eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiPorady podatkowe › Jednoosobowa działalność gospodarcza - rozliczenie roczne 2022. Jak rozliczyć, jakie ulgi i odliczenia?

Jednoosobowa działalność gospodarcza - rozliczenie roczne 2022. Jak rozliczyć, jakie ulgi i odliczenia?

2022-12-08 12:52

Jednoosobowa działalność gospodarcza - rozliczenie roczne 2022. Jak rozliczyć, jakie ulgi i odliczenia?

PIT roczny 2022 przedsiębiorcy. Jakie ulgi i odliczenia przy działalności gospodarczej? © Gina Sanders - Fotolia.com

Zmiany w przepisach prawa podatkowego wprowadzane w dwóch terminach w 2022 roku w znaczny sposób wpłynęły na specyfikę rozliczenia rocznego przedsiębiorców. Poszerzyły się zarówno możliwości skorzystania z ulg i odliczeń podatkowych, jak i metody oraz stawki podatku. Sprawdź, na co w rozliczeniu rocznym PIT 2022 powinna zwrócić uwagę osoba prowadząca działalność gospodarczą.

Przeczytaj także: Jak rozliczyć PIT 2022: 5 sposobów na obniżenie podatku przez przedsiębiorcę

Z tego artykułu dowiesz się:
  • Jakie zmiany zaszły w rozliczeniach PIT dla osób prowadzących działalność gospodarczą?
  • Jak uwzględnić składkę zdrowotną przedsiębiorców w deklaracji rocznej?
  • Jakie ulgi w rozliczeniu PIT są dostępne dla osób prowadzących działalność gospodarczą?
  • Jak zmiany zasad opodatkowania wprowadzone w trakcie roku wpływają na rozliczenia roczne?
  • Jakie są nowe limity zwolnień podatkowych dla prowadzących działalność gospodarczą?

W deklaracji PIT za 2022 r. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą stanęły przed kilkoma dylematami. Od 1 stycznia 2022 r. usunięte zostało odliczenie od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne z jednoczesnym ustaleniem jej wysokości od dochodu (przychodu), a nie jak do tej pory - od stałej podstawy, niezależnej od dochodowości przedsiębiorstwa.

Efektem stało się istotne obciążenie w postaci dodatkowej daniny wynoszącej:
  • 9% dochodu - w przypadku przedsiębiorstw rozliczających się według skali podatkowej (tj. obciążonych podatkiem 17% przy dochodzie do 120 000 zł i 32% przy dochodzie ponad 120 000 zł)
  • 4,9% dochodu - w przypadku opodatkowanych liniowo (podatek 19% dochodu)

Wyjątkiem pozostały osoby opodatkowanie kartą podatkową, gdzie składka wynosi 9% wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz ryczałtowcy, których stała wartość ubezpieczenia zdrowotnego uzależniona została od jednego z trzech progów przychodu - do 60 000 zł, między 60 000 a 300 000 oraz powyżej kwoty 300 000

Składka zdrowotna przedsiębiorców w deklaracji rocznej


Dopiero zaliczki na podatek opłacane od 1 lipca mogły być ponownie obniżone o składkę na ubezpieczenie zdrowotne - tak było do tej pory. W stosunku do reguł obowiązujących jeszcze w 2021 r. zasada ta została jednak znacząco zmodyfikowana:
  • Odliczenie składki zdrowotnej możliwe stało się od dochodu, a nie jak miało to miejsce dotychczas - od podatku. Taki zabieg daje znacznie słabszy efekt przy obniżeniu zobowiązania podatkowego.
  • Nie można z niego skorzystać w sytuacji, gdy działalność gospodarcza opodatkowana jest skalą podatkową (tj. stawką 12% do 120 000 zł dochodu i 32% - przy przekroczeniu tej wartości).
  • Odliczeniu podlega cała zapłacona składka (9% jej podstawy), a nie jak do tej pory - jedynie 7,75% kwoty, od której składka jest obliczana.
  • Odliczenie dotyczy wyłącznie rozliczających się podatkiem liniowym (przy czym maksymalna wartość odliczanych składek wynosi 8 700 zł rocznie), ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (50% zapłaconych składek) oraz rozliczających się kartą podatkową (19% zapłaconej składki).
  • W przypadku rozliczających się ryczałtem, odliczenia można dokonać wyłącznie od dochodów z działalności gospodarczej, a w przypadku podatników opodatkowanych liniowo - od dochodów z działalności lub z działów specjalnych produkcji rolnej.
  • Odliczyć można składkę zapłaconą przez cały rok, również za okres, w którym obowiązywały przepisy, które w pełni ograniczały prawo do ulgi. Gdy składka zdrowotna została zaliczona do podatkowych kosztów uzyskania przychodów, nie można jej ponownie wykazać w deklaracji PIT jako ulgi podatkowej. Ma to szczególne znaczenie w przypadku opodatkowanych liniowo, gdzie składka zaliczona do kosztów powoduje, że za kolejny okres jest ona obliczona od niższego dochodu (tj. zaliczenie jej do kosztów podatkowych zmniejsza dochód za kolejny okres i w efekcie również wartość kolejnej składki).

