Podatek dochodowy: pierwszy rok podatkowy spółki z o.o.

Przeczytaj także: Rok podatkowy: regulacja obciążeń fiskalnych

Generalna zasada wyrażona w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej updop) mówi, że rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy, chyba że podatnik postanowi inaczej w statucie albo w umowie spółki, albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników i zawiadomi o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego. W takim przypadku rokiem podatkowym jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych. Tak mówi art. 8 ust. 1 updop.

Ust. 2 przytoczonej regulacji dodaje zaś, że w przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności, pierwszy rok podatkowy trwa od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego albo do ostatniego dnia wybranego roku podatkowego, nie dłużej jednak niż dwanaście kolejnych miesięcy. Co za tym idzie, już tutaj ustawodawca dopuszcza, aby przykładowo spółka rozpoczynająca działalność 01 maja 2014 r. określiła inny, niż kalendarzowy rok podatkowy, który może trwać maksymalnie od 1 maja danego roku do 30 kwietnia roku następnego.

Na tym jednak nie koniec. Pierwszy rok podatkowy niektórych podmiotów może bowiem tutaj trwać dłużej aniżeli 12 miesięcy. Otóż w art. 8 ust. 2a updop ustawodawca wskazał, że w przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności w drugiej połowie roku kalendarzowego i wybrania roku podatkowego pokrywającego się z rokiem kalendarzowym, pierwszy rok podatkowy może trwać od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęto działalność.

Co za tym idzie, w przypadku niektórych podatników rok podatkowy może trwać nawet 18 miesięcy, co może mieć wymierne korzyści finansowe. Aby jednak z owego przywileju skorzystać, konieczne jest spełnienie dwóch przesłanek.

Pierwsza z nich mówi, że działalność musi być rozpoczęta w drugiej połowie roku. Co za tym idzie rozwiązanie to nie jest przewidziane dla podatników, którzy podjęli działalność do 30 czerwca danego roku.
Po drugie, wybrany rok podatkowy musi się pokrywać z rokiem kalendarzowym. Nie jest zatem możliwe, aby pierwszy rok podatkowy spółki trał przykładowo od 1 sierpnia 2014 r. do 31 października 2015 r. Pierwszy rok podatkowy takiej spółki może bowiem trwać nie więcej, niż 12 kolejnych miesięcy (a więc maksymalnie do 31 lipca 2015 r.) bądź też dłużej, o ile zakończy się on 31 grudnia 2015 r. (a więc z końcem roku kalendarzowego).

Czy trzeba zawiadomić fiskusa?

Art. 8 ust. 1 updop mówi, że podatnik może postanowić o ustaleniu u siebie innego, aniżeli kalendarzowy roku podatkowego. O fakcie tym winien jednak zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Ust. 4 dodaje tutaj, że zawiadomienia tego należy dokonać najpóźniej w terminie 30 dni, licząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego, zaś osoby prawne i jednostki organizacyjne, które nie były dotychczas podatnikami w rozumieniu ustawy, dokonują zawiadomienia w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności.

Warto podkreślić, że owo zawiadomienie dotyczy wyboru roku podatkowego innego niż kalendarzowy. Nie dotyczy ono zatem sytuacji określonej w art. 8 ust. 2a updop. Zgodnie bowiem z tym przepisem podatnik nie wybiera roku podatkowego innego niż kalendarzowy, a jedynie podejmuje decyzję o tym, czy jego pierwszy rok podatkowy zakończy się wraz z końcem roku kalendarzowego, w którym rozpoczął swoją działalność, czy też z końcem kolejnego roku kalendarzowego.

Co za tym idzie, wydaje się być słusznym stanowisko, że podatnik korzystający z dobrodziejstwa określonego w art. 8 ust. 2a updop nie musi o tym fakcie zawiadamiać urzędu skarbowego.