie korzysta ze stawki 0% lub zwolnienia - sprawdzić czy wymieniony jest w załączniku nr 10 do ustawy o VAT, uprawniającym do stosowania stawki 5%;
- jeśli towar (usługa) nie korzysta z żadnej z ww. preferencji, należy ustalić, czy nie korzysta ze stawki 8%, tzn. czy nie jest wymieniony w załączniku nr 3 do ustawy o VAT lub w § 7 rozporządzenia w sprawie VAT;
- jeżeli dla danego towaru lub usługi nie odnaleziono podstawy uprawniającej do stosowania jakiejkolwiek obniżonej stawki bądź zwolnienia z VAT - zastosowanie znajdzie stawka podstawowa, tj. 23%.
Uwaga
Należy pamiętać, że za prawidłową klasyfikację wyrobu lub usługi odpowiedzialny jest wyłącznie podatnik dokonujący sprzedaży. Jeśli obniżona stawka VAT uzależniona jest od symbolu statystycznego, a podatnik ma problemy z klasyfikacją - to organem rozstrzygającym w tym zakresie jest Ośrodek Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi.
2. Towary opodatkowane stawką 5%
Obniżona do 5% stawka VAT obowiązuje na podstawie art. 41 ust. 2a ustawy o VAT, a listę towarów objętych 5% stawką zawiera załącznik nr 10 do tej ustawy.
Stawką 5% VAT opodatkowane są m.in.: rośliny inne niż wieloletnie, zwierzęta żywe, ryby, mięso, oleje, przyprawy, wyroby mleczarskie, owoce, soki z owoców i warzyw, pieczywo świeże, pieczywo chrupkie oraz tosty z chleba i podobne tosty, chleb przaśny (maca) i bułka tarta, makarony, pierogi, kluski i podobne wyroby mączne, kuskus, gotowe posiłki i dania, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%.
Ponadto w załączniku tym, jako opodatkowane według stawki 5%, wymienia się także książki drukowane oznaczone stosowanymi symbolami ISBN, mapy wytwarzane metodami poligraficznymi (z wyłączeniem ulotek), wydawnictwa w alfabecie Braille’a, książki wydawane na dyskach, taśmach i innych nośnikach (oznaczone symbolami ISBN), czasopisma specjalistyczne oraz nuty w formie drukowanej.
3. Towary i usługi opodatkowane stawką 8%
Na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy o VAT oraz art. 146a pkt 2 ustawy o VAT, stawkę 8% stosuje się do towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 z zastrzeżeniem art. 41 ust. 12 i art. 114 ust. 1.
Przepis art. 41 ust. 12 dotyczy stosowania 8% stawki VAT w przypadku dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Załącznik nr 3 obejmuje obszerną listę artykułów spożywczych, nawozów, towarów związanych z ochroną zdrowia, wyrobów sztuki ludowej, towarów przeznaczonych do ochrony przeciwpożarowej (poz. 1-134).
oprac. : Poradnik VAT
Przeczytaj także
-
Podatek VAT: Długoterminowy wynajem nieruchomości a krótkoterminowe zakwaterowanie
-
Stawka VAT na wynajem apartamentu
-
Niższa stawka VAT na trwałe zabudowy meblowe w budynkach mieszkalnych
-
Kiedy 8% stawka VAT na trwałe zabudowy meblowe?
-
Zabudowa meblowa poza budynkami mieszkalnymi z 23% stawką VAT
-
Usługi projektowe z 8% stawką VAT?
-
Usługi około budowlane ze zwykłym VAT a nie odwrotnym obciążeniem
-
Podatek VAT: garaż z mieszkaniem garażowi nierówny
-
Umeblowane mieszkania na sprzedaż z dwiema stawkami VAT?