Ryczałt ewidencjonowany formą opodatkowania firmy w 2015 roku

Przeczytaj także: Karta podatkowa 2015: stały podatek przy dużych dochodach

Ryczałt ewidencjonowany to uproszczona forma opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej. Jest ona co prawda bardziej skomplikowana niż karta podatkowa, niemniej łatwiej ją rozliczać niż podatek płacony od dochodu. Regulacje prawne opodatkowania ryczałtem znajdują się w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Niemniej dla pełnego zrozumienia ryczałtu ewidencjonowanego trzeba niekiedy sięgnąć do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do której to w niektórych miejscach wprost odnosi się ustawa o ryczałcie.

Ważna jest m.in. wielkość przychodów uzyskiwanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (czy to na własne imię i nazwisko czy też w formie spółki osobowej). Otóż prawo do ryczałtu mają jedynie ci podatnicy, których przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły kwoty 150 tys. euro. Po przeliczeniu na złote polskie limit ten na rok 2015 wynosi 626 880 zł (oczywiście chodzi tutaj o wartość przychodów roku ubiegłego, czyli 2014, gdzie pod pojęciem przychodu należy rozumieć przychód z działalności gospodarczej w myśl art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Limit ten w porównaniu z rokiem ubiegłym jest niższy o 6 570 zł

Limit przychodu to nie jedyny warunek korzystania z opodatkowania ryczałtem. Z prawa do tej formy opodatkowania nie mogą skorzystać także podatnicy wykonujący szereg różnych czynności. Są to m.in. podmioty gospodarcze prowadzące apteki, handlujący częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, lombardy, handlujący wartościami dewizowymi, czy wytwarzający większość wyrobów akcyzowych. Ponadto załącznik nr 2 do ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym zawiera cały szereg różnorakich usług, które również nie mogą być opodatkowane ryczałtem (w postaci chociażby usług finansowych, szeroko rozumianej reklamy, architektów, prawników, najmu nieruchomości itd.).

Również ci podatnicy, którzy zamierzają świadczyć usługi na rzecz swojego obecnego bądź byłego pracodawcy w tym samym zakresie, w jakim wykonują je (bądź wykonywali w określonym czasie) w oparciu o umowę o pracę, prawa do ryczałtu nie mają.

Dla pełnego obrazu sytuacji, w której podatnik nie może korzystać z opodatkowania ryczałtem, należy zapoznać się z art. 6, 8 i załącznikiem nr 2 do ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym.

Jak zatem wynika z powyższego, spora część przedsiębiorców prawa do ryczałtu jest pozbawiona. Nawet bowiem gdy wykonują czynności, które z tej formy opodatkowania mogą korzystać, muszą pamiętać o rocznym limicie przychodu, którego przekroczenie powoduje utratę prawa do tej formy opodatkowania (a w wielu branżach limit 150 tys. euro wcale nie jest wartością wysoką).

Wracając jednak do zasad rozliczania tego podatku, podatnicy korzystający z ryczałtu nie uwzględniają w rachunku podatkowym kosztów uzyskania przychodu. Podatek obliczają jedynie od osiągniętego przychodu. To podstawowa wada tej formy opodatkowania, niemniej zapewne zaletą takiego rozwiązania jest to, że podatnik nie musi określać, czy dany wydatek może być traktowany jako podatkowy koszt uzyskania przychodu (gdzie nietrudno o pomyłkę).

Opodatkowanie przychodu (a nie dochodu) rekompensują za to stosunkowe niskie stawki podatku, które różnią się w zależności od tego, jakiej konkretnie czynności dotyczą. Najniższa stawka ryczałtu wynosi 3% i ma ona zastosowaniem przede wszystkim do handlu czy gastronomii (za wyjątkiem sprzedaży alkoholu), jak też przy sprzedaży większości środków trwałych (tutaj jednak niekiedy ma zastosowanie stawka 10%, w zależności od tego, z jakim środkiem trwałym mamy do czynienia).
Kolejna stawka ryczałtu, w wysokości 5,5% ma zastosowanie przede wszystkim do robót budowlanych, działalności wytwórczej, czy przewozu ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton, czy prowizji z handlu jednorazowymi biletami komunikacji miejskiej, znaczkami do biletów miesięcznych, pocztowymi, żetonami i kartami do automatów.
8,5% stawkę ryczałtu stosuje się przede wszystkim w branży usługowej, dla której nie zostały przewidziane inne stawki ryczałtu. Stawka 17% zaś jest przewidziana m.in. dla większości usług pośrednictwa czy doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego i oprogramowania, przetwarzania danych itp. Występuje też stawka 20%, którą stosuje się do przychodów uzyskiwanych z tytułu wykonywania tzw. wolnych zawodów (czyli np. przez lekarzy, weterynarzy, dentystów, położne, pielęgniarki, tłumaczy, nauczycieli itp.).