Podatek od licencji know-how

Przeczytaj także: Rozliczenie usług elektronicznych w podatku dochodowym i VAT

Inaczej jest, jeżeli polski podatnik nabywa licencję (know-how) od dostawcy zagranicznego. W pierwszej kolejności należy wskazać, że miejscem świadczenia tej usługi jest kraj nabywcy, czyli Polska. Jeżeli usługodawca nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności, obowiązek rozliczenia VAT przejmie nabywca (podatnik polski), który powinien wystawić fakturę wewnętrzną i wykazać import usług.

Co do zasady, obowiązek podatkowy w imporcie usług powstaje z chwilą wykonania usługi, a jeżeli wcześniej dokonano zapłaty - w dniu jej dokonania. Ponieważ jednak zazwyczaj zakup usługi polegającej na udostępnieniu know-how wiąże się z ustalaniem następujących po sobie terminów płatności lub rozliczeń, zastosowanie znajdzie art. 19 ust. 19a ustawy o VAT, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstanie z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług.

Podobnie wyjaśniają organy podatkowe. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 30 maja 2011 r., nr IPPP3/443-597/11-2/JF, uznał:
(...) w przypadku licencji (...) udzielanych na okres do roku, usługa jest wykonana z końcem okresu, na który licencja została udzielona. W tym też momencie - zgodnie z zasadą ogólną - Spółka powinna rozpoznać obowiązek podatkowy. Niemniej jednak, jeżeli przed tym dniem Spółka ponosi na rzecz licencjodawcy jakiekolwiek płatności, to Spółka traktuje je jako zaliczki w rozumieniu ustawy o VAT i w tym momencie rozpoznaje obowiązek podatkowy od wypłaconych kwot. (...)

Licencje na okres przekraczający jeden rok.

Odnosząc przedstawione powyżej regulacje do licencji nabywanych na okresy dłuższe niż rok, należy wskazać, że z uwagi na brak wyodrębnienia okresów rozliczeniowych, wartość licencji należałoby podzielić i w odpowiednich częściach opodatkować w ramach importu usług z końcem każdego roku podatkowego, aż do końca okresu, na który udzielono licencji. Przykładowo, jeżeli licencja zawierana jest na okres 3 lat, począwszy od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r., to wartość licencji Spółka powinna podzielić na trzy części i odpowiednio 1/3 wartości opłaty licencyjnej opodatkować z końcem każdego roku podatkowego, 31 grudnia odpowiednio 2011 r., 2012 r. i 2013 r.

Niemniej jednak, jeżeli Spółka przed wskazanymi powyżej terminami dokonuje płatności całości lub części należności licencyjnej, to opłaty te dla potrzeb podatku od towarów i usług Spółka traktuje jako zaliczki i opodatkowuje w ramach importu usług w momencie dokonania płatności. (...)"

Tak więc termin powstania obowiązku podatkowego zależy jedynie od daty wykonania usługi (upływu okresu rozliczeniowego) i od terminu dokonania zapłaty.

Przykład
Polski podatnik otrzymał 15 lipca 2011 r. fakturę od kontrahenta z UE z tytułu rocznej opłaty za licencję (licencja na 10 lat) na produkcję prefabrykatów.

Jeżeli podatnik zapłaci za licencję przed 31 grudnia br., obowiązek podatkowy od importu usługi wykaże w dniu dokonania zapłaty. Natomiast jeżeli nie dokona zapłaty do końca roku - rozliczy import usługi na 31 grudnia 2011 r.

A zatem, na dzień powstania obowiązku podatkowego, należy ustalić wartość obrotu z tytułu importu usług licencyjnych. Jeżeli opłaty wnoszone będą w walucie obcej, do przeliczenia na złote należy posłużyć się średnim kursem danej waluty ogłoszonym przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego (art. 31a ust. 1 ustawy o VAT). Konieczne jest tutaj wystawienie faktury wewnętrznej dokumentującej import usługi. Na fakturze tej jako datę sprzedaży należy podać dzień powstania obowiązku podatkowego.

Należy dodać, że - zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT - kwota podatku należnego z tytułu importu usług stanowi podatek naliczony, który podlega odliczeniu. Zatem w konsekwencji opodatkowanie importu usług pozostaje neutralne podatkowo.

2.3. Licencje w ewidencji księgowej

Również dla celów rachunkowych nabyte licencje, w tym know-how, zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych, o ile nadają się do gospodarczego wykorzystania, a przewidywany okres ich ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż rok (art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości). W ewidencji księgowej nabyte wartości niematerialne i prawne ujmowane są na koncie 02. Ich wartość zmniejszają odpisy amortyzacyjne, które zwiększają koszty działalności operacyjnej. W przypadku nabycia licencji na okres krótszy niż 12 miesięcy, tzn. licencji okresowych lub o niskiej wartości (np. poniżej 3.500 zł), istnieje możliwość odniesienia wartości takiego zakupu bezpośrednio w koszty działalności operacyjnej, księgując: Wn konto 40 "Koszty według rodzajów" - np. usługi obce, Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".

Ujęcie zakupu licencji know-how stanowiącej wartość niematerialną i prawną może przebiegać następująco:

1. Zakup licencji - faktura VAT:
   a) wartość netto:
   - Wn konto 30;
   b) VAT naliczony podlegający odliczeniu:
   - Wn konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie";
   c) wartość brutto:
   - Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki";
2. Wprowadzenie do ewidencji wartości niematerialnych i prawnych:
   - Wn konto 02 "Wartości niematerialne i prawne",
   - Ma konto 30;
3. Odpis amortyzacyjny:
   - Wn konto 40 "Koszty według rodzajów" lub odpowiednie konto zespołu 5,
   - Ma konto 07-2 "Odpisy umorzeniowe wartości niematerialnych i prawnych".

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.