Jaki kurs walut obcych do przeliczenia kosztu podatkowego?

Przeczytaj także: Podatek CIT: Różne daty na fakturze VAT a przeliczanie walut obcych

Załóżmy dla przykładu że firma X zamówiła towar 20 maja 2019 r. Fakturę sprzedawca wystawił 5 czerwca 2019 r. Ta do firmy wpłynęła 10 czerwca, zaś sam towar dotrze dopiero na początku lipca. Sama faktura została wystawiona w euro. Po jakim kursie należy ją przeliczyć na złotówki na cele podatku dochodowego?

Ustawy o podatku dochodowym (zarówno od osób fizycznych jak i od osób prawnych) wprost wskazują, że koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

W związku z powyższym, w celu prawidłowego ujęcia kosztu w ewidencji, należy w pierwszej kolejności określić dzień poniesienia kosztu, a następnie zastosować właściwy kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 18.11.2016 r. nr 2461-IBPB-1-3.4510.836.2016.1.APO wskazał, że na potrzeby CIT dzień poniesienia kosztu został zdefiniowany w art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, w myśl którego za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Dalej organ podkreślił, iż gramatyczna treść art. 15 ust. 4e ustawy o CIT wskazuje, że dniem poniesienia kosztu jest dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) lub też innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku) wskazuje, że dniem tym – w sytuacji, gdy koszt dokumentowany jest fakturą – winna być data wystawienia faktury. Za takim rozwiązaniem przemawia okoliczność, że w cytowanym art. 15 ust. 4e użyto sformułowania „dzień na który ujęto koszt”, a nie „dzień w którym ujęto koszt”, czyli w którym przeprowadzono samą operację księgowania.

Fiskus wyjaśnił też, że nie można ustalić wartości transakcji walutowej w przeliczeniu na złotówki w oderwaniu od zasad ustalania różnic kursowych.
Zgodnie natomiast z art. 15a ust. 7 ustawy o CIT, za koszt poniesiony, o którym mowa w ust. 2 i 3, uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), a za dzień zapłaty, o którym mowa w ust. 2 i 3 – dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności.

Do podobnych wniosków można dojść w zakresie ustawy o PIT dla podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, gdzie koszt księguje się co do zasady w dacie wystawienia faktury go dokumentującej.

W związku z tym, skoro dniem poniesienia kosztu będzie dzień wystawienia faktury, to do przeliczenia kosztu wyrażonego w walucie obcej na złote należy zastosować kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu, tj. poprzedzającego dzień wystawienia faktury przez dostawcę.

Wracając do naszego przykładu: firma otrzymała fakturę za zakupiony towar, wystawioną w dniu 5 czerwca 2019 r. Na potrzeby przeliczenia kosztu wyrażonego w walucie obcej winna zatem dokonać przeliczenia wg średniego kursu NBP danej waluty ogłoszonego ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury, czyli z 4 czerwca 2019 r.