Jak opodatkować i rozliczyć dochody małoletnich dzieci?

Przeczytaj także: Formularze zeznań podatkowych PIT za rok 2019

Dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, o ile przysługuje im prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci. . Wyjątkiem są dochody

• z ich pracy,
• stypendiów,
• z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku.

- z których dziecko rozlicza się samodzielnie. Szczegóły poniżej.

Dochody rozliczane w PIT dziecka

Dochody z pracy, stypendiów oraz przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, nie są doliczane do dochodów rodziców. Przy ich wystąpieniu PIT-a należy wypełnić na dane osobowe dziecka. To jednakże z uwagi na wiek poniżej 18 lat – nie może zeznania podpisać. W jego imieniu podpisują go rodzice.

Dochody z pracy
Ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęcia pracy. Zgodnie zaś ze słownikiem języka polskiego, praca to świadoma, celowa działalność człowieka zmierzająca do wytworzenia określonych dóbr materialnych lub kulturalnych, będąca podstawą i warunkiem istnienia i rozwoju społeczeństwa. Pracą są zatem wszelkie czynności, których celem jest wytworzenie dobra materialnego lub kulturalnego i to niezależnie od tego, czy są wykonywane w ramach obowiązków wynikających ze stosunku pracy, stosunku służbowego, czy też na podstawie umów cywilnoprawnych (traktowanych w PIT jako działalność wykonywana osobiście). W związku z tym dochodami z pracy dzieci będą dochody uzyskane ze świadczenia przez nie pracy m.in. na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenie czy nawet praktyk uczniowskich.

W przypadku stypendiów chodzi o stypendia wszelkiego rodzaju czyli takie, których podstawą jest ustawa lub umowa cywilnoprawna.

Co z tym najmem
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 27 listopada 2018 r. nr 0115-KDIT3.4011.401.2018.2.DP przyznał, że małoletni winien sam rozliczać się z uzyskiwanych przychodów z najmu posiadanej nieruchomości. Powyższe jednakże oparł na przesłance, że to dziecku przysługuje wyłączne prawo dysponowania pożytkami z tego najmu, a nie jego opiekunowi prawnemu (tutaj matce).

Jeżeli jednak rodzice sprawują zarząd majątkiem małoletniego i mają prawo do czerpania z niego pożytków, przychody z najmu będą doliczane do ich przychodów a nie dziecka (interpretacja indywidualna Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 listopada 2018 r. nr 0115-KDIT3.4011.385.2018.2.DP

Wspólnik spółki cywilnej
Do ciekawych wniosków doszły najpierw WSA a następnie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 czerwca 2017 r. II FSK 1411/15, wydanym w zakresie zasad rozliczenia małoletniego z tytułu przychodów uzyskanych jako wspólnik spółki cywilnej.

WSA przyznał wprawdzie, że pojęcie dochodów z pracy małoletniego należy rozumieć szeroko, ale nie rozszerzająco. Dochody z pracy winny być potraktowane odrębnie w zakresie opodatkowania tylko wówczas, gdy są to niewątpliwie dochody osiągnięte w wyniku pracy wykonywanej osobiście przez samego małoletniego. WSA uznał, że pojęcia tego nie można rozszerzyć na dochody uzyskane z działalności gospodarczej, co podtrzymał NSA.

Doliczamy dochody małoletniego do dochodów rodzica

Gdy małoletnie dziecko uzyskuje dochody, które należy doliczyć do dochodów rodziców, ci wykazują je w zeznaniu rocznym oraz załączniku PIT/M. Każdy rodzic składa odrębny załącznik PIT/M niezależnie od wybranego sposobu rozliczenia.

PIT/M należy wypełnić na imię i nazwisko rodzica. Bez względu na liczbę dzieci, których dochody rodzic ma obowiązek doliczyć, każde z rodziców składa po jednym załączniku PIT/M. Podaje się w nim:

• przychód,
• koszty uzyskania tego przychodu,
• dochód (lub stratę),
• należne zaliczki od uzyskanych przez małoletnie dziecko przychodów podlegających łącznemu opodatkowaniu z przychodami rodziców.

Wyliczony w PIT/M dochód oraz sumę zaliczek należy następnie przenieść do formularza PIT-36.