Składki ZUS wspólnika spółki z o.o. a koszty firmy

Przeczytaj także: Usługi od podmiotów powiązanych w wartości początkowej budynku

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

We wniosku wskazano, iż w jednoosobowej spółce z o.o. jej jedyny wspólnik płaci składki ZUS tak jak osoba prowadząca działalność gospodarczą. Nie jest on zatrudniony na umowę o pracę w spółce, lecz zarządza nią jako prezes i wykonuje wszystkie czynności składające się na przedmiot spółki. Powstała wątpliwość czy w przypadku pełnienia przez spółkę roli płatnika ZUS za jej jedynego udziałowca opłacone za środków spółki składki będą dla Wnioskodawcy bilansowym i podatkowym kosztem uzyskania przychodów? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Ustawodawca wskazuje, że odróżnia „cel działania” i „skutek działania”. Cel rozumie jako dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (w tym przypadku jest to osiągnięcie przychodu), a skutek jako następstwo działań podjętych przez podatnika. Nie można oczekiwać, że każde „celowe” działania podatnika dotyczące poniesionych kosztów każdorazowo przyniosą zakładane i pożądane następstwo, tj. przychód podatkowy. W związku z tym, że przepis art. 15 ust. 1 zawiera bardzo ogólne i pojemne określenie kosztów uzyskania przychodów, w szczególności nie wymaga, aby poniesiony w celu osiągnięcia przychodu wydatek w każdym przypadku skutkował uzyskaniem lub zwiększeniem przychodu proporcjonalnie do wielkości tych kosztów. Takie sformułowanie przepisu ma istotne znaczenie przy rozpatrywaniu pojęcia kosztów, bowiem czym innym jest „cel” działania, a czym innym „skutek”. Z tych też powodów brak skutku, tj. przychodu, nie dyskwalifikuje wydatku jako kosztu poniesionego w celu osiągnięcia przychodu. Istotne jest przede wszystkim to, czy działanie podatnika ma przymiot „celowości”. Każde działanie podjęte przez podatnika będzie spełniało ustawowe kryterium „celowości”, jeżeli na podstawie dostępnej mu wiedzy o związkach przyczynowych może zasadnie uznać, że poniesiony koszt jest w stanie przynieść oczekiwane następstwo (przychód). A zatem, poniesiony koszt z całą pewnością nie ma charakteru zbędnego wydatku, ale wydatku podporządkowanego osiągnięciu przychodu.

Istotne jest zatem to, by przy ponoszeniu wydatków wylegitymować się działaniem „celowym”, które jest zbieżne z pojęciem działania „racjonalnego”. Przy kwalifikowaniu wydatku jako kosztu uzyskania przychodów decyduje przede wszystkim jego przeznaczenie (celowość), a nie wyłącznie skuteczność. Przychód podatkowy jest bowiem celem, ku któremu zmierzają działania podjęte przez podatnika (ponoszone wydatki) i nie może być traktowany jako ich bezwarunkowe następstwo.

Ponadto zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni nie będących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów z tym, że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2007 r., Nr 11, poz. 74 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Za osobę prowadzącą działalność uważa się także wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W konsekwencji, składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe finansują w całości, z własnych środków, bezpośrednio sami ubezpieczeni, tj. wspólnicy jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością (art. 16 ust. 4 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Podkreślić przy tym należy, że przepisy dotyczące systemu ubezpieczeń społecznych, nie przyznają jednoosobowej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością funkcji płatnika w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia społecznego wspólnika tej spółki.

W związku z powyższym, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wszelkie składki na ubezpieczenie społeczne opłacane przez wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. nie stanowią kosztu uzyskania przychodów w tejże Spółce.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów