Podatek CIT od spółki komandytowej

Przeczytaj także: Spółka komandytowa rozliczy faktury od wspólnika

2) Cel Projektu - zrównanie sytuacji podatkowej wszystkich wspólników spółek osobowych
Zgodnie z brzmieniem uzasadnienia do Projektu „zasadniczym celem projektowanej ustawy jest zapewnienie pełniejszej realizacji, wywodzonej z art. 84 Konstytucji RP, zasady sprawiedliwości podatkowej w zakresie związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej" oraz „przyznanie takiej preferencji [odroczenia opodatkowania akcjonariusza SKA przyp. Autor] stawia tę grupę podatników w sytuacji uprzywilejowanej zarówno w stosunku do komplementariuszy SKA jak i wspólników innych spółek osobowych".

Tymczasem, zakładany przez Ustawodawcę cel, nie zostanie osiągnięty poprzez wprowadzenie zakładanych zmian, gdyż sytuacja wspólników spółek osobowych nadal pozostanie zróżnicowana:
i. jak wskazano powyżej wspólnicy SKA i sp. k. będą opodatkowani podwójnie (raz na poziomie spółki, drugi raz na wypłacie zysków do wspólnika) podczas, gdy wspólnicy pozostałych spółek osobowych opodatkowani będą jednokrotnie;
ii. zapewnienie tożsamego traktowania podatkowego wspólników SKA i sp. k. ze wspólnikami innych spółek osobowych nie wymaga wprowadzenia dwustopniowego opodatkowania wspólników SKA i sp. k. - wystarczające byłoby np. wprowadzenie opodatkowania SKA przy jednoczesnym zachowaniu właściwych dla spółek osobowych zasad opodatkowania wypłat z SKA na rzecz wspólników.

Nadmienić również należy, że dwukrotne opodatkowanie komandytariuszy sp. k. oraz akcjonariuszy SKA spowoduje eliminację z dostępnych dla prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce formę prawną, która byłaby z jednej strony transparentna podatkowo, a z drugiej umożliwiałaby ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania tego podmiotu. Konstrukcja, która jest szeroko rozpowszechniona w wielu krajach europejskich zniknie z dostępnych form w Polsce. Wolność gospodarcza zostanie w sposób istotny ograniczona a prawo, zamiast wychodzić naprzeciw oczekiwaniom gospodarki, będzie stawiało kolejną zaporę prorozwojową.

II. Pozostałe zmiany
1) Objęcie przepisami z zakresu cen transferowych umowy spółki osobowej
a) W przypadku spółek osobowych pozycja danego wspólnika nie jest zależna od wysokości wniesionego wkładu, ale przede wszystkim wynika z zaangażowania w prowadzenie spraw spółki, które nie poddaje się wycenie według metod stosowanych na gruncie przepisów z zakresu cen transferowych. W praktyce nie będzie zatem możliwe wskazanie porównywalnych „transakcji" potwierdzających „rynkowe" zasady zawarcia konkretnej umowy spółki.
b) Z uzasadnienia do Projektu wynika, iż proponowane przepisy stanowią doprecyzowanie obowiązujących obecnie regulacji. Na gruncie obowiązujących przepisów trudno jednakże doszukać się zasad, które regulowałyby omawianą materię. Nowych regulacji nie można zatem określić jako tzw. przepisów wyjaśniających.

2) Regulacja dotycząca tzw. „pożyczki partycypacyjnej"
Planowana zmiana polega na dodaniu w art. 20 ustawy o CIT ustępu 16 w brzmieniu:
„Przepisu ust. 3 nie stosuje się do dywidend i innych dochodów (przychodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, w części, w jakiej w państwie spółki, o której mowa w ust. 3 pkt 1, wypłacane z tego tytułu kwoty w jakiejkolwiek formie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, odliczeniu od dochodu, podstawy opodatkowania lub od podatku spółki wypłacającej."

W rezultacie spółka polska nie będzie mogła zwolnić z opodatkowania w Polsce dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych w stosunku do takich wypłat z tzw. „instrumentów hybrydowych", tj. takich, które pozwalają wypłacającemu efektywnie pomniejszyć własne zobowiązanie podatkowe z tytułu takiej płatności.

Powyższa regulacja w obecnym brzmieniu budzi wątpliwości o jej zgodność z prawem wspólnotowym. Ograniczenie jest bowiem przewidziane wyłącznie w stosunku do płatności otrzymywanych przez podmioty polskie z innych krajów UE i EOG. Podobne ograniczenie nie znajduje w obecnej propozycji zastosowania do płatności otrzymywanych przez podatników polskich od polskich spółek.

3) Regulacja dotycząca dobrowolnego przekazania 1% podatku CIT na rzecz jednostek naukowych>
I. Możliwość przekazania przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych 1% podatku należnego na rzecz wybranych jednostek naukowych wprowadza bardzo cenny mechanizm wspierania środowiska naukowego z korzyścią dla gospodarki narodowej.
II. Koncentracja środków pochodzących z odpisów 1% podatku CIT poprzez wskazanie grupy ośrodków o największym potencjale, daje gwarancję, iż środki te będą wykorzystane w sposób gospodarny i efektywny.
III. Biorąc powyższe pod uwagę, uważamy, iż jedynym kryterium, uprawniającym jednostki naukowe do pozyskania 1% podatku CIT powinna być odpowiednia kategoria naukowa, potwierdzająca potencjał jednostki i gwarantująca efektywne wykorzystanie pozyskanych środków.

Z projektu wynika wykluczenie możliwości przekazania 1% podatku CIT na rzecz jednostek, o których mowa w art.2 pkt. 9 lit.f ustawy o zasadach finansowania nauki, tj. jednostek naukowych prowadzących w sposób ciągły badania naukowe lub prace rozwojowe, niewymienionych w lit a-e, posiadających osobowość prawną i siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym przedsiębiorców posiadających status centrum badawczo rozwojowego, nadawany na podstawie ustawy z dnia 30 maja 2008r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. Nr 116, poz. 730 oraz z 2010 r. Nr 75, poz. 473).

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż w grupie f znajdują się jednostki, które mimo iż nie są jednostkami organizacyjnymi uczelni, Polskiej Akademii Nauk, bądź instytutów badawczych, są jednostkami o bogatym dorobku naukowo-badawczym, których wkład w rozwój nauki jest niekwestionowany i doceniany przez zarówno polskie jaki i czołowe ośrodki zagraniczne. Wyłączenie tych jednostek wydaje się nie mieć uzasadnienia.


Andrzej T. Prelicz, Doradca podatkowy, ekspert BCC ds. podatków, restrukturyzacji przedsiębiorstw i prawa spółek - Kancelaria Prelicz & Szymańska
Joanna Wierzejska Doradca podatkowy - Kancelaria Domański Zakrzewski Palinka
Grzegorz Sprawka Doradca podatkowy - Kancelaria Domański Zakrzewski Palinka
Artur Cmoch Doradca podatkowy - Kancelaria GWW
Dr. Tomasz Chilarski Radca prawny - Kancelaria Wicherkiewicz - Chilarski