Ulga rehabilitacyjna: zasady rozliczania w PIT za 2020 r.

Przeczytaj także: Firmowy samochód osobowy w uldze rehabilitacyjnej?

Zdaniem sądów i organów podatkowych

Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 03.12.2013 r. nr IPTPB2/415-541/13-6/KSM stwierdził, że podatnik nie może skorzystać z odliczenia z tytułu użytkowania samochodu osobowego wykorzystywanego w celu dojazdu na wizyty do lekarzy specjalistów w celu analizy krwi, oceny stanu zdrowia, wykonania rtg, tomografu, zabiegów stomatologicznych, kontroli rozrusznika, USG, wykonania zastrzyków i innych badań, a także w celu wykonania bieżących badań i pobrania recept. Te nie stanowią bowiem zabiegów leczniczych.

Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w przytoczonym wcześniej wyroku z dnia 28.11.2013 r., sygn. akt II FSK 2853/11.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 18.06.2013 r. nr IPTPB2/415-249/13-4/AK wskazał zaś, że ulga ta nie przysługuje w stosunku do używania, w celu dowozu osoby niepełnosprawnej na niezbędne zabiegi rehabilitacyjne, samochodu ciężarowego.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 23.06.2014 r. nr ITPB2/415-322/14/RS wyjaśnił natomiast, że wskazany limit odliczenia z tytułu użytkowania auta, w wysokości 2.280 zł, jest górną granicą odliczenia, a nie ryczałtem, który odliczyć może każdy bez względu na rzeczywiste koszty używania samochodu. Jego zdaniem jeżeli wydatki faktycznie na pojazd ponoszone są niższe, należy się ograniczyć z odliczeniem do ich wysokości.

Z drugiej strony Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 26.08.2013 r. nr ITPB2/415-378/13/MM uznał, że skoro oboje małżonkowie wożą swoje małoletnie dziecko niepełnosprawne na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne własnym samochodem osobowym, limit zwolnienia przysługuje każdemu z nich odrębnie mimo faktu, że jest to jeden samochód.

Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach interpretacji indywidualnej z dnia 24.06.2015 r. nr IBPBII/1/4511-232/15/MZ uznał, że podatniczka nie może w ramach ulgi odliczyć wydatku na endoprotezę i zabieg jej wszczepienia w ramach ulgi rehabilitacyjnej, gdy faktura jest wystawiona łącznie na zabieg medyczny. Taki bowiem w katalogu wydatków się nie znalazł.

„(...) Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera pojęcia „zabieg”, „rehabilitacja” oraz „rehabilitacja lecznicza”, zatem konieczne jest wyjaśnienie tych pojęć w oparciu o definicje encyklopedyczne oraz wydaną z zakresu rehabilitacji literaturę. Zgodnie z definicją tych pojęć zawartą w „Słowniku wyrazów obcych” (PWN, W-wa 1991 r.) oraz „Encyklopedii” PWN, zabieg stanowi interwencję mającą na celu wywołanie określonego skutku, zwykle będącą środkiem zaradczym przeciwdziałającym czemuś (np. skutkom choroby), z kolei „rehabilitacja” jest to przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów leczniczych, natomiast „rehabilitacja lecznicza” jest to połączenie leczenia z postępowaniem usprawniającym, które obejmuje zabiegi fizykoterapeutyczne, wodolecznictwo, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, mechanoterapię i kinezyterapię.(...)

W świetle powyższego należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie wydatek poniesiony przez Wnioskodawczynię na zabieg wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego oraz jej zakup, mimo, że niewątpliwie jest wydatkiem poniesionym w celach rehabilitacyjnych – w celach przywracających sprawność Wnioskodawczyni – to jednak nie może zostać odliczony przez Wnioskodawczynię od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej na podstawie art. 26 ust. 7a pkt 6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ani żadnego innego przepisu traktującego o odliczeniu wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne lub związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych. Jak wynika bowiem z opisu stanu faktycznego – na podstawie faktury, którą dysponuje Wnioskodawczyni nie można wyodrębnić kosztów endoprotezy od kosztów całego zabiegu. Wskazany zabieg – jak wynika z opisu – jest typowym zabiegiem operacyjnym a nie zabiegiem fizykoterapeutycznym, wodoleczniczym, światłoleczniczym, itp. – czyli zabiegiem usprawniającym, który właśnie często przeprowadzany jest po zabiegu operacyjnym. Ustawodawca wyraźnie przecież wskazał jako warunek odliczenia wydatek poniesiony na zabieg rehabilitacyjny. Gdyby jego wolą było, aby każdego rodzaju działania medyczne (w tym operacje) uznać jako podstawę do odliczenia, to zapewne użyłby innego sformułowania.(...)” - czytamy w interpretacji.

Sądy nie podchodzą tak restrykcyjnie do ustawowych zapisów skupiając się na celu, jaki ma pełnić ulga. Te jednak nie zawsze stają po stronie podatnika.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 28.11.2013 r., sygn. akt II FSK 2853/11 uznał, że podatnik nie może odliczyć w ramach ulgi wydatków ponoszonych na samochód, którym dojeżdża do swojego lekarza. Nie każda wizyta u lekarza specjalisty jest bowiem jednocześnie zabiegiem leczniczo-rehabilitacyjnym. Nie ulega przy tym wątpliwości, że wizyty kontrolne u lekarza, czy też badania lekarskie nie są tożsame z określeniem „zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne” - a właśnie na takie wizyty jeździł zaintersowany

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 17.03.2011 r., sygn. akt II FSK 1927/09 wyjaśnił, że w ramach ulgi rehabilitacyjnej możliwe jest rozliczenie wydatku na zabieg wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego. Mimo że nie można co do zasady utożsamiać zabiegów chirurgicznych z zabiegami rehabilitacyjnymi, to nie można też na podstawie takiego stanowiska eliminować możliwości odliczenia wydatków na operacje, które decydują o możliwości podjęcia jakiejkolwiek rehabilitacji i bez których rehabilitacja nie byłaby możliwa.

Wyrok oczywiście kłóci się z zaprezentowanym wyżej podejściem fiskusa (gdzie zabiegu wszczepienia endoprotezy ten odliczyć nie pozwolił), niemniej pokazuje, że ten także się myli i walka o swoje uprawnienia może przynieść zamierzony skutek.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 13.06.2013 r. nr ILPB2/415-221/13-4/ES wskazał natomiast, że w ramach ulgi rehabilitacyjnej osoba niepełnosprawna może odliczyć poniesioną odpłatność pobyt leczniczy w sanatorium. Ulgą nie jest jednak objęta opłata uzdrowiskowa, mimo że jej poniesienie jest tutaj niezbędne w celu pobytu w sanatorium.