Ulga meldunkowa: pojęcie budynku mieszkalnego

Przeczytaj także: Sprzedaż mieszkania z gruntem: ulga meldunkowa

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W 2009 r. wnioskodawczyni wraz z bratem dokonała sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku po rodzicach w postaci budynku mieszkalnego oraz gruntu, na którym budynek ten był posadowiony. Ich matka zmarła 10 maja 2006 r., po której nabyli ½ własności nieruchomości, zaś 16 lutego 2008 r. zmarł ojciec, po którym nabyli część pozostałą. W przedmiotowym budynku wnioskodawczyni była zameldowana na pobyt stały przez okres dłuższy aniżeli 12 miesięcy, w związku z czym złożyła do urzędu skarbowego wniosek o zastosowaniu zwolnienia z podatku uzyskanego przychodu ze sprzedaży części nieruchomości (ulgi meldunkowej), którą nabyła po ojcu. W urzędzie otrzymała informację, że zwolnienie to nie dotyczy gruntu. Wnioskodawczyni zadała pytanie czy faktycznie tak jest? W przedmiotowej sprawie, biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 20 września 2011 r. sygn. akt I SA/Łd 655/11 oraz postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 września 2012 r., sygn. akt II FSK 176/12, organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:
a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Darek - Fotolia.com

Budynek mieszkalny

Zawarty w art. 21 ust. 1 pkt 126 u.p.d.o.f. zwrot "budynek mieszkalny" ma dwa znaczenia. Po pierwsze, oznacza budynek mieszkalny stanowiący odrębną własność, po drugie, grunt zabudowany budynkiem mieszkalnym.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, dla określenia właściwej podstawy prawnej normującej zasady opodatkowania przychodu (dochodu) uzyskanego z jej zbycia, istotne jest z punktu widzenia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustalenie zarówno daty jak i formy nabycia nieruchomości.

Z dniem 1 stycznia 2009 roku uległy zmianie zasady opodatkowania przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości.

Jednak w myśl art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 209, poz. 1316), do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy zmienianej w art. 1 (ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku, stosuje się zasady określone w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 roku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 15 stycznia 2009 r. Wnioskodawczyni wraz z bratem dokonali sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku po zmarłych rodzicach.
Zainteresowana i Jej brat nabyli po 1/2 części nieruchomości należącej do zmarłej - w dniu 10 maja 2006 r. - matce. Natomiast w drodze spadku po zmarłym – w dniu 16 lutego 2008 r. – ojcu Wnioskodawczyni i Jej brat nabyli po 1/2 części nieruchomości należącej do ojca.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 926 Kodeksu cywilnego).

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Tak więc dniem nabycia spadku przez Wnioskodawczynię jest data śmierci spadkodawcy. Zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego postanowienie Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku.

Powyższe oznacza, że udział w nieruchomości w drodze spadku po ojcu Zainteresowana nabyła w dniu 16 lutego 2008 r.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie – w odniesieniu do udziału w nieruchomości nabytego w dniu 16 lutego 2008 r. w drodze dziedziczenia po zmarłym ojcu - zastosowanie znajdują przepisy w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 roku.

W myśl art. 30e ust. 1 w zw. z ust. 4 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonych zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.