Ulgi dla przedsiębiorców w deklaracji PIT


Przedsiębiorcy otrzymali również możliwość korzystania z nowych ulg odliczanych od dochodu. W katalogu nowych ulg powszechnych adresowanych do wszystkich podatników znalazły się:

Oprócz tego rodzaju ulg, przedsiębiorcy otrzymali również prawo odliczeń przysługujących wyłącznie w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej. Do tego katalogu zaliczają się:
  • ulga marketingowa - z tytułu wydatków poniesionych w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów,
  • ulga na kosztach produkcji próbnej nowego produktu i wprowadzenia na rynek nowego produktu,
  • ulga na działalność sportową, kulturalną w rozumieniu ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej lub wspierającej szkolnictwo wyższe i naukę,
  • ulga na nabycie terminala płatniczego oraz wydatki związane z obsługą transakcji płatniczych przy jego użyciu,
  • ulga na robotyzację przedsiębiorstwa.

To, czy z ulgi może skorzystać każdy przedsiębiorca, czy jest ona zastrzeżona dla określonej formy opodatkowania zależy od jej rodzaju. Przykładowo, w przypadku opodatkowanych według skali (PIT-36) skorzystać można ze wszystkich powyższych ulg, nie ma jedynie możliwości skorzystania z odliczenia składek zdrowotnych. W przypadku opodatkowanych liniowo, nie można zastosować odliczenia składek na rzecz związków zawodowych, a składki ubezpieczeniowe limitowane są kwotą 8700 zł rocznie.

U opodatkowanych ryczałtem ewidencjonowanym (PIT-28) odliczyć można wyłącznie ulgę na zabytki, składki na ubezpieczenie zdrowotne, ulgę na terminal płatniczy oraz składki na rzecz związków zawodowych. Z nowych ulg nie skorzystają natomiast osoby rozliczające się za pomocą karty podatkowej (PIT-16).

fot. Gina Sanders - Fotolia.com

PIT roczny 2022 przedsiębiorcy. Jakie ulgi i odliczenia przy działalności gospodarczej?

Zmiany wprowadzone przez Polski Ład w 2022 r. znacząco wpłynęły na specyfikę rozliczenia rocznego przedsiębiorców. Wśród nich są m.in. ulgi i zwolnienia podatkowe dostępne dla wszystkich podatników (np. PIT zerowy dla młodych, zwolnienie z PIT dla pracujących seniorów) oraz te dostępne wyłącznie dla osób prowadzących działalność gospodarczą (np. ulga marketingowa, ulga na działalność sportową, ulga na robotyzację przedsiębiorstwa).


Zmiana skali podatkowej


Przedsiębiorcy, u których rozliczenie przebiega według skali podatkowej mogą za cały rok stosować 12% stawkę podatku - o ile ich dochód nie przekroczył 120 000 zł. Po wyliczeniu podatku według tej stawki zastosować należy kwotę zmniejszającą, która wynosi 3 600 zł. Nadwyżkę ponad 120 000 zł opodatkowuje się 32% podatkiem.

Powyższa reguła dotyczy również wyliczenia zaliczki na podatek – począwszy od zaliczki opłacanej w lipcu (za czerwiec). Możliwe jest również ich obniżenie o składkę na ubezpieczenie zdrowotne zgodnie z regułami obowiązującymi od 1 lipca 2022 r.

W sytuacji nadpłacenia zaliczek z pierwszej części roku (gdy pierwszy próg skali wynosił 17%), podatnik będzie miał prawo do ich zwrotu w związku z rocznym rozliczeniem podatku po złożeniu deklaracji podatkowej.

Zmiany zasad opodatkowania – w trakcie roku


Dopuszczalnym stało się, aby z opodatkowania liniowego lub z ryczałtu zrezygnować na podstawie oświadczenia składanego w deklaracji rocznej za 2022 r. W takim przypadku podatek za cały rok ustalić należy zgodnie z regułą skali podatkowej. Osoby opodatkowane ryczałtem otrzymały dodatkowo możliwość opłacania należności według skali podatkowej jedynie za drugą część roku. Taka sytuacja wymagała jednak złożenia dodatkowego oświadczenia, nie później niż 22 sierpnia 2022 r.

Działalność gospodarcza a nowe limity zwolnień podatkowych


Przedsiębiorcy otrzymali również możliwość korzystania ze zwolnień:

Łączna wartość zwolnienia nie może przekroczyć rocznie 85 528 zł przychodu.

Piotr Szulczewski, ekspert do spraw podatkowych, prawnik - absolwent Wydziału Prawa na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu



Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: