Praca na wakacje dla małoletnich w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Praca wakacyjna w podatku dochodowym dziecka i rodzica

Przepisy dopuszczają pracę osób małoletnich tylko w określonych przypadkach. Tutaj występuje dodatkowy podział na dzieci, które ukończyły 16 rok życia i te młodsze. W niniejszym artykule nie skupimy się jednak na rodzajach prac, które nieletni mogą wykonywać, czy podmiotach, w których mogą pracować, a składkach ZUS i podatku od ich wynagrodzeń.

Ubezpieczenie społeczne od wynagrodzenia młodocianego

Art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych mówi, że obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są:

• pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów;
• osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi.

Oczywiście w takich przypadkach trzeba się jeszcze liczyć z ubezpieczeniem chorobowym i wypadkowym.


Ubezpieczeniu społecznemu co do zasady podlegają także osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia, niemniej spod takiego obowiązkowego ubezpieczenia zostali wyłączeni ci zleceniobiorcy, którzy są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat.

W związku z tym jeżeli tylko młodociany nadal się uczy, zatrudniający go na umowę cywilnoprawną zakład pracy ZUS-ami nie musi się przejmować. Podobnie jest w przypadku zatrudnienia małoletnich w oparciu o umowę o dzieło. Ta bowiem nie podlega ubezpieczeń społecznym (także w przypadku osób dorosłych).

Podatki młodocianych

O ile prawo nakłada istotne ograniczenia co do możliwości zatrudniania małoletnich, tak w samym prawie podatkowym ustawodawca nie przewidział żadnych wyłączeń związanych z wiekiem. Podatnikiem jest tutaj nawet małe dziecko, jeśli okaże się ono być objęte obowiązkiem podatkowym.

Pracodawca zatrudniający osobę małoletnią, czy to w oparciu o umowę o pracę, czy też umowę cywilnoprawną (zlecenie bądź o dzieło), podobnie jak w przypadku osób dorosłych, jest obowiązany obliczyć, pobrać i przekazać do fiskusa zaliczkę na podatek od wypłacanych takim pracownikom wynagrodzeń.

Zeznanie roczne młodocianego

Uzyskanie dochodów przez małoletniego z pracy wakacyjnej wiąże się także z ich rocznym rozliczeniem w urzędzie skarbowym. Niekiedy takiego rozliczenia może dokonać płatnik (czyli zakład pracy), niemniej w zdecydowanej większości przypadków podatnik jest obowiązany rozliczyć się samodzielnie.

Przy rozliczaniu dochodów dzieci małoletnich należy przede wszystkim pamiętać, że zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych podlegające opodatkowaniu w Polsce dolicza się do dochodów rodziców lub dochodów osób samotnie wychowujących dzieci. Pociąga to za sobą obowiązek rozliczenia się takiego rodzica (opiekuna) na formularzu PIT-36 z załącznikiem PIT/M (gdzie ujmowane są dochody dziecka).

Doliczenia dochodów nie stosuję się również w przypadku, gdy rodzicom nie przysługuje prawo do pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci.

Co za tym idzie, dochody z wakacyjnej pracy małoletniego dziecka, czy to uzyskane w związku z zawartą umową o pracę czy też umową cywilnoprawną, jako zaliczane do dochodów z pracy, są rozliczane odrębnie od dochodów ich rodziców. W takim przypadku należy wypełnić zeznanie podatkowe na imię i nazwisko dziecka. Ponieważ jednak dziecko takie nie jest jeszcze pełnoletnie - PIT-a nie może ono podpisać. Podpis taki składa rodzic.