Ulga mieszkaniowa w PIT w okresie epidemii koronawirusa

Przeczytaj także: Wydatki z tytułu umowy deweloperskiej uprawniają do ulgi mieszkaniowej

A obawiać się jest czego, bo państwo może upomnieć się aż o piątą część ceny sprzedaży nieruchomości.
Przypomnijmy, podatnik zbywający prywatnie za odpłatnością swoje nieruchomości czy prawa majątkowe do nich (czyli np. dom czy mieszkanie, grunt itp.) przed pięcioma laty od ich nabycia (liczonymi od końca roku nabycia), musi się z takich transakcji rozliczyć z fiskusem. Podatek od takiej sprzedaży wynosi 19% i jest liczony od uzyskanego dochodu. Dochód ustala się tutaj w różny sposób, w zależności od sposobu nabycia danej nieruchomości. W skrajnych sytuacjach może wręcz niemalże zrównać się z przychodem.

Ulga mieszkaniowa

Podatek jednak nie zawsze trzeba płacić, mimo wystąpienia dochodu na sprzedaży. Dochód ten może bowiem być zwolniony z PIT, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie 3 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, uzyskany ze zbycia danej nieruchomości przychód zostanie wydatkowany na własne cele mieszkaniowe (tzw. ulga mieszkaniowa).


Jak zatem nietrudno zauważyć, podatnicy, którzy w 2018 r. dokonali odpłatnego zbycia nieruchomości czy prawa majątkowego i z ulgi mieszkaniowej chcieliby skorzystać, uzyskane ze sprzedaży środki muszą przeznaczyć na własne cele mieszkaniowe do końca 2020 r.

Takim celem mieszkaniowym jest natomiast m.in. zakup mieszkania, w którym podatnik zamierza mieszkać (czyli realizować swoje potrzeby mieszkaniowe). Niestety epidemia COVID-19 dotknęła również branżę budowlaną. Ponownie występują w niej braki kadrowe, a i postępowania administracyjne związane z branżą budowlaną się wydłużają. W związku z tym osoby chcące skorzystać z ulgi mieszkaniowej mogą mieć trudności z dopełnieniem formalności związanych z zakupem nowej nieruchomości, które jeszcze kilka miesięcy temu nie występowały. A wszystko za sprawą COVID-19 i wprowadzonych w związku z nim odgórnych ograniczeń i obostrzeń.

Powyższe zauważył jeden z posłów i wystąpił z interpelacją poselską nr 4552 w której spytał, czy planowane jest wydłużenie terminu wydatkowania środków na własne cele mieszkaniowe?

Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 1 maja 2020 r. DD2.054.7.2020 nie pozostawia złudzeń - pieniądze muszą być wydane w ustawowym terminie, w przeciwnym razie ulga przepada.

(…)obecnie nie są rozważane zmiany ustawowe umożliwiające przedłużenie terminu i umożliwienie osobom, które sprzedały nieruchomość w 2018 roku, zakup nowej nieruchomości również w roku 2021(…)

Resort podkreślił, że istotą ulgi mieszkaniowej jest wydatkowanie przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości/praw majątkowych, a więc takich, którymi podatnik dysponował wcześniej – tj. jeszcze przed epidemią. A podejmowane obecnie działania osłonowe są kierowane przede wszystkim do podmiotów, które ponoszą negatywne konsekwencje ekonomiczne koronawirusa. Działania te mają zatem pomóc tym, którzy w związku z obecną sytuacją nie uzyskują przychodów bądź te są na obniżonym poziomie.

Ponadto w odpowiedzi podkreślono, że do Ministerstwa Finansów nie docierały sygnały o problemach podatników, którzy w 2018 roku osiągnęli przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub określonych praw majątkowych, i z powodu COVID-19 do końca 2020 roku przychodu tego nie będą mogli wydatkować na własne cele mieszkaniowe.

Problem pozostaje

Niestety, mimo że resort finansów zdaje się tego nie zauważać, problem faktycznie powstał i może być zmorą dla wielu osób. Przekonała się o tym jedna z podatniczek, która w czerwcu 2019 r. zawała umowę deweloperską, na mocy której deweloper zobowiązał się do wybudowania i sprzedaży na jej rzecz mieszkania. W ten sposób zainteresowana chciała uniknąć zapłaty podatku od sprzedanego w 2018 r. mieszkania, które otrzymała w spadku po zmarłej w 2017 r. matce. Deweloper jednak powiadomił wnioskodawczynię, że z uwagi na stan epidemii związany z COVID-19 może nie dotrzymać wcześniejszych terminów. Ma bowiem trudności w zakończeniu przedsięwzięcia deweloperskiego właśnie z uwagi na koronawirusa.

Organ podatkowy uznał, że trudności spowodowane epidemią nie wpływają na materialny termin przewidziany dla rozliczenia ulgi mieszkaniowej. Mówiąc innymi słowy, jeżeli do końca 2020 r. zainteresowana nie stanie się właścicielką nowego mieszkania, ulga jej przepadnie i będzie musiała zapłacić podatek od sprzedaży nieruchomości nawet wówczas, gdy zakup mieszkania nie będzie mógł być zrealizowany na czas właśnie z uwagi na epidemię COVID-19.
(interpretację zaprezentowaliśmy w artykule: PIT: COVID-19 na cele mieszkaniowe nie wpływa