ETS: Odliczenie VAT od paliwa sprzeczne z przepisami UE

Przeczytaj także: Opodatkowany wynajem samochodu pozbawia odliczenia VAT?

To przełomowa chwila dla przedsiębiorców, którzy przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej mogli odliczać VAT od paliwa służącego do napędzania ich firmowych samochodów, którym po przystąpieniu do UE prawo to zostało zabrane.

Przypomnijmy, że zgodnie z przepisami starej ustawy z 1993 roku o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, do końca kwietnia 2004 r. odliczać VAT od paliwa mogli przedsiębiorcy od samochodów z tzw. kratką, których ładowność przekraczała 500 kg. Co istotne odliczać można było także w całości podatek VAT od zakupu takich samochodów. W odniesieniu do samochodów niespełniających tego kryterium nie można było odliczyć podatku VAT ani przy zakupie samego samochodu, ani przy zakupie paliwa służącego do jego napędu.

Wszystko zmieniło się z dniem 01 maja 2004 r., kiedy to weszła w życie nowa ustawa o podatku VAT (która obowiązuje obecnie). Jej przepisy zezwalały na odliczenie podatku VAT od paliwa kupowanego jedynie do tych samochodów, które spełniały tzw. wzór Lisaka. Wzór ten uzależniał odliczenie podatku od liczby miejsc oraz ładowności pojazdu. Wyglądał on następująco:
DŁ = 357 kg + n x 68 kg
gdzie:
DŁ - oznacza dopuszczalną ładowność,
n - oznacza ilość miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy

Jednocześnie wprowadzono możliwość odliczenia podatku VAT od zakupu samochodów niespełniających powyższego wzoru, jednakże z pewnymi ograniczeniami. Odliczeniu podlegało bowiem jedynie 50% tego podatku zawartego w cenie samochodu przy czym nie więcej niż 5 000 zł.

Powyższe zasady po raz kolejny zostały zmienione z dniem 22 sierpnia 2005 r. Wzór Lisaka przestał obowiązywać, a zastąpiły go obecnie obowiązujące reguły. Została zatem ponownie zmieniona definicja samochodów, do których ograniczenia w zakresie odliczenia podatku VAT mają zastosowanie. Jednocześnie zmieniono także kwotę przysługującego odliczenia tego podatku od nabywanych samochodów osobowych (60% nie więcej jednak niż 6 000 zł). Pozostawiono natomiast zakaz odliczania podatku VAT od paliwa służącego do napędu samochodów niespełniających wymogów zapisanych w ustawie. Przypomnijmy, że zgodnie z tymi przepisami, z pewnymi wyjątkami nie można odliczać paliwa nabywanego do napędu samochodów, których ładowność całkowita nie przekracza 3,5 tony.

Zatem ustawodawca od chwili przystąpienia Polski do Unii Europejskiej dwukrotnie zaostrzał przepisy w zakresie odliczenia podatku VAT w zakresie odliczania tego podatku od zakupu paliwa służącego do napędu samochodów firmowych. Tymczasem, zgodnie z unijną zasadą stałości, z chwilą przystąpienia naszego kraju do struktur unijnych, mógł on jedynie zachować dotychczasowe ograniczenia. Zatem działania polskiego ustawodawcy były bezprawne. Dodatkowo nie robił on nic, aby dostosować polskie przepisy w tym zakresie do prawa unijnego. Teraz jednak to się zmieni, a wszystko za sprawą wczorajszego wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.