Należności wypłacane przez zakład zagraniczny: kiedy pobrać podatek u źródła?

Przeczytaj także: Podatek u źródła: należyta staranność przy stosowaniu zwolnienia

Podatnicy prowadzący działalność w formie zagranicznego zakładu muszą zwracać szczególną uwagę na opodatkowanie dochodów, ponieważ ich sytuacja fiskalna jest bardzo specyficzna. Pomimo bowiem, że z perspektywy organizacyjnej zakład wchodzi w skład jednego podmiotu razem z polską centralą, to regulacje umów o unikaniu podwójnego opodatkowania wprowadzają pewną fikcję prawną i nakazują traktować go od strony podatkowej tak, jak gdyby był niezależnym przedsiębiorstwem.

Wątpliwości na tle przepisów, interpretacji i orzecznictwa

Jedną z istotnych kwestii, której należy poświęcić uwagę analizując rozliczenia podatkowe tego typu podmiotów, jest opodatkowanie podatkiem u źródła należności wypłacanych przez zakład. W praktyce często zdarza się, że zagraniczny zakład polskiego podatnika wypłaca na rzecz zagranicznego kontrahenta określone należności za świadczenia związane z działalnością tego zakładu. Niektóre z nich mogą podlegać polskiemu podatkowi u źródła na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o CIT – np. należności za prawo do użytkowania urządzeń przemysłowych.

Na tym tle mogą powstać wątpliwości, czy polska centrala powinna pobierać polski podatek u źródła od należności związanych wyłącznie z działalnością zagranicznego zakładu. Praktyka organów podatkowych i sądów administracyjnych nie była w tym zakresie jednolita. Przepisy również nie dają jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Prezentowane były dwa stanowiska:

• należności wskazane w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, które są wypłacane przez zagraniczny zakład podlegają polskiemu podatkowi u źródła – niezależnie od tego, czy są związane z działalnością zakładu, czy też polskiej centrali;
• należności wskazane w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, które są wypłacane przez zagraniczny zakład nie podlegają polskiemu podatkowi u źródła, jeżeli nabywane towary/usługi są wykorzystywane wyłącznie na potrzeby zagranicznego zakładu i nie są wykorzystywane w Polsce.

Minister Finansów postanowił przyjść podatnikom z pomocą i 15 kwietnia 2020 r. wydał interpretację ogólną (sygn. SP4.8223.1.2020) w sprawie obowiązku poboru podatku u źródła od wypłaty niektórych należności dokonywanych przez zagraniczny zakład na rzecz podmiotów zagranicznych (dalej - „Interpretacja Ogólna”).

Co mówi Interpretacja Ogólna z kwietnia 2020 r.?

Zgodnie z Interpretacją Ogólną w sytuacji, gdy zakład prowadzi działalność gospodarczą i ponosi ze swojego majątku wydatek – będący dla tego zakładu kosztem w ujęciu podatkowym – na uregulowanie należności określonych w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT (czyli np. należności licencyjnych), to takie należności nie powinny być w ogóle traktowane jako „polskie” przychody podmiotu, który otrzymał taką należność.

W konsekwencji Minister Finansów, odwołując się m.in. do orzecznictwa sądów administracyjnych, uznał, że wypłata takich należności z majątku przyporządkowanego do zakładu nie powinna być opodatkowana polskim podatkiem u źródła, o ile takie należności są związane z działalnością zakładu. Obowiązek na gruncie WHT powstanie natomiast w przypadku, gdy usługi/towary, za które płaci zagraniczny zakład są nabywane na potrzeby „centrali” i wykorzystywane w Polsce.

Konsekwencje w praktyce

Praktyczną konsekwencją przyjęcia opisanego wyżej stanowiska organów podatkowych, oprócz braku obowiązku poboru podatku u źródła, jest również brak konieczności sporządzania i składania informacji IFT-2R/CIT-10Z dotyczących wypłaty należności przez zagraniczny zakład podatnika, a także brak przymusu dochowywania należytej staranności przy analizowaniu statusu zagranicznych kontrahentów, na rzecz których dokonywana jest płatność.

Wydanie Interpretacji Ogólnej nie eliminuje jednak wszystkich niepewności. Aby nie pobierać podatku u źródła, podatnik musi bowiem udowodnić, że dana należność jest związana wyłącznie z działalnością zakładu. Przydatne w tym zakresie może być w szczególności wdrożenie w zakładzie odpowiednich procedur dokumentacyjnych i zasad ewidencjonowania kosztów.

Więcej najnowszych informacji na temat podatku WHT:
Jarosław Józefowski, radca prawny, senior associate w Enodo Advisors. Specjalizuje się w zagadnieniach związanych z CIT, szczególnie z opodatkowaniem międzynarodowym. Posiada doświadczenie w projektach realizowanych m.in. dla podmiotów z branży energetycznej, farmaceutycznej oraz finansowej.