Sprzedaż nieruchomości: powstanie przychodu

Przeczytaj także: Jak ustalić datę powstania przychodu w spółce z tytułu sprzedaży lokali?

Odpowiedź: Przychód z tytułu sprzedaży nieruchomości powstaje w momencie podpisania umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego, która przenosi własność nieruchomości na zbywcę. W tym momencie nieruchomość powinna zostać wyksięgowana ze środków trwałych.

Moment powstania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych określa art. 12 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm. - dalej: updop).

W art. 12 ust. 1 updop znalazło się ogólne wyliczenie kwot zaliczanych do przychodów.

Przychodem osoby prawnej są m.in. otrzymane pieniądze i wartości pieniężne. Zgodnie z art. 12 ust. 3 updop, za przychody związane z działalnością gospodarczą, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane. Natomiast za datę powstania takiego przychodu uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego jej wykonania, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Z powołanych przepisów wynika, że przychód podatkowy powstaje również wtedy, gdy zapłata nie została jeszcze faktycznie otrzymana, o ile jest to przychód należny, a dniem jego powstania jest, mówiąc w skrócie, dzień zrealizowania transakcji.

Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.) umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości przenosi własność na nabywcę. W związku z tym, w przypadku zbycia nieruchomości świadczenie uznaje się za wykonane z dniem zawarcia umowy sprzedaży (w formie aktu notarialnego).

Jeżeli zatem zawarta przez spółdzielnię umowa jest faktycznie umową sprzedaży (a nie np. umową przedwstępną), to z dniem jej zawarcia rozpoznany powinien zostać przychód podatkowy.

Środkami trwałymi w rozumieniu updop są rzeczy będące odrębną własnością podatnika oraz przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie oraz składniki majątku używane na podstawie umowy leasingu (art. 16a updop).

W momencie zawarcia umowy sprzedaży utracą Państwo prawo własności przedmiotowej nieruchomości. Samo użytkowanie rzeczy przez czas określony po zawarciu umowy nie stanowi podstawy do uznania tej rzeczy za środek trwały. W związku z tym, w mojej opinii, powinni Państwo wyksięgować nieruchomość ze środków trwałych z datą przeniesienia własności na nabywcę, czyli w dniu podpisania umowy sprzedaży.

Podstawa prawna:
- art. 12 i art. 16a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.).


Doradztwo dla księgowych plus wszystko, czego potrzebujesz do bezbłędnego rozliczania Twojej firmy, w jednym miejscu. W Portalu FK www.portalfk.pl indywidualnie skonsultujesz się z ekspertami i otrzymasz dostęp do licznych narzędzi ułatwiających pracę.