Szkodliwa konkurencja podatkowa jako optymalizacja

Przeczytaj także: Szkodliwa konkurencja podatkowa = pranie pieniędzy?

Dodatkowym argumentem przemawiającym za słusznością powyższego poglądu jest treść art. 24 ust. 3 umowy z Cyprem. Przepis ten definiując pojęcie „podatku podlegającego zapłacie na terytorium Cypru”, posługuje się w angielskim brzmieniu sformułowaniem tax payable, co oznacza „podatek podlegający zapłacie”, a nie „podatek zapłacony”. Tym samym „przez podatek podlegający zapłacie na terytorium Cypru należy rozumieć także podatek, który byłby płatny na terytorium Cypru, gdyby wypłacana dywidenda nie została zwolniona z podatku, zgodnie z wewnętrznym prawem cypryjskim. Zatem, w rozumieniu tego przepisu (art. 24 ust. 3 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Cyprem – przyp. aut.), podatek podlegający zapłacie, to podatek, który może zgodnie z postanowieniami UPO (umowy z Cyprem – przyp. aut.) zostać pobrany przez Cypr”.

Powyższa linia interpretacyjna postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Cyprem została potwierdzona w szeregu innych interpretacji indywidualnych prawa podatkowego. Przykładowo Dyrektor IS w Warszawie w cytowanej powyżej interpretacji indywidualnej z dnia 6 października 2009 r. stwierdził, że „omawiany przepis (art. 24 ust. 1 lit) b umowy z Cyprem – przyp. aut.) nie wymaga bowiem, aby odliczenie od polskiego podatku uzależnione było od faktycznej zapłaty podatku na terytorium Cypru. (…) Wnioskodawczyni ma prawo do odliczenia od podatku należnego w Polsce kwoty podatku w wysokości 10% wartości dywidend, która stanowiłaby podatek do zapłacenia na Cyprze, gdyby nie zwolnienie tego rodzaju dochodów od podatku zgodnie z wewnętrznym prawem cypryjskim”.

Takie samo stanowisko zajął także Dyrektor IS w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 22 marca 2010 r.. W interpretacji tej ww. organ podatkowy, odstępując od uzasadnienia wydanej interpretacji, w całości podzielił pogląd Wnioskodawcy mówiący, że „istnieje możliwość obniżenia polskiego podatku dochodowego od osób fizycznych o 10% podatku u źródła wynikającego z Umowy (umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Cyprem – przyp. aut.), który byłby pobrany na Cyprze na podstawie tej umowy, gdyby nie obowiązywało zwolnienie dywidend wypacanych nierezydentom z podatku u źródła…”. Prawo do odliczenia podatku, który byłby należny na Cyprze od dywidend wypłacanych przez tamtejsze spółki polskim rezydentom podatkowym od podatku należnego od tych dochodów w Polsce znalazło także potwierdzenie w interpretacjach Dyrektora IS w Bydgoszczy z dnia 16 lipca 2010 r., Dyrektora IS w Warszawie z dnia 6 listopada 2009 r. oraz cytowanej już interpretacji Dyrektora IS w Poznaniu z dnia 24 września 2009 r.

Podsumowując, zastrzec należy, iż dzięki skorzystaniu z instytucji powiernictwa możliwe jest ukrycie się rzeczywistych beneficjentów (udziałowców) spółek cypryjskich za strukturą wyznaczonych nominatów, którzy w oparciu o umowę powierniczą, będą figurować w cypryjskim sądzie rejestrowym zamiast rzeczywistego beneficjenta, który dzięki temu będzie mógł transferować cały zysk spółki cypryjskiej w formie wynagrodzenia dyrektora. W tym przypadku żaden organ podatkowy (ani polski ani cypryjski) nie będzie w stanie ustalić osoby rzeczywistego udziałowca spółki cypryjskiej, co w braku generalnej klauzuli obejścia prawa podatkowego i tak nie mogłoby zmierzać do postawienia rzeczywistemu udziałowcowi spółki cypryjskiej zarzutu wypłaty „ukrytej” dywidendy.

Spółki cypryjskie jako akcjonariusz polskiej spółki komandytowo-akcyjnej

Szczególnym rodzajem wykorzystania spółek cypryjskich jest objęcie przez spółkę będącą rezydentem podatkowym Cypru funkcji akcjonariusza polskiej spółki komandytowo-akcyjnej. Jako że spółka będąca akcjonariuszem powyższej struktury jest rezydentem podatkowym obcego państwa nie może, co do zasady, podlegać opodatkowaniu w Polsce. Tym samym niemal cały zysk osiągnięty z działalności operacyjnej polskiej spółki komandytowo-akcyjnej jest w sposób neutralny podatkowo transferowany na Cypr, gdzie może korzystać ze zwolnienia podatkowego, jako dochód z zysków kapitałowych.

Pojęcie „zysków kapitałowych” na gruncie prawa cypryjskiego ma szeroki zakres znaczeniowy, zaś w powyższym przypadku dochód uzyskany przez spółkę cypryjską w związku z tym, iż jest ona akcjonariuszem polskiej spółki komandytowo-akcyjnej, jest traktowany jako quasi dywidenda. W świetle postanowień polskiego prawa organy podatkowe mogą zmierzać do wniosku, iż spółka cypryjska będąca uczestnikiem powyższej struktury posiada w Polsce zakład w rozumieniu art. 5 polsko-cypryjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, co rodzi pewne ryzyko podatkowe. Linia interpretacyjna organów podatkowych jest w powyższym zakresie niekorzystna dla podatników.

Dyrektor IS w Poznaniu w interpretacji z dnia 16 listopada 2010 r. uznał, że „dochód uzyskiwany przez spółkę cypryjską, w związku z udziałem (jako wspólnik–akcjonariusz) w polskiej spółce komandytowo-akcyjnej podlegać będzie, stosownie do art. 7 ww. umowy polsko-cypryjskiej oraz art. 3 ust. 2 updop, obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych na skutek prowadzenia działalności gospodarczej poprzez położony w Polsce zakład”. Analogiczny pogląd zaprezentował również Dyrektor IS w Poznaniu w interpretacji z dnia 5 lutego 2010 r. uznając, że „spółka cypryjska, w związku z udziałem (jako wspólnik–akcjonariusz) w polskiej spółce komandytowo-akcyjnej podlegać będzie (…) obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych z tytułu dochodu uzyskiwanego na skutek prowadzenia działalności gospodarczej poprzez położony w Polsce zakład”.