eGospodarka.pl › Podatki › Interpretacje i wyjaśnienia › Pożyczka od udziałowca: odsetki a koszty spółki

Pożyczka od udziałowca: odsetki a koszty spółki

2009-08-13 09:08

Przeczytaj także: Założenie spółki a koszty uzyskania przychodu

Kwalifikacja przedmiotowych wydatków wymaga również uwzględnienia regulacji art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 tej ustawy, nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Ponadto, przepis art. 16 ust. 1 pkt 11 tej ustawy wyłącza z kategorii kosztów uzyskania przychodów naliczone, lecz nie zapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Oznacza to, że odsetki stanowią koszt uzyskania przychodów podatnika w momencie ich faktycznej zapłaty, w tym kapitalizacji, rozumianej jako dopisanie zobowiązania z tytułu spłaty odsetek do zobowiązania głównego, czyli przekształcenie go w zobowiązanie z tytułu spłaty części kapitałowej pożyczki (równoznaczne z ich zapłatą). Odsetki skapitalizowane są kosztem uzyskania przychodów Spółki w dacie ich kapitalizacji. W przypadkach, gdy w umowie pożyczki nie przewidziano kapitalizacji, momentem zaliczenia odsetek do kosztów uzyskania przychodów jest data ich faktycznej zapłaty. Odsetki od pożyczki mogą być odpowiednio zaliczane do kosztów uzyskania przychodów aż do całkowitej spłaty zadłużenia z tytułu kredytu.

Jednocześnie w zakresie pożyczek udzielanych spółce przez jej udziałowców ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera regulację szczególną.

Na mocy art. 16 ust. 1 pkt 60 tej ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25 % udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek (...).

Celem wprowadzenia unormowania zawartego w art. 16 ust.1 pkt 60 (a także art. 16 ust.1 pkt 61) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, było ograniczenie finansowania podmiotów gospodarczych działających w ramach tej samej grupy kapitałowej poprzez udzielanie im kredytów, czy pożyczek zamiast podnoszenia kapitału.

W praktyce, omawiane przepisy stosuje się, kiedy zadłużenie spółki wobec podmiotów bezpośrednio lub pośrednio powiązanych ze spółką, przekroczy określoną wielkość liczoną w stosunku do wielkości kapitału zakładowego spółki.

Ponieważ, użyte w przepisie art. 16 ust.1 pkt 60 ustawy pojęcie „wartości zadłużenia”, nie zostało zdefiniowane w prawie podatkowym, przy jego interpretacji, należy posłużyć się wykładnią językową. W tym miejscu należy mieć na względzie, iż w procesie wykładni pierwszeństwo mają dyrektywy językowe. Oznacza to, że odwoływanie się do innych reguł wykładni dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy wykładnia językowa nie daje jednoznacznego wyniku, tzn. gdy z językowego punktu widzenia możliwe jest co najmniej dwojakie rozumienie tekstu prawnego. Możliwość stosowania innych metod wykładni niż gramatyczna jest więc dopuszczalna jedynie w przypadku, gdy dany przepis jest niejednoznacznie sformułowany.

Biorąc pod uwagę wykładnię językową, zadłużenie to suma długów, dług z kolei oznacza zaciągniętą pożyczkę zwykle pieniężną, obowiązek dłużnika do spełnienia oznaczonego świadczenia, zobowiązanie do określonych świadczeń pieniężnych lub w naturze. O długu mówi się wtedy, kiedy po stronie dłużnika istnieje zobowiązanie („Popularny Słownik Języka Polskiego” pod red. prof. Bogusława Dunaj, Wydawnictwo Wilga 2003 ) .

A zatem, użyte w przepisie sformułowanie „zadłużenie” oznacza sumę długów, a więc wartość wszystkich zobowiązań Spółki wobec podmiotów wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 60 ww. Obliczając więc zadłużenie podatnika należy ująć w takim sumowaniu wszystkie istniejące i niezapłacone na dany dzień długi. W przypadku, gdy udziałowiec udzieli spółce kapitałowej pożyczki, kwota takiej pożyczki stanowi zadłużenie wobec tego udziałowca. Jednakże, jeżeli Spółka również z jakiegokolwiek innego tytułu jest zadłużona u tego udziałowca bądź podmiotów z nią powiązanych (wymienionych we wspomnianym art. 16 ust. 1 pkt 60), jej zadłużenie wobec tych podmiotów jest wyższe niż wynikające z samej kwoty uzyskanej pożyczki.

Wobec powyższego, ustalając wartość zadłużenia należy mieć na względzie wszelkie transakcje zwarte z udziałowcem, które powodują powstanie zadłużenia, np. z tytułu kredytów handlowych, czy zobowiązań polegających na zapłacie ceny za dostarczony towar. Generalnie, wszystkie transakcje, które rodzą po stronie Spółki powstanie zobowiązania do dokonania określonych płatności na rzecz udziałowca, stanowią zadłużenie spółki w rozumieniu art. 16 ust.1 pkt 60 ustawy.

Mając na względzie powyższe, nie można zgodzić się ze stanowiskiem Spółki, iż pojęcie zadłużenia, o którym mowa w art. 16 ust.1 pkt 60 ustawy należy zawęzić i rozumieć przez nie tylko należności z tytułu pożyczki zaciągniętej od udziałowca, albowiem prowadziłoby do sytuacji, że wartość ta byłaby zaniżona, a to z kolei powodowałoby możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wyższej kwoty odsetek, co w konsekwencji prowadziłoby do naruszenia przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przeczytaj także:

Usługi niematerialne: jak zaliczyć koszty z lat ubiegłych do KUP 2022

poprzednia

1 2 3

następna

oprac. : Ministerstwo Finansów

Więcej na ten temat: koszty podatkowe, koszty uzyskania przychodów, koszty uzyskania przychodu, CIT, podatek CIT, podatek dochodowy od osób prawnych

Przeczytaj także

Poprzedni artykuł

Ulga rehabilitacyjna gdy samochód z kratką?

Następny artykuł

Odszkodowanie dla pracownika za nadgodziny a podatek

Najnowsze w dziale Podatki

Polecamy

Jak najkorzystniej wysyłać i odbierać przelewy walutowe w EURO

Wymiana waluty prosto z telefonu

Kiedy wysłać mailing? Jaki dzień tygodnia i godziny są najlepsze

Jak wystawiać faktury zaliczkowe i końcowe VAT?

Nota korygująca i faktura korygująca - kto i kiedy wystawia. Co powinna zawierać?

Poradnik PIT-39: Rozliczamy dochód ze sprzedaży mieszkania

Dotacja na zakup środka trwałego
Czy otrzymaną dotację na zakup środka trwałego w przypadku ustalaniu podstawy opodatkowania należy wyłączyć z kosztów księgowych ...
Prawo autorskie - czy mogę zastosować 50% kosztów uzyskania przychodów?
Jestem grafikiem komputerowym sprzedającym grafiki (a dokładniej licencje na ich wykorzystywanie) poprzez microstock Adobe Stock (oraz podobne ...
Więcej porad znajdziesz w dziale Porady