Odszkodowania w podatku dochodowym od osób fizycznych

Przeczytaj także: Fiskus chce podatek od odszkodowań wypłacanych przez państwo

Co prawda, zupełnie odmienne stanowisko zajął w tej kwestii Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 10 sierpnia 2010 roku o nr IPPB4/415-397/10-4/JS, wskazując, że „wypłacona na podstawie ugody pozasądowej kwota pieniężna stanowi przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym”. Jednak, zauważyć należy, iż z przedstawionego w w/w interpretacji stanu faktycznego wynika, iż osoba poszkodowana uzyskała odszkodowanie w związku z zawartą, bezpośrednio ze sprawca zdarzenia, ugodą pozasądową.

Zatem kluczową rolę dla rozstrzygnięcia, czy świadczenie uzyskane w drodze ugody pozasądowej podlega zwolnieniu od zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych czy też nie, odgrywa okoliczność, czy otrzymana przez osobę poszkodowaną kwota, jest uzyskana z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 1 czerwca 2010 r., nr IPPB2/415-196/10-4/MK1).

Bardzo często dochodzi także do sytuacji, kiedy zakład ubezpieczeń pozostaje w zwłoce w wypłacie świadczeń odszkodowawczych. W takiej sytuacji mamy możliwość dochodzenia odsetek za opóźnienie w wypłacie odszkodowania bądź zadośćuczynienia.

Odsetki pozostają co prawda w związku z należnością główną, mają jednak charakter uboczny, dlatego nie można utożsamiać ich z odszkodowaniem, czy z zadośćuczynieniem. Nie mogą zatem korzystać z tego samego zwolnienia co wyżej wspomniane świadczenia.

Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 stycznia 2007 roku (sygn. akt II FSK 36/06) stwierdzając, iż „posłużenie się w zapisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 1991 r., Nr 80, poz. 350 ze zm.) jedynie pojęciem odszkodowania, bez użycia słowa odsetki powoduje, iż jedynie te pierwsze (odszkodowania), a nie te ostatnie (odsetki), mogą być uznane za zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych”.

Podsumowując zatem, co do zasady kwoty odszkodowań bądź zadośćuczynień uzyskane od zakładu ubezpieczeń przez osobę poszkodowaną, czy to w drodze decyzji, ugody, czy zasądzone w wyroku, podlegają zwolnieniu od zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W interpretacjach indywidualnych, dyrektorzy izb skarbowych, podkreślają, iż podstawowym warunkiem zwolnienia wyżej wymienionych świadczeń jest ich odszkodowawczy charakter. Odszkodowanie lub zadośćuczynienie jest świadczeniem, którego celem jest naprawienie wyrządzonej szkody lub krzywdy i w związku z powyższym podlega zwolnieniu. Sytuacja komplikuje się w przypadku uzyskania tego rodzaju świadczenia w drodze ugody pozasądowej zawartej bezpośrednio ze sprawcą zdarzenia. Zauważa się, iż kwota przyznana w ramach takiej ugody nie została uzyskana z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Ponadto, zwolnieniu nie podlegają otrzymane od ubezpieczyciela odsetki za późnienie w wypłacie w/w świadczeń.

Co najważniejsze, w przypadku jakichkolwiek wątpliwości w zakresie konieczności zapłaty podatku dochodowego, w każdej chwili, osoba poszkodowana może zwrócić się z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Na podstawie art. 14b ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego, zarówno w zakresie zaistniałych zdarzeń faktycznych jak i tych mających powstać w przyszłości.