Zastrzeżenia do protokołu z kontroli podatkowej

Przeczytaj także: Zastrzeżenia do protokołu po kontroli podatkowej

Dla niemalże wszystkich spraw podatkowych (z pewnymi wyjątkami) to organy pierwszej instancji (a więc przede wszystkim naczelnicy urzędów skarbowych i urzędów celnych) przeprowadzają kontrolę podatkową u podatników, płatników, inkasentów oraz następców prawnych. Celem takiej kontroli jest sprawdzenie, czy aby kontrolowany podmiot (wymieniony wyżej) wywiązuje się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego.

Kontrolę podatkową podejmuje się z urzędu. Datą jej wszczęcia jest co do zasady dostarczenie kontrolowanemu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli oraz okazanie legitymacji przez kontrolujących upoważnionych do jej przeprowadzenia. W sporej ilości przypadków (ale nie zawsze) przed wszczęciem kontroli kontrolowany jest o niej zawiadamiany na piśmie. Tutaj kontrola zostaje wszczęta nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli.

Przebieg kontroli jest zaś dokumentowany w protokole (przy czym stan faktyczny może być tutaj dodatkowo utrwalony za pomocą aparatury rejestrującej obraz i dźwięk lub na informatycznych nośnikach danych). Protokół taki powinien zawierać określone informacje. Przede wszystkim są to:

1. wskazanie kontrolowanego;
2. wskazanie osób kontrolujących;
3. określenie przedmiotu i zakresu kontroli;
4. określenie miejsca i czasu przeprowadzenia kontroli;
5. opis dokonanych ustaleń faktycznych;
6. dokumentację dotyczącą przeprowadzonych dowodów;
7. ocenę prawną sprawy będącej przedmiotem kontroli;
8. pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień oraz prawie złożenia korekty deklaracji;
9. pouczenie o obowiązku zawiadomienia organu podatkowego przez kontrolowanego o każdej zmianie swojego adresu dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli podatkowej, jeżeli w toku kontroli podatkowej ujawniono nieprawidłowości, oraz skutkach niedopełnienia tego obowiązku.

Protokół taki jest sporządzany w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Jeden egzemplarz protokołu kontrolujący doręcza kontrolowanemu.
Data doręczenia protokołu kontrolowanemu jest jednocześnie datą zakończenia kontroli podatkowej.

Jak wskazano wyżej w pkt 8, w protokole winno się m.in. znaleźć pouczenie o prawie do złożenia zastrzeżeń. Trzeba bowiem pamiętać, że kontrolowany, który nie zgadza się z ustaleniami protokołu, może w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia przedstawić zastrzeżenia lub wyjaśnienia, wskazując równocześnie stosowne wnioski dowodowe. Tak złożone zastrzeżenia kontrolujący musi rozpatrzyć i w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania zawiadomić kontrolowanego o sposobie ich załatwienia. Musi on tutaj wskazać w szczególności, które zastrzeżenia nie zostały uwzględnione oraz dlaczego (konieczne jest uzasadnienie prawne i faktyczne).

Jeżeli w określonym terminie kontrolowany nie wniesie zastrzeżeń, organ podatkowy przyjmie, że nie kwestionuje on ustaleń kontroli.

Zasady regulujące kontrolę podatkową zostały zawarte w Dziale VI Ordynacji podatkowej. Trzeba tutaj także stosować zapisy wynikające z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.